تفاوتهای اوراق‌ قرضه و اوراق ‌مشارکت

جهت آشنایی کامل با صکوک و انواع آن روی لینک کلی نمایید

تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت

?اوراق قرضه اسنادی است که طبق آن صادرکننده اوراق به خریدار بدهکار می شود.
?این اسناد دارای سررسید بوده و مبلغ آن در زمان سررسید بوسیله صادرکننده پرداخت می شود.
?این اوراق دارای برگۀ بهره بوده و بهره آن در فواصل زمانی معین بوسیله بانکی که نمایندگی صدور اوراق را دارد، پرداخت می شود.
?انتشار اوراق قرضه یکی از روشهای تأمین مالی هم در کوتاه مدت و هم در بلند مدت محسوب می شود . ?این اوراق را می توان به صورت بی نام یا با نام و بدون وثیقه یا با وثیقه منتشر کرد.
? مهمترین عیب اوراق قرضه، هم برای صادر کننده و هم برای خریدار، خطر ورشکستگی بنگاه ، به دلیل ناتوانی در بازپرداخت اصل و بهره قرض است.
?در برخی کشورهای اسلامی ، مخصوصاً ایران که در آن قانون بانکداری بدون ربا اعمال می شود، مشکل دیگری نیز برای اوراق قرضه وجود دارد که کل ماهیت و عملکرد اوراق قرضه را زیر سؤال برده و آن را به طور کلی نفی می کند. بنابراین بایستی ابزارهای جایگزین اوراق قرضه طراحی و مورد استفاده قرار گیرد.
?ابزارهای جایگزین اوراق قرضه علاوه بر داشتن همه مزایای اوراق قرضه که باعث استفاده گسترده از آن می شود، باید بتواند مشکل اساسی و ماهیتی آن را که همان نرخ سود ثابت است، به درستی بر طرف کند، وگرنه نخواهد توانست جایگزین مناسبی برای اوراق قرضه باشد.
?اولین جایگزینی که برای اوراق قرضه در ایران طراحی شده است اوراق مشارکت می باشد.
?اوراق مشارکت همان اوراق قرضه است که بر اساس قانون بانکداری اسلامی منتشر می شود.
? ماهیت حقوقی اوراق مشارکت بر پایۀ عقد مشارکت مدنی قابل تحلیل است.
? در نظام مشارکت که انواعی دارد، صاحب پس انداز به جای دادن قرض و گرفتن بهره، کل یا بخشی از سرمایه مورد نیاز مؤسسه اقتصادی را تأمین میکند و بر اساس توافق با کارفرما، در سود و زیان آن شریک میشود و در پایان هر دوره مالی، پس از کسر هزینه ها، سود به دست آمده بر حسب نسبت هایی که در قرارداد توافق شده، بین صاحب سرمایه و عامل اقتصادی(کارفرما) تقسیم میشود..

اوراق قرضه چیست؟

اوراق قرضه (Bond)، یک نوع سرمایه‌گذاری است که سرمایه‌گذار به شخص حقوقی یا نهادی (شرکتی یا دولتی) پول قرض می‌دهد و طرف مقابل که همان قرض‌گیرنده است، متعهد می‌شود تا وجه یا اعتبار مورد نظر را در بازه زمانی مشخص و با پرداخت سود دوره‌ای ثابت بازپرداخت نماید. اوراق قرضه و یا اوراق با درآمد ثابت، به منظور تأمین مالی پروژه‌ها و فعالیت‌های دولتی و شهری مانند شهرداری‌ها و دولت‌های داخلی و خارجی، انتشار می‌یابند. توجه به این نکته مهم است که ناشر اوراق با درآمد ثابت، صرفأ به دلیل تأمین مالی مورد نیاز خود، این اوراق را منتشر نمی‌کند، بلکه ممکن است برای شرکت و یا سازمان دیگری (بانی) اقدام به انتشار این اوراق نماید. بنابراین می‌توان بیان کرد که لزومأ ناشر، بانی نخواهد بود. انتشار اوراق با درآمد ثابت، به جهت تأمین مالی مورد نیاز شرکت‌ها، انتخاب مناسب‌تری نسبت به فروش سهام شرکت است. زیرا دارندگان اوراق با درآمد ثابت بر خلاف سهامداران، صاحبان شرکت محسوب نمی‌شوند و به همین دلیل حق دخالت در امور شرکت را نخواهند داشت.

در واقع می‌توان بیان کرد که دارندگان این اوراق، طلبکاران شرکت به حساب می‌آیند و اما زمانی که شما خرید اوراق با درآمد ثابت را به عنوان راهی برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنید، به شرکت صادرکننده اوراق، پول قرض می‌دهید. و در مقابل شرکت متعهد می‌شود تا در طول مدت وام، به شما بهره بپردازد. و البته مقدار و دوره پرداخت بهره به شرایط اوراق منتشره بستگی خواهد داشت. هر چه این اوراق بلندمدت‌تر باشد، بهره دریافتی بالاتر خواهد بود. پرداخت بهره اوراق با درآمد ثابت، به صورت ماهانه، سه ماهه، نیم‌ساله و سالانه است. و زمانی که این اوراق به موعد سررسید خود برسد، صادرکننده اصل پول را بازپرداخت می‌کند. بنابراین خرید اوراق با درآمد ثابت مانند خرید سهام، یک نوع سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. با این تفاوت که با خرید سهام، شما مالکیت بخشی از شرکت را به خود اختصاص می‌دهید و بازدهی سرمایه‌گذاری شما به میزان سودی که شرکت کسب می‌کند، بستگی دارد و دقیقأ به همین دلیل است که خرید سهام، پرریسک‌تر و پرنوسان‌تر است. اما Bond، به طور معمول نرخ بهره ثابت دارند و به همین دلیل، ریسک کم‌تری را به خود اختصاص می‌دهند. نکته دیگری که در رابطه با اوراق با درآمد ثابت باید بدانید این است که، این اوراق قابل مبادله هستند و اگر شخصی اوراق با درآمد ثابت خود را کم‌تر از مقدار اسمی‌اش به فروش برساند، گفته می‌شود فروش با تنزیل صورت گرفته است و اگر بالاتر از مقدار اسمی‌اش به فروش برساند، بیان می‌شود که اوراق با صرف به فروش رفته است.

انواع اوراق قرضه با درآمد ثابت:

۱- اوراق قرضه دولتی:

دولت‌ها با هدف تأمین مالی برنامه‌ها، پرداخت لیست حقوق و به خصوص پرداخت صورت‌حساب‌ها اوراق با درآمد ثابت صادر می‌کنند. این نوع از اوراق در کشورهای باثباتی مثل آمریکا، جزو امن‌ترین سرمایه‌گذاری‌ها شناخته می‌شود. اما در طرف دیگر در کشورهای در حال توسعه، ریسک بالاتری دارند.

۲- اوراق قرضه شهرداری:

این اوراق با هدف تأمین مالی عملیات‌ها یا پرداخت هزینه پروژه‌ها، توسط شهرها، کشورها و مناطق مختلف صادر می‌شوند. شهرداری‌ها معمولأ زمانی به صدور اوراق با درآمد ثابت اقدام می‌کنند که به پولی بیش‌تر از پول حاصل از جمع‌آوری مالیات‌ها احتیاج داشته باشند. و به جهت اجرای پروژه‌هایی مانند ساخت بیمارستان، مدرسه، نیروگاه، خیابان، دفاتر اداری، فرودگاه، پل و… این اوراق را منتشر می‌کنند و از مردم وام می‌گیرند.

۳- اوراق قرضه شرکتی:

این دسته از اوراق، به جهت توسعه کسب و کار و تأمین هزینه‌های مربوط به آن صادر می‌شود. اما ریسک بیش‌تر و البته سود و تنوع بیش‌تری به نسبت اوراق دولتی دارند.

تفاوت اوراق قرضه و اوراق مشارکت

اوراق مشارکت، تفاوت زیادی با اوراق درآمد ثابت ندارد. در واقع اوراق مشارکت، نوعی اوراق بدهی است که در ایران توسط دولت، شهرداری‌ها، شرکت‌های دولتی و خصوصی و برای تأمین اعتبار طرح‌های عمرانی، تولیدی و خدماتی منتشر می‌شود. این در حالی است که در Bond هیچ محدودیتی خاصی برای صادرکننده و تأمین مالی اهداف مورد نظر او، وجود ندارد. برای مشاهده لیست اوراق مشارکت منتشرشده در ایران، مراحل زیر را باید طی کنید:

تفاوتهای اوراق‌ قرضه و اوراق ‌مشارکت

مشاوره رایگان

برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.

• 02191004770
• [email protected]
• تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15

خانه / سرمایه گذاری و بورس / تعریف اوراق بهادار با درآمد ثابت و انواع آن

تعریف اوراق بهادار با درآمد ثابت و انواع آن

اگر شما در بازار بورس فعالیت می کنید و یا اینکه می خواهید به تازگی وارد بازار بورس شوید حتما باید با برخی اصطلاحات بورسی همچون اوراق بهادار با درآمد ثابت و انواع اوراق با درآمد ثابت آشنا باشید.

خریدار اوراق با درآمد ثابت که در دوره‌های زمانی مشخص مقادیر ثابتی را تا تاریخ سررسید این اوراق دریافت می‌کند و در زمان سررسید اصل پول شخص، به او بازگردانده می‌شود.

معادل‌ انگلیسی اوراق بهادار با درآمد ثابت Fixed-Income Security می باشد و اوراق بهادار با درآمد ثابت اوراق تقریبا کم ریسکی می باشند و همچنین عبارت ثابت در درآمد ثابت فقط به برنامه زمانی پرداخت‌های اجباری اشاره دارد و نه به میزان آن‌ها.

ما در این مطلب قصد داریم شما را با تعریف اوراق بهادار، انواع اوراق بهادار که شامل اوراق بدهی ،گواهی سپرده و اوراق Etf می شود ،آشنا کنیم.

تعریف اوراق بهادار با درآمد ثابت

خریدار اوراق با درآمد ثابت در دوره‌های زمانی مشخص مقادیر ثابتی را تا تاریخ سررسید این اوراق دریافت می‌کند و در زمان سررسید اصل پول شخص به او بازگردانده می‌شود.

سرمایه‌گذرای در اوراق با درآمد ثابت در مقایسه با سرمایه‌گذاری در اوراق بورس ریسک کمتری دارد. سرمایه‌گذران با تحمل ریسک کمتر و افرادی که جریان نقدینگی مداوم تضمینی می‌خواهند، اوراق با درآمد ثابت را بیشتر ترجیح می‌دهند.

بررسی انواع اوراق درآمد ثابت

انواع اوراق درآمد ثابت به دو دسته زیر تقسیم می شوند :

بطور کلی رایج‌ترین اوراق با درآمد ثابت اوراق بدهی می باشد. سرمایه‌گذاری در اوراق بدهی در شرایط ثابت ماندن نرخ سود، معمولا سود بالاتری نسبت به سپرده‌گذای در بانک دارد. در اکثر کشورهای دنیا بطور معمول افراد پول خود را در سبدی از اوراق کم ریسک بورسی و اوراق بدهی سرمایه‌گذاری می‌کنند.

اوراق مبتنی بر بدهی (اوراق بدهی)

اوراق بدهی نوعی از اوراق با درآمد ثابت هستند. خریدار این اوراق برای به دست آوردن سود به دولت و شرکت‌های بزرگ وام می‌دهد. ویژگی های اوراق بدهی عبارت اند از:

• تامین کننده بودجه مورد نیاز برای اجرای طرح‌های شرکت‌ها و نهادها است
• روشی برای کاهش ریسک سرمایه گذاری و ایمن کردن پرتفوی سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه

توجه داشته باشید که اوراق بدهی نظیر انواع اوراق مشارکت، اوراق خزانه اسلامی و … دارای سود ثابتی هستند، می توانند ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش دهد.

تمامی اوراق بدهی مشخصات مشترکی دارند که با آن‌ ویژگی‌ها شناخته و تعریف می‌شوندکه شامل :

• تاریخ سررسید
• ارزش اسمی
• نرخ سود اسمی
• قیمت فروش
• نرخ سود تا سررسید (YTM)

منظور از اوراق قرضه (Bond) چیست؟

از آنجایی که اغلب شرکت ها نمی توانند وجوه مورد نیاز خود را از یک وام دهنده تامین کنند مبادرت به انتشار اوراق قرضه نموده و آن را به عموم مردم عرضه میکنند.

به این ترتیب مبالغ هنگفتی را از هزاران سرمایه گذار که هر یک بخشی کوچکی از اوراق قرضه شرکت را خریداری می کنند استقراض می نماید.

طبق ماده ۵۲ اصلاحیه قانون تجارت :
“ورقه قرضه، ورقه قابل معامله ای است که معرف مبلغی وام است با بهره معین که تمام یا اجزای آن در موعد معین باید مسترد گردد”.

اوراق قرضه براساس مبانی گوناگون دسته‌بندی می‌‌‌شوند. مهم‌ترین این مبانی عبارتند از: نرخ بهره، سررسید، ماهیت وام‌گیرنده، میزان انتشار، هدف انتشار و …

اوراق بدهی براساس نرخ بهره به دو دسته زیر تقسیم می‌شوند:

• اوراق قرضه با نرخ بهره‌ ثابت
• اوراق قرضه با نرخ بهره شناور

• اوراق قرضه با نرخ بهره ثابت

ازجمله اوراق قرضه با نرخ بهره ثابت می‌توان به اوراق قرضه رهنی، اوراق قرضه تضمین شده، اوراق قرضه قابل تبدیل، اوراق قرضه درآمدی و … اشاره نمود.

در برخی اوراق قرضه نرخ بهره در هر دوره (عمدتاً سه ماه) مورد تجدید نظر قرار گرفته و جزو اوراق قرضه با نرخ شناور در نظر گرفته می‌شود. بانک‌ها نیز اوراق بهادار با نرخ شناور منتشر کرده و به آن گواهی‌ سپرده با نرخ شناور می‌‌‌گویند.

مزایا و معایب اوراق قرضه چیست؟

سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه شرکت‌های بورسی، ریسک کمتری نسبت به سرمایه‌گذاری در سهام همان شرکت‌ها دارد.

اما با توجه به این‌که در بخش خصوصی انجام می‌شود، این سرمایه‌گذاری دارای ریسک بوده و معمولاً شرکت‌های بورسی در مواقع تأمین مالی از طریق اوراق بدهی، اقدام به توزیع اوراق قرضه می‌کنند.

از دیگر معایب سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه، عدم معافیت مالیاتی در این نوع سرمایه‌گذاری نسبت به انواع دیگر است.

اوراق مشارکت

اوراق مشارکت نوعی اوراق قرضه است که برای پروژه ای مشخص منتشر می شوند. دارنده این نوع اوراق نسبت به مبلغ اسمی سود حاصل از اجرای پروژه سهیم می شود.

اوراق مشارکت عموما بی نام بوده و فقط به مبلغ اسمی صادر می شود و دارای کوپن حداقل سود تضمین شده در ضمیمه آن می باشد.اوراق مشارکت به دو نوع ساده و مرکب تقسیم می شود.

اوراق مشارکت ساده متداولترین نوع ورقه مشارکت به شمار می‌رود و براساس مکانیسم‌های حقوقی خاص ازجمله تضمین بازپرداخت اصل و سود ورقه که مقررات حاکم بر این اوراق را پیش‌بینی نموده‌اند، معامله می‌شوند.

اوراق مشارکت ساده پس از انتشار تغییر پیدا نمی‌کند و در پایان دارنده و منتشرکننده آن می‌توانند اصل سرمایه و سود حاصل از بکارگیری آن در پروژه را استرداد نمایند. بر این اساس دارنده ورقه مشارکت، در یک پروژه خاص شریک شده و پس از اجرای پروژه رابطه وی با شرکت ناشر ورقه به پایان می‌رسد.

اوراق مشارکت مرکب توسط شرکت‌های سهامی عام منتشر می‌گردد و به دو نوع طبقه‌بندی می‌شوند:

الف) اوراق مشارکت قابل تعویض با سهام: این اوراق توسط شرکت‌های سهامی عام منتشر می شود و در سررسید نهایی با سهام سایر شرکت‌های پذیرفته شده در سازمان بورس اوراق بهادار تعویض می‌شود.

ب) اوراق مشارکت قابل تبدیل به سهام : این اوراق توسط شرکت‌های سهامی عام منتشر شده و در سررسید یا زمان افزایش سرمایه به سهام شرکت‌های منتشرکننده اوراق مشارکت تبدیل می‌گردد.

اوراق قرضه اسلامی (صکوک)

این اوراق مبتنی بر دارایی با درآمد ثابت یا متغیر قابل معامله در بازار ثانویه و بر اساس اصول شریعت است. از نظر اسلام اوراق قرضه ی مبتنی بر قرض با بهره، ربا محسوب شده و حرام است.

به همین دلیل نمی‌توان از این اوراق جهت تامین مالی در کشورهای اسلامی استفاده کرد. که در نهایت با ایجاد بانکداری اسلامی، اوراق قرضه اسلامی یا صکوک ایجاد گردید.

صکوک اجاره از مهم ترین انواع صکوک می باشد. صکوک اجاره اوراق بهاداری است که صاحب آن به صورت مشاع، مالک بخشی از دارایی است. منافع آن بر اساس قرارداد اجاره به مصرف کننده یا بانی واگذار شده است. مدت قرارداد اجاره مشخص است.

اوراق اجاره به صورت های مختلفی دسته بندی می شوند:

• بر اساس نوع عقد می توان به دو دسته اوراق اجاره عادی و اوراق اجاره به شرط تملیک.
• بر اساس نوع بانی به دو دسته شرکتهای عادی و موسسات مالی.
• بر اساس هدف انتشار به سه دسته شامل اوراق اجاره تأمین دارایی، اوراق اجاره تأمین نقدینگی و اوراق اجاره رهنی تقسیم نمود.

اوراق ﺧﺰاﻧﻪ به عنوان تامین کننده مالی دوﻟﺖ و با پشتیبانی و اﻋﺘﺒﺎر ﻛﺎﻣﻞ دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺸﺮ می شود. دوﻟﺖ اوراق خزانه را ارزانﺗﺮ از ﻣﺒﻠﻎ اﺳمی ﺑﻪ ﺧﺮﻳﺪاران می ﻓﺮوﺷد.

از منابع مالی حاصل از فروش آنها، بدهی های دولت پرداخت می‌شود. سود پرداختی ندارند. اما به دلیل مشکلات شرعی این روش، دولت جمهوری اسلامی ایران، این اوراق را صادر کرده و به شکل مستقیم به طلبکاران غیر دولتی واگذار می کند.

جهت آشنایی کامل با صکوک و انواع آن روی لینک کلی نمایید

گواهی سپرده Certificate Of Deposit

گواهی سپرده نوعی اوراق بهادار است.این امکان را به شخص حامل می‌دهد تا سود سپرده را دریافت کند. یک گواهی تفاوتهای اوراق‌ قرضه و اوراق ‌مشارکت سپـرده توسط بانک منتشر و توزیع شده و دارای تاریخ سررسید و یک نرخ سود ثابت است.

سود پرداختی به‌صورت دوره‌ای از طریق کوپن‌ های گواهی سپرده پرداخت می‌شود. اصل سپرده و سودهای پرداختی نیز توسط بانک تضمین می‌شوند که می‌تواند با هر عنوانی توزیع شود.

• گواهی سپرده مدت‌دار ویژه سرمایه‌گذاری عام

سپرده مدت‌دار ویژه سرمایه‌گذار عام به سپرده‌ای اطلاق می‌شود که نزد بانک با سررسید مشخص افتتاح شده و بانک در ازای آن اقدام به صدور گواهی به همین نام می‌نماید. گواهی سپرده مدت‌دار ویژه سرمایه‌گذار عام بانام یا بی‌نام بوده و شرایط عمده قرارداد سپرده‌گذاری در آن ذکر می‌گردد.

• گواهی سپرده مدت‌دار ویژه سرمایه‌گذاری خاص

سپرده مدت‌دار ویژه سرمایه‌گذاری خاص به سپرده‌هایی اطلاق می‌گردد که بانک برای تجهیز منابع و تأمین مالی طرح‌های جدید تولیدی، ساختمانی، خدماتی و نیز توسعه و تکمیل طرح‌های سودآور موجود با سررسید مشخص افتتاح می‌نماید و این اوراق را در ازای افتتاح سپرده مدت‌دار ویژه سرمایه‌گذاری خاص صادر می‌نماید.

هدف ما از انتشار این مقاله تعریف اوراق بهادار با درآمد ثابت و انواع آن جهت راهنمایی شما عزیزان برای سرمایه گذاری در بازار بورس می باشد امیدوارم که مورد رضایت شما قرار گرفته باشد. اگر فرصت یادگیری این مفاهیم را ندارید و یا برایتان دشوار است می توانید از طریق شرکت های سبدگردان اقدام به سرمایه گذاری در بازار بورس نمایید.

به عبارتی روش غیر مستقیم را برای سرمایه گذاری در بورس انتخاب کنید و مدیریت پرتفوی خود را به دست کارشناسان حرفه ای در این زمینه واگذار نمایید.

Compatible data.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.

enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.

• Pina & Associates Insurance
• Payment at Contingency
• Amount of Payment

Two Most-Cited Reason

Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate.

تفاوتهای اوراق‌ قرضه و اوراق ‌مشارکت

تفاوتهای اوراق‌ قرضه و اوراق ‌مشارکت

اوراق قرضه چیست؟

عصر بازار- اوراق قرضه اسنادی هستند که به‌موجب آن‌ها ناشر متعهد می‌شود مبالغ معینی (بهره سالانه) را در فاصله‌های زمانی مشخص به دارنده پرداخت کرده و در زمان سررسید نیز اصل مبلغ را بازپرداخت کند.

به گزارش پایگاه خبری«عصر بازار» به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه ای از آموزش ها را فرا بگیرند. این روزها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.

پیش از هر چیز لازم است بدانید در ایران اوراق قرضه منتشر نمی‌شود، در مقابل اوراق با درآمد ثابت از قبیل اوراق مشارکت، اوراق خزانه، صکوک شرکتی، اوراق مرابحه، اوراق استصنا و… که با قوانین بانکداری اسلامی تطابق دارد، منتشر می شود.

اوراق قرضه اسنادی هستند که به‌ موجب آن‌ها ناشر متعهد می‌شود مبالغ معینی (بهره سالانه) را در فاصله‌های زمانی مشخص به دارنده پرداخت کرده و در زمان سررسید نیز اصل مبلغ را بازپرداخت کند. اوراق قرضه در کشور‌های خارجی یک ابزار بدهی میان‌مدت و بلندمدت برای تأمین مالی دولت‌ها و شرکت‌ها بوده و با تعهدات مشخصی همراه است.

دارنده اوراق قرضه هیچ نوع مالکیتی در شرکت ندارد و چیزی از بابت سود سهم که به سهامداران پرداخت می‌شود دریافت نمی‌کند.

دارندگان این اوراق برخلاف صاحبان سهام عادی، ادعای مالکیت یا حق رأی در شرکت ندارند و در واقع فقط وام‌دهندگان به ناشر هستند. آن‌ها پول خود را به ناشر قرض می‌دهند و در عوض بهره دریافت می‌کنند و در سر رسید نیز اصل سرمایه خود را پس می‌گیرند.

اوراق قرضه از طریق پذیره‌نویسی به عموم ارائه می‌شود. پذیره‌نویسی معمولاً به‌صورت مذاکره‌ای و گاهی به‌صورت رقابتی است. در پذیره‌نویسی مذاکره‌ای، مدیریت شرکت و پذیره‌نویسان با بررسی وضعیت شرکت و بازاردر مورد انتشار اوراق قرضه تصمیم می‌گیرند.

این اوراق به طور عمده در بازار‌های خارج از بورس (OTC) دادوستد می‌شوند. بازار اوراق قرضه نسبت به بازار سهام از ثبات قیمتی بیشتری برخوردار است و عموما نوسانات آن تحت تأثیر نرخ بهره قرار دارد.

این اوراق دو ویژگی قابل‌توجه دارند؛ اول اینکه در بازار‌های بسیار بزرگ بدهی معامله می‌شوند و ثانیا حجم آن‌ها با سرعت بسیار زیادی در حال رشد است.

اوراق قرضه در دنیا برخلاف سهام، عمر محدود دو، پنج، 10 و حتی 30 ساله دارند و اعتبار آن‌ها در تاریخ تعیین شده که سررسید نام دارد، به پایان می‌رسد. اگرچه ورقه قرضه تاریخ‌های معینی برای پرداخت بهره به همراه دارد، اصل سرمایه (مبلغ اسمی ورقه قرضه) فقط در تاریخ سررسید بازپرداخت می‌شود.

ویژگی‌های اوراق قرضه
دارنده اوراق قرضه در واقع بستانکار شرکت است. او به‌عنوان بستانکار، حق دریافت اصل مبلغ اسمی و بهره آن را دارد و حقوق وی در سند قرارداد تعیین‌شده است. دارنده اوراق قرضه هیچ نوع مالکیتی در شرکت ندارد و چیزی از بابت سود سهم - که به سهامداران پرداخت می‌شود - دریافت نمی‌کند.

اوراق قرضه دارای سر رسید مشخص است. برخی از این اوراق در یک مقطع معین زمانی سررسید می‌شوند و برخی دیگر به‌تدریج سررسید می‌شوند. اگر ناشر اوراق قرضه ورشکست شود، دارندگان اوراق قرضه در دریافت اصل‌وفرع سرمایه خود بر صاحبان سهام حق تقدم دارند. اگر شرکتی چند نوع اوراق قرضه منتشر کند، ترتیب اولویت آن‌ها در قرارداد‌های مربوط، قید می‌شود.

بعضی از شرکت‌ها برای ایجاد جذابیت و انگیزه بیشتر در سرمایه‌گذاران اقدام به انتشار اوراق قرضه با وثیقه می‌کنند؛ مثلاً ممکن است شرکت، زمین یا ساختمان خود را وثیقه اوراق قرضه قرار دهند. هرچند شرکت‌های مشهور و معتبر معمولاً اوراق قرضه را بدون وثیقه منتشر می‌کنند.

به‌طورکلی دارندگان اوراق قرضه در زمینه تصمیم‌گیری شرکت حق رأی ندارند، هرچند ممکن است که دارندگان انواع خاصی از این اوراق در مواردی از تصمیم‌گیری‌های شرکت (مثل انتشار و فروش اوراق قرضه‌های دیگر یا در موارد ادغام شرکت در شرکت‌های دیگر) حق رأی داشته باشند. البته اگر شرکتی شرایط مندرج در قرارداد اوراق قرضه را رعایت نکند، دارندگان اوراق مذکور می‌توانند بر بسیاری از فعالیت‌های شرکت اعمال قدرت کنند.

اگر اوراق قرضه در قالب عرضه خصوصی به خریدار فروخته شود، فقط ناشر و خریدار، طرف‌های قرارداد هستند، ولی اگر اوراق قرضه به‌طور عمومی به تعدادی زیادی از خریداران فروخته شود، غیر از طرف‌های قرارداد شخص دیگری نیز به‌عنوان امین به نمایندگی از دارندگان اوراق مذکور بر اجرای تعهدات شرکت نظارت می‌کند.

اوراق مشارکت
اوراق مشارکت (Participation Papers)، اوراق بهاداری است که بیانگر مشارکت دارنده آن در یک طرح است. در تفاوتهای اوراق‌ قرضه و اوراق ‌مشارکت واقع شخص سرمایه خود را به یک شرکت، کارخانه و. می‌دهد تا بتواند طرح توسعه خود را اجرا و سود سرمایه‌گذار را نیز پرداخت کند.

مهم‌ترین جذابیت اوراق مشارکت در مقایسه با سایر انواع اوراق بهادار، تضمین پرداخت سود است

به‌بیان‌دیگر اوراق مشارکت، اوراق بهادار معمولا با نامی است که با قیمت و مدت معین و برای تأمین بخشی از منابع مالی مورد نیاز طرح‌های مورد نظر دولت، شهرداری‌ها، شرکت‌های بزرگ دولتی و خصوصی و تحت نظارت بانک مرکزی جهت تأمین مالی آن‌ها منتشر شده و بازپرداخت آن توسط دولت یا بانک‌ها تضمین می‌شود؛ اوراق مذکور از طریق عرضه عمومی به سرمایه‌گذاران واگذار می‌شود.

تضمین پرداخت سود
مهم‌ترین جذابیت اوراق مشارکت در مقایسه با سایر انواع اوراق بهادار، تضمین پرداخت سود است، به این معنا که دارنده این اوراق اطمینان دارد که سود مشخص و تضمین شده‌ای را به‌عنوان سود علی‌الحساب، در فواصل زمانی معین، دریافت می‌کند.

ویژگی‌های اوراق مشارکت
قابلیت خریدوفروش در بازار ثانویه
بازده بدون ریسک برای سرمایه‌گذاران
مالکیت بدون حق رأی برای دارندگان اوراق
معافیت مالیاتی برای سرمایه‌گذاری در اوراق مشارکت
تضمین سود و اصل مبلغ سرمایه‌گذاری برای دارندگان اوراق
پرداخت سود دوره‌های معین با کوپن‌های ماهیانه، سه ماهانه یا سالانه
پرداخت سود به‌صورت علی‌الحساب و سود قطعی در سررسید
تعیین سود 18 تا 22 درصد برای اوراق مشارکت (ممکن است ارقامی دیگری نیز ارائه شود)

تفاوت‌های اوراق قرضه با اوراق مشارکت
تفاوت اوراق قرضه و اوراق مشارکت در این است که اولا در اوراق قرضه به‌دلیل تعیین بهره مشخص، تفاوتهای اوراق‌ قرضه و اوراق ‌مشارکت ماهیت آن مطابق با قوانین بانکداری اسلامی نیست و ثانیا در اوراق قرضه برای وام گیرنده، محدودیت خاصی ایجاد نمی‌کنند، در حالی‌که وجوه دریافتی در اوراق مشارکت حتما باید در طرح‌های مشخص تولیدی، عمرانی یا خدماتی به کار گرفته شود و سود قطعی آن پس از پایان طرح، محاسبه و به سرمایه‌گذار پرداخت شود.

توجه داشته باشید که ناشران اوراق قرضه در بازار‌های جهانی دارای رتبه‌بندی ریسک سرمایه‌گذاری هستند؛ اوراق قرضه دولتی معمولا کم‌ریسک و با بهره پایین است و در مقابل اوراق قرضه شرکت‌های خصوصی، با توجه به رتبه‌بندی آن شرکت‌ها، دارای نرخ بهره بالاتری نسبت به اوراق دولتی هستند. بدیهی است شرکت‌هایی که ریسک بالاتری دارند، نرخ بهره اوراق قرضه آن‌ها بالاتر و احتمال «نکول» آن‌ها نیز بیشتر است.

انواع اوراق قرضه

اوراق قرضه یا Bonds به سرمایه گذاری گفته می شود که بر اساس آن، سرمایه گذار به شخص حقوقی یا یک شرکت تفاوتهای اوراق‌ قرضه و اوراق ‌مشارکت پولی را قرض می دهد و شرکت سرمایه پذیر تعهد می کند که در بازه رمانی مشخصی وجه یا اعتبار مورد نظر را همراه با پرداخت سود دوره ای ثابت آن باز پرداخت نماید.اوراق قرضه دارای یک سری ویژگی های مفید می باشد که به نفع طرفین معامله هستند که در ادامه به برخی از مهم ترین آنها اشاره می شود.

اوراق قرضه قابل تبدیل

اوراق قرضه قابل تبدیل یعنی این که در برخی موارد می توان اوراق مورد نظر را به سهام شرکت تبدیل نمود. زمانی که این گونه اوراق صادر می شوند، زمان و قیمت تبدیل آنها به سهام به طور دقیق مشخص می گردد.به طور معمول در این نوع از اوراق قرضه ابتدا عرضه با نرخ بهره پایین صورت می گیرد اما سهام عادی بالقوه بیشتری را کسب می کنند.

اوراق قرضه تضمین شده

اوراق قرضه تضمین شده عبارت است از اوراق قرضه ای که به وسیله یک وثیقه تضمین می شوند. یعنی شرکت صادر کننده اوراق ضمانت کند که دارایی کافی برای پوشش ارزش اوراقی که صادر می کند را دارد و اگر شرکت مورد نظر ورشکست گردد، دارایی های آن به صاحبان سهام تعلق می گیرد.

اوراق قرضه تضمین نشده

به اوراقی گفته می شود که هیچ تضمینی برای آنها صورت نمی گیرد و تنها می توان به اعتبار شرکت صادر کننده اوراق قرضه اکتفا نمود. از این نوع اوراق می توان به اوراق دولتی اشاره نمود که دارای اعتبار کافی می باشند.

دسته بندی اوراق بهادار

• اوراق مبتنی بر بدهی: اوراق قرضه، اوراق مشارکت، صکوک
• اوراق حقوق صاحبان سهام: سهام شرکت ها
• ابزار های مشتقه: قرارداد های آتی، اختیار معامله

انواع اوراق قرضه

اوراق قرضه دولتی

در واقع این اوراق به منظور تامین مالی برنامه ها و پرداخت لیست حقوق صادر می گردند که می توانند برای پرداخت صورت حساب ها نیز مورد استفاده قرار گیرند.

کشور هایی مانند آمریکا که اقتصاد آنها دارای ثبات می باشد، از امن ترین سرمایه گذاری ها در اوراق قرضه دولتی به شمار می روند و همچنین بر خلاف این امر، این نوع سرمایه گذاری دارای ریسک بالایی تفاوتهای اوراق‌ قرضه و اوراق ‌مشارکت در کشور های در حال توسعه می باشند.دولت آمریکا اوراق قرضه دولتی را از طریق خزانه داری کشور و همچنین از طریق چندین نهاد دولتی مختلف صادر می نماید.

اوراق قرضه شهرداری

اوراق قرضه شهرداری به وسیله ایالت ها، کشور ها، شهر ها و همچنین سایر مناطق صادر می شوند که به منظور تامین مالی پروژه ها و عملیات صورت می گیرد.اوراق قرضه شهرداری شامل موارد زیر است:

• هزینه های ساخت بیمارستان
• هزینه های ساخت مدرسه
• هزینه های ساخت نیروگاه
• هزینه های ساخت خیابان
• هزینه های ساخت دفاتر اداری
• هزینه های ساخت فرودگاه
• هزینه های ساخت پل و غیره

معمولا زمانی شهرداری ها اقدام به صدور اوراق قرضه می کنند که به منبع مالی بیشتر از درآمد حاصل از جمع آوری مالیات ها احتیاج داشته باشند. که یکی از مهم ترین ویژگی های مثبت این اوراق این است که سود به دست آمده از آنها معاف از مالیات می باشد.

اوراق قرضه شرکتی

این نوع از اوراق توسط یک شرکت یا یک کسب و کار صادر می گردد که به منظور تامین مالی و جبران هزینه های آنها صورت می گیرد. ریسک این نوع از اوراق از ریسک اوراق قرضه دولتی بیشتر می باشد اما دارای سود بیشتری است.نکته جالب توجه دیگر در این گونه از اوراق، تنوع بالای آنها می باشد که تعداد گزینه های بیشتری برای خرید وجود دارد اما از عیوب آن می توان به مالیاتی که به آنها تعلق می گیرد اشاره نمود.

ویژگی های اوراق قرضه

• دارنده این اوراق بستانکار شرکت محسوب می گردد که حق دریافت اصل مبلغ اسمی و بهره آن را دارد و حقوق وی در سند قرارداد تعیین می گردد.
• دارنده این اوراق حق هیچ نوع مالکیتی در شرکت را ندارد و سود سهمی که به سهامداران پرداخت می شود، تفاوتهای اوراق‌ قرضه و اوراق ‌مشارکت به وی تعلق نمی گیرد.
• این اوراق دارای سر رسید مشخص هستند که برخی از آنها در یک مقطع معین زمانی سررسید می شوند و برخی دیگر نیز به تدریج.
• این اوراق معمولا دارای ارزش اسمی مشخصی هستند.
• اگر ناشر این نوع از اوراق ورشکست شود، دارندگان اوراق حق تقدم نسبت به صاحبان سهام برای دریافت اصل و فرع سرمایه خود دارند.
• بعضی از شرکت ها با هدف ایجاد جذابیت و انگیزه بیشتر در سرمایه گذاران اقدام به انتشار اوراق قرضه همراه با وثیقه می نمایند.
• دارندگان این اوراق حق رای ندارند مگر در مواردی مانند انتشار اوراقی دیگر و یا ادغام شرکت با سایر شرکت ها.
• اگر این اوراق عرضه خصوصی شوند، فقط ناشر و خریدار حق فروش دارند.

تفاوت اوراق قرضه با سهام

اوراق قرضه نیز همانند سهام جز انواع سرمایه گذاری محسوب می شود با این تفاوت تفاوتهای اوراق‌ قرضه و اوراق ‌مشارکت که سهام جز وام محسوب نمی شوند و یک نوع مالکیت هستند و بازدهی آن بر اساس میزان سود شرکت مورد نظر تعیین می گردد.این موضوع، دلیل محکمی براس پر ریسک بودن سهام نسبت به اوراق قرضه که دارای نرخ ثابتی است، می باشد. همچنین برخی از اوراق قرضه دارای نرخ شناور هستند یعنی نرخ بهره آنها با توجه به شرایط بازار تعیین می شود.

اوراق مشارکت

اوراق مشارکت، به اوراق بهاداری می گویند که بیانگر مشارکت دارنده اوراق در یک طرح مشخص است.در واقع این شخص، سرمایه خود را در اختیار شرکت، کارخانه ها و … قرار داده است تا آن سازمان بتواند توسعه یابد و سود سرمایه گذار را به وی پرداخت نماید.

ویژگی های اوراق مشارکت

• قابلیت خرید و فروش در بازار ثانویه را دارد
• بازده بدون ریسک برای سرمایه گذاران دارد
• مالکیت بدون حق رای برای دارندگان اوراق دارد
• دارای معافیت مالیاتی برای سرمایه گذاری در اوراق مشارکت می باشد
• دارای تضمین سود و اصل مبلغ سرمایه گذاری برای دارندگان اوراق است
• پرداخت سود دوره های معین با کوپن های ماهانه، سه ماهه یا سالانه صورت می گیرد
• پرداخت سود به صورت علی الحساب و سود قطعی در سررسید می باشد
• سود 18 تا 22 درصد برای اوراق مشارکت تعیین شده است که ممکن است درصد های دیگری نیز پیشنهاد گردد

تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت

اوراق مشارکت یک نوع اوراق بدهی محسوب می شود که در کشور ایران به وسیله دولت، شهرداری و همچنین شرکت های دولتی یا خصوصی به منظور تامین نیاز مالی برای اجرای طرح های عمرانی، تولیدی و خدماتی انتشار می یابند که وظیفه طرح دستور العمل و مقررات انتشار آنها به عهده بانک مرکزی می باشد.به بیان واضح می توان گفت که اوراق مشارکت، دارای تفاوت زیادی با اوراق قرضه نمی باشند.