رفتار شناسی حقوقی ها در بورس به زبان ساده
اگر بخواهیم در بورس ایران کمی از اتفاقات مطلع شویم، باید رفتار شناسی حقوقی ها در بورس را یاد بگیریم، چرا که حقوقی ها و به صورت کلی بازیکنان بزرگ که اتفاقا رانت هم دارند، معمولا جهت قیمتی سهام های مختلف را به صورتی که دوست دارند تنظیم می کنند و به صورت معمول نیز سهامداران خرد و بی تجربه که از رفتار شناسی حقوقی ها در بورس مطلع نیستند، دل به دل آن ها داده و در دام هایی که برایشان پهن کرده اند، گرفتار می شوند و بدین وسیله، سهامداران اصلی سود خوبی می برند و سهامداران خرد و ناآگاه نیز متضرر خواهند شد. لذا اگر دوست دارید رفتار شناسی حقوقی ها در بورس را به زبان ساده و عامیانه یاد بگیرید، این مطلب را تا انتها مطالعه کنید.
رفتار شناسی حقوقی ها در بورس
معامله حقوقی در بازار بورس همیشه تحت عنوان یکی از موضوعات مورد بحث سرمایه گذاران در بورس است، به شکلی که سرمایه گذاران گاهی این طور گمان می کنند که با خرید حقوقی های بازار باید سهم را خرید و با فروش حقوقی ها بایستی سهم را به فروش رساند، این در حالی است که این تصور سرمایه گذاران در بازار اشتباه است و هر سرمایه گذاری می بایست با توجه به نوع شرکت حقوقی، وضعیت سهم و … برای خرید و فروش سهم در بورس اقدام نماید. بررسی رفتار معاملاتی حقوقی ها در بورس به نوعی در بحث تابلوخوانی بورس و بازارخوانی مطرح است که در مقالات بسیاری در مورد آن ها با شما صحبت کرده ایم. می توان گفت که به صورت کلی سرمایه گذاران در بازار بورس را می توان به دو گروه اصلی تقسیم بندی کرد که شامل سرمایه گذاران حقیقی و سرمایه گذاران حقوقی هستند.
سرمایه گذاران حقیقی کسانی اند که برای دریافت کد بورسی اقدام کرده اند و در ادامه به خرید و فروش سهام مشغول هستند، اما سرمایه گذاران حقوقی شرکت های ثبت شده ای به حساب می آیند که از طریق این شرکت ها برای دریافت کد بورسی اقدام می نمایند. شرکت های سرمایه گذاری، شرکت های سبدگردانی، صندوق های سرمایه گذاری، کارگزاری ها و … از جمله نهادهای فعال مالی در بورس محسوب می شوند. بر خلاف سرمایه گذاران حقیقی که معمولا دیدگاه کوتاه مدتی دارند، سرمایه گذاران حقوقی با دید میان مدت و بلند مدت برای خرید سهام های بنیادی اقدام می کنند و سرمایه گذاری و خرید و فروش در بازار بورس را به چشم یک کسب و کار نگاه می کنند و نگاه قمارگونه و طماعانه به بازار بورس ندارند و همچنین تحت تاثیر جو بازار و هیجانات نیز قرار نمی گیرند.
درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، سرمایه گذاری بر روی حق تقدم و یا فروش آن و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.
لذا فرق دیدگاه میان سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی در همین موضوع است که حقیقی های بازار به شایعات در معاملات خود می پردازند، اما حقوقی ها بازار اهمیت زیادی به شایعات موجود در بازار نمی دهند. از طرف دیگر حقوقی ها در بازار به چند گروه تقسیم بندی می شود. در معامله حقوقی ها نکته ای که باید مد نظر قرار دهید این است که بعضی از حقوقی ها تعداد کمی از سهام شرکت ها را در اختیار دارند که اثرگذاری زیادی بر قیمت سهم نخواهد داشت، اما بعضی از حقوقی های به مراتب سهم بیشتری از سهم را در اختیار خود دارند و در سیگنال مثبت حقیقی ها به بورس حقیقت می توانند به عنوان سهام دار درصدی سهم، جهت دهی به روند بازار را مد نظر خود قرار دهند.
لذا می توان این طور گفت که سهامدارن حقوقی با تعداد کم سهم حکم موج سوار را خواهند داشت و حقوقی های درصدی سهم حکم موج را دارند که قادرند به وجود آورنده یک حرکت مثبت یا منفی در سهم به حساب آیند، ولی این که چرا حقوقی های بازار تا این حد قادرند بر بازار تاثیر بگذارند، به عمق کم بازار و مشارکت تعداد کم سرمایه گذار در بورس ایران باز می گردد که انتظار این هست هر چقدر سرمایه گذاران حقیقی بازار افزایش پیدا کند، به همان اندازه قدرت حقوقی های بازار سرمایه هم کاهش پیدا خواهد کرد که این موضوع به صورت مستقیم، کم تر شدن دخالت حقوقی ها در بازار و سهم آن ها از بازار را به همراه خواهد داشت.
خرید و فروش حقوقی میتواند سیگنال به بازار باشد؟
یکی از موضوعات حائز اهمیت میان سرمایه گذاران پس از ورود به بورس این است که آیا ما باید با خرید حقوقی های بازار سهم بخریم و یا با فروش آن ها فروشنده باشیم یا خیر. به صورت کلی استراتژی حقوقی های بازار فرقت می کند اما بیشتر حقوقی ها در بازار به دنبال به دست آوردن سود کوتاه مدت نیستند و معمولا به دنبال سود نقدی در سهم اند و همان طور که پیش تر گفتیم، بیشتر به چشم سرمایه گذاری، سهام شرکت های مختلف را خریداری می کنند و افق سرمایه گذاری میان مدت و یا بلندمدت دارند.
التبه این نکته را هم باید سیگنال مثبت حقیقی ها به بورس در نظر داشت که رفتار حقوقی های بازار مشابه حقیقی ها می تواند اثرات بسیار بدی برای بازار به دنبال داشته باشد و این بدین معنی است که چنانچه بازار در یک روز منفی باشد، حقوقی های بازار در نقش فروشنده ظاهر شوند و در یک روز مثبت حقوقی ها مثل حقیقی ها در بازار نقش خریدار داشته باشند! در واقع این نشان می دهد که حقوقی ها طبق وظیفه خود در بازار عمل نمی کنند.
دلیل خرید حقوقی ها در بازار چیست؟
بعضی اوقات امکان دارد مشاهده کنید که حقوقی در یک سهمی در یک محدوده معین خریدار باشد که این معمولا می تواند دو معنی متفاوت داشته باشد؛ معنی اول این است که آن حقوقی سهام شرکت را ارزشگذاری کرده و این طور نتیجه گیری کرده باشد که محدوده های کنونی برای خرید سهم مناسب است، از همین روی برای خرید سهم اقدام می کند ولی سوال اصلی اینجاست که آیا تحلیل آن شرکت حقوقی در خصوص سهام شرکت درست است یا خیر. در این حالت می بایست سهم را مورد بررسی قرار دهیم که آیا واقعا شرکت ارزش خرید را دارد یا خیر. حالت دیگر این است که حقوقی در نقش حمایت کنند سهام وارد عمل می شود و به عنوان مثال محدوده های قیمتی خاص را خریداری می کند، به خاطر این که سهام این شرکت را در اختیار دارد و معتقد است که سهام این شرکت ارزنده است.
لذا در این شرایط نیز چنانچه این طور نتیجه گیری کنیم که سهم حتما در محدوده های قیمتی خاص حمایت می شود، می توان با رعایت حد ضرر در سهم، برای ورود به سهم اقدام کرد ولی توجه به این نکته نیز الزامی است که همیشه باید قسمتی از سبد سهام خود را به این سهم اختصاص دهید، به این خاطر که شما صرفا طبق یک تکنیک سهام شرکت را خریداری کرده اید و بهتر است که حتما خرید پله ای در بورس را مد نظر قرار دهید، لذا به صورت دقیق نمی توان گفت که در زمان خرید حقوقی ها، سرمایه گذار خرد بازار باید خریدار باشد یا نه.
دلیل فروش حقوقی ها در بازار چیست؟
حال که متوجه شدیم در زمان خرید حقوقی چگونه باید رفتار کنیم، سوال بعدی این است که در زمانی که حقوقی سهم در حال فروش است، چه استراتژی را باید پیش بگیریم. بعضی مواقع مشاهده می کنید که فروشنده حقوقی در سهمی به شدت وجود دارد. در این حالت باید دو موضوع را مورد بررسی قرار دهید؛ موضوع اول این است که آیا فروش حقوقی دستوری است یا نه و این بدین معنی است که امکان دارد یک هولدینگ مالک چند شرکت باشد و به یکی از شرکت های زیرمجموعه دستور می دهد که در فلان نماد فروشنده باشید که به صورت معمول این اتفاق به علت خروج از سهم و یا تامین نقدینگی انجام می شود. در این حالت چنانچه سهم هم از شرایط مناسبی از نظر بنیادی برخوردار باشد، بهتر است صیر کنید تا فروش حقوقی کاهش پیدا کند و در ادامه برای خرید سهم اقدام نمایید.
حالت دیگر شناسایی سود به وسیله حقوقی است و این بدین معنی است که امکان دارد حقوقی سهم را به قیمت خاصی خریده باشد و امروزه سهم در قیمت های بالاتری در بازار مورد خرید و فروش قرار بگیرند. در این حالت حقوقی در نقش فروشنده ظاهر می شود و به شکل مرحله ای سهام خود را برای فروش خواهد گذاشت. البته بعضی اوقات فروش سهم به وسیله حقوقی مانع رشد سهم نخواهد شد و این بدین معنی است که حقوقی سهم تلاش می کند در صف های خرید و با حجم های مناسب سهام خود را در بازار بفروشد و از این جهت ترسی در دل سرمایه گذاران به وجود نخواهد آمد.
نحوه تشخیص حقوقی های خوب از بد
در موضوع خرید و فروش حقوقی و استفاده از آن ها تحت عنوان سیگنال کوتاه مدتی و میان مدتی نکته ای که باید در نظر داشته باشید این است که حتما با حقوقی های سهم آشنایی داشته باشید و طبق سابقه گذشته آن ها عمل کنید. به صورت معمول شناخت حقوقی های خوب و بد بازار با تجربه و رصد فعالیت های آن ها در بازار حاصل می شود. به صورت کلی باید در نظر داشته باشید که به عنوان سرمایه گذار، بایستی به صورت روزانه عملکرد حقوقی های فعال در هر نماد و از طرفی وضعیت خرید و فروش سهامدارن عمده در نماد شرکت را مورد بررسی قرار دهید تا رفته رفته بتوانید دید درستی در این خصوص کسب کنید.
فروش سهام توسط حقوقی ها با یک هدف خاص
بعضی مواقع می بینید که در یک سهم و به وسیله حقوقی ها، معاملات مشکوک در جریان است و حجم مشکوکی در سهم دیده می شود و پس از بررسی سهم متوجه خواهید شد که در نماد شرکت معامله بلوکی رخ داده است و یا این که در نماد شرکت کد به کد صورت گرفته است و این دو نوع معامله از یک حقوقی به یکی حقیقی بوده است.
به صورت معمول این رفتار در بورس بسیار رایج است و چنانچه سرمایه گذاران توانایی شناسایی آن را داشته باشند، به سادگی قادرند بازدهی خوبی را بدین وسیله کسب کنند. توصیه می شود مقالات مرتبطی که در میان جملات متن و تحت عنوان “حتما بخوانید” آورده ایم را مطالعه نمایید تا دید شما در خصوص این موضوع بهتر شود و دانشتان در این زمینه تکمیل شود. در ادامه و پس از شناخت معاملات حقوقی ها در بازار می توانید به کمک تکنیک های تابلو خوانی در بازار بورس، معاملات سوددهی را تجربه کنید و حداقلش این است که دیگر در زمان های مخلتف، فریب حقوقی های سهم و به صورت کلی بازار را نخواهید خورد و در زمانی که باید بخرید، خریداری می کنید و در زمانی که باید بفروشید، برای فروش اقدام می کنید نه زمانی که به وسیله حقوقی های پرقدرت برای ورود و خروج شما به سهم برنامه ریزی شده است.
همان طور که در ابتدای مطلب قول دادیم، در این مطلب به رفتار شناسی حقوقی ها در بورس پرداختیم.
همچنین اگر دوست دارید نوسان گیری در بورس به زبان ساده را یاد بگیرید، این مطلب بهترین راهنمای شما عزیزان خواهد بود.
به نظر شما حقوقی ها در بازار بورس ایران به نفع سهامداران خرد عمل می کنند یا برعکس؟
بازگشت پرقدرت حقیقیها به بورس
بورس تهران که پس از تجربه سقف ۲ میلیون و ۷۸ هزار واحدی از میانه مردادماه مسیری اصلاحی را در پیش گرفته بود، روز گذشته همزمان با افزایش ۶/ ۳ درصدی نماگر اصلی خود، با بیشترین ورود پول حقیقی از ۱۹ مردادماه همراه شد. در این میان لمس مجدد سقف ۶/ ۱ میلیون واحدی و صعود یکپارچه سهام، بسیاری از بورسبازان را نسبت به آینده این بازار خوشبین کرده است. آیا اصلاح بازار سهام به پایان رسیده است؟ تا چه میزان میتوان نسبت به پایداری رشد قیمتها امیدوار بود؟
شاخص کل بورس تهران روز یکشنبه را توفانی آغاز کرد و در نهایت با رشد بیش از ۵۵ هزار واحدی به مرز یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد رسید. رشد ۵۸/ ۳درصدی نماگر اصلی تالار شیشهای، بیشترین درصد افزایش شاخص کل از ۵ شهریورماه محسوب میشود. در این میان ارزش معاملات خرد سهام نیز به بیشترین سطح از ۱۰ شهریورماه رسید و در مجموع بورس و فرابورس از ۱۶ هزار میلیارد تومان عبور کرد. ضمن آنکه روز یکشنبه بازیگران حقیقی با حضور گسترده در گردونه معاملات سهام، بیشترین خالص خرید خود از ۱۹ مردادماه یعنی اوج تاریخی شاخص سهام را ثبت کردند و موجبات رشد قیمت بیش از ۷۰ درصد نمادهای بورسی را فراهم آوردند. اما دلیل بازگشت شاخص کل بورس تهران به مسیر صعودی چه بود؟ آیا نماگر سهام به حرکت پایدار در این مسیر ادامه میدهد؟
تغییر کانال دلار در بازار آزاد
نرخ دلار در بازار آزاد روز شنبه موفق شد تا وارد کانال ۳۰ هزار تومان شود و این روند صعودی را در معاملات روز گذشته نیز دنبال کرد. در این میان صبح دیروز بازارساز ارزی، نرخ فروش دلار در صرافی ملی را با افزایش ۱۲۰۰ تومانی، بالاتر از ۳۱ هزار تومان اعلام کرد. اقدامی که بارها برای کنترل نرخ این ارز مورد استفاده قرار گرفته و به حراج هلندی (حراج از بالاترین نرخ بازار) مشهور است. باید دید آیا این راهکار اینبار هم موفق عمل کرده و میتواند از تب خریداران دلار بکاهد یا خیر. به هر حال تغییر کانال دلار سیگنال مثبتی به بازار سهام ارسال کرد. سیگنالی که به افزایش انتظارات تورمی در این بازار اشاره میکند و با توجه به سهم بالای سهام صادراتمحور در بورس تهران میتواند به افزایش قیمتها بینجامد. در توضیح چرایی همبستگی بازار سهام و نرخ دلار میتوان گفت بخش عمدهای از شرکتهای بورسی با افزایش نرخ ارز، برای افزایش درآمدها زمینه پیدا میکنند. افزایش نرخ ارز در وهله اول، باعث افزایش درآمد ریالی شرکتهای صادراتی میشود، ضمن آنکه در این شرایط شرکتهای صادراتی میتوانند ارز حاصل از فروش خود را با قیمت بالاتری در بازار داخلی به فروش برسانند، در نتیجه درآمد ریالی آنها افزایش مییابد. در طرف مقابل شرکتهایی که به واردات مواد اولیه وابسته هستند، با افزایش هزینههای ریالی و بنابراین با کاهش سود مواجه میشوند، اما این شرکتها با یک مرحله تاخیر یا مستقلا نرخ فروش را افزایش میدهند یا از مراجع ذیصلاح مجوز افزایش نرخ میگیرند. ضمنا افزایش نرخ ارز باعث میشود که کالاهای داخلی نسبت به کالاهای وارداتی مزیت قیمتی پیدا کنند. به این ترتیب در مجموع رشد نرخ دلار به نفع هر دو گروه صادراتمحور و وارداتمحور تمام میشود. از اینرو دیروز گروههای کالایی با بیشترین استقبال سرمایهگذاران خرد همراه شدند.
شناسایی کف قیمتی در سهام
۲ ماهی است که شاهد فاصله گرفتن شاخص سهام از قله ۲ میلیون و ۷۸ هزار واحد و عقبگرد بیش از ۲۷درصدی این نماگر بودیم. در این میان برخی سهام حتی تا ۷۰ درصد افت قیمت داشتند. از اینرو به اعتقاد فعالان بازار اکنون بسیاری از سهمها در کفهای جذاب و زیر ارزش ذاتی خود در حال معامله هستند و بهترین زمان برای ورود به بازار محسوب میشود. این رویکرد سبب شد تا روز گذشته شاهد ورود پولهای حقیقی به گردونه معاملات سهام باشیم. یافتههای «دنیایاقتصاد» نشان میدهد در روزی که شاخص کل سهام با رشد ۶/ ۳درصدی همراه شد، بورس تهران شاهد ورود ۱۸۸۶ میلیارد تومان پول حقیقی به معاملات سهام بود که بیشترین رقم از ۱۹ مرداد (قله تاریخی شاخص سهام) بهشمار میرود. در این میان رشد بازارهای موازی در دورهای که بازار سهام روندی اصلاحی را تجربه میکرد، موجب افزایش جذابیت این بازار برای نقدینگی سرگردان شده است.
نگاه بورسبازان به انتخابات آمریکا
این روزها فعالان تالار شیشهای نیمنگاهی نیز به تحولات سیاسی آمریکا دارند. جایی که دو نامزد دموکرات و جمهوریخواه برای ریاستجمهوری آمریکا در حال رقابت بوده و کمتر از یک ماه آینده رئیس کاخسفید برگزیده میشود. در این میان در صورت انتخاب جو بایدن (نامزد دموکرات) هر چند دلار کاهش خواهد یافت اما به نظر میرسد خوشبینیهای سیاسی در کوتاهمدت میتواند رشد قیمت سهام را به دنبال داشته باشد و در میانمدت کاهش درآمد شرکتهای دلاری بازار (به دنبال کاهش نرخ دلار)، وضعیت عکسی را بر تالار شیشهای حاکم کند. در صورت انتخاب مجدد ترامپ اما با رشد سیگنال مثبت حقیقی ها به بورس نرخ دلار، رشد سهام در کوتاهمدت و میانمدت محتمل است. از این رو انتخابات آمریکا با هر نتیجهای در کوتاهمدت صعود نماگرهای سهام را به دنبال خواهد داشت. در هفته گذشته نیز گروه بانک و خودرو با دریافت سیگنالهای مثبت از این رویداد سیاسی، مورد توجه بورسبازان قرار گرفتند.
در بازار چه گذشت؟
روز یکشنبه بورس تهران شاهد جهش ۵۵ هزار و ۲۲۲ واحدی (معادل ۶/ ۳ درصد) شاخصکل بورس تهران بود. در همین حال شاخص هموزن نیز که نشانی از اثرگذاری یکسان نمادها دارد، بیش از ۲ درصد صعود کرد تا افزون بر ۶۰ درصد از نمادهای معاملاتی بورس تهران با رشد قیمت همراه شوند. دیروز کمتر از نیمی از ارزش کل معاملات خرد به چهار صنعت بانک، فلزات، محصولات شیمیایی و خودرو اختصاص پیدا کرد. این در حالی است که طی روزهای رکودی بازار، سهم این صنایع به بیش از ۷ درصد نیز میرسید. از اینرو به نظر میرسد شاهد افزایش نقدشوندگی در سهام کوچکی هستیم که مدتها شاهد قفل معاملات خود در صف فروش بودند. یکی از نکات مهم بازار سهام در روز یکشنبه رسیدن ارزش معاملات خرد (در بورس) به رقم ۱۲هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بود. هر چند این عدد همچنان با رکودهای قبلی خود فاصله دارد اما رشد معناداری نسبت به روزهای اخیر و جلسات منفی بازار دارد و بیشترین رقم از ۱۰ شهریورماه بهشمار میرود. به نظر میرسد با فعال شدن مجدد معاملات الگوریتمی و نوسانگیری روزانه میتوانیم امید داشته باشیم بار دیگر رکوردهای جدیدی را شاهد باشیم. با این حال در ساعت پایانی بازار، از ارزش صفهای خرید کاسته شده و بالعکس شاهد سنگین شدن صفوف فروش بودیم. باید دید معاملات روز جاری چگونه دنبال میشود. آیا بار دیگر شاهد فعال شدن موج شناسایی سود از سوی بورسبازانی هستیم که تصمیم دارند بازههای زمانی خیلی کوتاه برای حضور در بازار داشته باشند یا محرکهای موجود به پایداری روند صعودی میانجامد.
رفتار حرفهای بازارگردان
فردین آقابزرگی کارشناس بازار سرمایه: اصلاح قیمتی ۵۰۰ شرکت بورسی و فرابورسی بین ۳۰ تا ۵۰ درصد صورت گرفت. بهرغم اینکه شاخص کل به این میزان اصلاح نداشت. این مهم نشاندهنده تردید خریداران و فروشندگانی بود که مرتبا با کوچکترین اخباری پیرامون ارز، انتخابات یا سایر مسائل اقتصادی سریعا سمت و سوی معاملاتی خود را تغییر میدادند. نکته قابل توجه این است که تا ۱۰ روز گذشته ۳۰۰ شرکت بالغ بر ۱۰ هزار میلیارد تومان در صف فروش حضور داشتند. در حال حاضر نیز این رقم به کمتر از ۱۰۰ شرکت کاهش پیدا کرده و حداکثر هزار میلیارد تومان صف فروش وجود دارد. این رفتار نشاندهنده ذات بازار سرمایه است که بهصورت خود انتظام خود را کنترل میکند. سطح قیمت که از آن بهعنوان یکی از اصلیترین معیارها یاد میشود در واقع تعیینکننده این است که عرضهکنندگان و متقاضیان خرید در چه نقطهای تلاقی نظر داشته باشند و به تعادل برسند. با توجه به تجربه ۵ ماه ابتدایی سال جاری که ۳۱۰درصد بازدهی در بورس تهران به ثبت رسید و متعاقب آن مرداد و شهریورماه اصلاح جدی صورت گرفت، برخی از شرکتهایی که وزن زیادی در شاخص کل داشتند مداوم و با حجمهایی بسیار بالا مورد معامله قرار گرفتند. دیگر سهمها نیز در روندی فرسایشی اصلاح شدند.
اکنون عمده انتظاری که درخصوص اصلاح قیمت سهام شرکتها و بهطور مشخص از شاخص کل وجود داشت، صورت گرفته است. با این حال رشد شارپی همانند ۵ ماه نخست سال جاری در بازار سهام نخواهیم داشت. افرادی که تحت عنوان بازارگردان مشغول جمعآوری صفهای فروش بودند، صفهای خرید در اواسط زمان معاملاتی تشکیل دادند و در پایان داد و ستدها نیز صفهای خرید، عرضه شده و عمده فروشندگان بازارگردانها بودند. اساسا چنین رفتاری در صورتی که نگاهی شاخص محور در پی آن وجود نداشته باشد مناسب ارزیابی میشود، بنابراین اگر چنین عملیاتی در راستای کنترل شاخص صورت بگیرد مطمئنا نتیجه مطلوب برای کلیت بازار نخواهد داشت. در صورتی که فرآیند بازارگردانی به معنای آکادمیک و اصولی انجام شود فرآیندی بسیار مطلوب خواهد بود.
با این حال، انتظارات تورمی اصل حاکم برارزشگذاری قیمت سیگنال مثبت حقیقی ها به بورس سهام است اما به دلیل مجموع عواملی از جمله نرخ ارز، تورم، انتخابات آمریکا، رشد اقتصادی و تمام متغیرهای اثرگذار بر وضعیت اقتصادی، با در نظر گرفتن تجربه مرداد و شهریورماه سال جاری افزایش شاخصهای سهام در بازه زمانی ۳ تا ۶ ماه با فرض ثبات شرایط فعلی دور از انتظار نیست. تمامی این عوامل در سطح عمومی قیمتهای فعلی که متوسط P/ E بین ۲۰ تا ۲۲ مرتبه قرار گرفته، دیده شده است.
نرخ ارز در دو حالت مثبت و منفی میتواند سناریویهای معاملاتی متفاوتی را ترسیم کند. روند اخیر شاخص برای مسوولان اقتصادی، متولیان بازار سرمایه و فعالان بازار تجربهای شد که دریابند بیمحابا و مداوم شاخص بورس افزایشی نیست. چرا که این نماگر به نقطهای خواهد رسید که میتواند موجب ضرر و زیان سرمایهگذاران شود. ملاک اصلی برای قیمتگذاری سهام شرکتها ارزش جایگزینی نیست، اما بهعنوان یک فاکتور فارغ از میزان اثرگذاری، در نظر گرفته میشود.
همانطوری که در انتهای سال ۱۳۹۸ از تلاطم بازار ارز، بورس نیز متاثر شد، در نوسانات بورس بعد از موضوع بازارگردانی و حمایتهایی که تک تک شرکتها در حال انجام آن هستند، نرخ ارز عاملی قابل توجه برای قشر سرمایهگذار خواهد بود.
زمینه و انتظار صعود در بازار سرمایه
بهروز زارع، تحلیلگر بازار سرمایه: صعود و نزول بورس طی چند وقت اخیر مبنای خاصی نداشته است و سرمایهگذاران نمیتوانند بر چنین روندی اتکا کنند. بازار سرمایه اکنون رو به سوی تعادل دارد؛ بهطوریکه برخی از سهمها در روندی رو به رشد و برخی دیگر با کاهش قیمتی همراه شدهاند.
طی ۲ ماه گذشته شاخصهای سهامی غالبا در روندی نزولی قرار داشتند و بخش عمده ارزش خیلی از سهمها از دست رفت و در عین حال نرخ برابری ارز هم به شدت تغییر پیدا کرد.
رشد صنعت بانک بهدلیل تسعیر ذخایر ارزی که در این صنعت وجود داشت، روی داد. صنایعی که تحت تاثیر رشد قیمت بازارهای جهانی قرار داشتند نیز با افزایش همراه شدند. به عبارتی مواردی از این قبیل در رشد اخیر شاخصهای بازار سهام نیز اثرگذار هستند.
با توجه به اینکه زمینه و انتظار صعود همچنان در بازار سرمایه وجود دارد، اما رشد بهصورت شارپ نخواهد بود؛ در چنین شرایطی سرمایهگذاران باید از برخورد احساسی در این بازار به شدت پرهیز کنند.
درخصوص پایداری نرخ دلار نمیتوان اظهار نظری داشت؛ چراکه به نظر میرسد این اتفاق بیش از اینکه بر مبنای اقتصادی باشد، عمدتا تحت تاثیر اخباری چون انتخابات آمریکا قرار دارد.
سیگنال مثبت حقیقی ها به بورس
نقدینه - افت دیروز، شاخص کل بورس تهران را یک قدم دیگر به محدوده حمایتی نزدیک کرد. البته هنوز مشخص نیست شاخص با رسیدن به این محدوده حمایتی واکنش مثبت نشان دهد یا خیر.
به گزارش پایگاه خبری نقدینه، وضعیت بورس تهران همچنان منفی است. شاخص کل دیروز نیم درصد افت کرد و شاخص هم وزن نیز وضعیتی مشابه داشت. اما تنها نکته امیدوارکننده درمورد بورس این است که شاخص کل به محدوده حمایتی نزدیک می شود.
در حال حاضر شاخص کل بورس به عدد یک میلیون و 367 هزار واحد رسیده و در محدوده یک میلیون 350 الی 360 هزار واحد، یک حمایت قوی وجود دارد که تحلیلگران تکنیکال امیدوارند شاخص به آن واکنش مثبت نشان دهد.
درصورتی که شاخص به این محدوده واکنش مثبت داشته باشد، می توان برای بورس آغاز یک دوره رشد محدود را متصور بود که البته این رشد با چیزی که برخی از سهامداران حقیقی تصور می کنند، متفاوت است. چراکه برخی از فعالان بورس تصور می کنند منظور از رشد، بازگشت شاخص کل به محدوده 2 میلیون واحد است اما شاخص برای رسیدن به این محدوده کار بسیار سیگنال مثبت حقیقی ها به بورس سختی دارد و فعلا هم محرک های لازم برای وقوع چنین رخداد مشاهده نشده اند.
ارزش معاملات بهبود یافت
با این حساب می توان به مثبت شدن شاخص ها طی چند روز آینده امیدوار بود که البته شاخص می تواند یک واکنش مثبت موقت به حمایت خود داشته باشد و دوباره ریزش را از سر بگیرد، یا اینکه واکنش مثبت نشان دهد و برای مدتی طولانی از جایی که در حال حاضر در آن قرار دارد، بالاتر برود.
دیروز ارزش معاملات خرد بورس تهران تهران نسبت به روز دوشنبه رشدی 10 درصدی داشت و تا سطح 2400 میلیارد تومان بالا رفت. این رخداد خوبی محسوب می شود اما تنها یک روز افزایش ارزش معاملات، به خودی خود ارزشی ندارد و این افزایش ارزش معاملات باید ادامه دار باشد.
در انتظار واکنش مثبت شاخص به محدوده حمایتی
ضمن اینکه زمانی که ارزش معاملات تا سطوح پایینی افت می کند، معمولا چند روز بعد از آن با یک رشد جزئی در ارزش معاملات مواجه هستیم که فعلا هم در چنین شرایطی قرار داریم.
دیروز همچنین حدود 160 میلیارد تومان پول حقیقی ها نیز از بازار خارج شده که این نیز سیگنالی برای ادامه دار بودن شرایط رکودی فعلی است.
با این شرایط چشم انداز فعلی بورس، واکنش شاخص کل به محدوده حمایتی است که احتمالا یک حرکت رو به بالا را در این محدوده شاهد خواهیم بود. اما اینکه حرکت رو به بالای بازار از همین امروز آغاز شود یا چند روز دیگر، فعلا مشخص نیست.
سیگنال جدید به بورس تهران/ ساز ناکوک شاخص، کوک می شود؟
انتشار خبر بریده شدن پای دامنه نوسان نامتقارن از تالار شیشهای، نشانههایی از امیدواری به بهبود معاملات سهام را آشکار کرد. شامگاه یکشنبه سیاستگذار بورسی اعلام کرد دامنه نوسان از ۲۵ اردیبهشت به حالت متقارن گذشته بازمیگردد و در آینده با رصد شرایط بازار نسبت به افزایش آن اقدام خواهد شد.
به نقل از دنیایاقتصاد ، اعلام این خبر با تصمیم مکمل کاهش حجم مبنا تا سطح ۱۵میلیارد ریال برای تمام نمادهای سیگنال مثبت حقیقی ها به بورس بورسی کافی بود تا امید به رهایی از منگنه دامنه نوسان که متهم اصلی شکلگیری ابرنوسانها چه در مسیر صعود و چه نزول است، رشد هرچند اندک شاخص کل بورس تهران را سبب شود. بهنظر میرسد سیاستگذار نیز به این نتیجه رسیده که تمام تصمیمات گذشته بیتاثیر بوده و باز شدن گره بورس در تغییر ساختار و حذف محدودیتهای معاملاتی است. حال بهنظر میرسد که خروج بازار سهام از بحران دامنه نامتقارن و ادامه این مسیر با اخذ تصمیمات مکمل دیگر شرایطی را پدید خواهد آورد تا در ماههای پیشرو شاهد متعادل شدن بازار باشیم.
معاملات روز دوشنبه در حالی آغاز شد که در شب قبل از آن تصمیم اخیر سازمان بورس حکایت از بازگشت بازار سرمایه به دامنه نوسان متقارن و کاهش حجم مبنا در تمامی نمادهای بورسی به سیگنال مثبت حقیقی ها به بورس محدوده یک و نیم میلیارد تومان داشت. بر این اساس به نظر میرسد که خروج بازار سهام از بحران دامنه نوسان نامتقارن در کنار کمرنگ شدن تاثیر منفی حجم مبنا بر تخصیص متعادل قیمتها بر اساس عرضه و تقاضا شرایطی را پدید خواهد آورد تا به سبب آن در ماههای پیش رو شاهد متعادل شدن بازار و کاهش فشار معاملات هیجانی بر دو طرف عرضه و تقاضا باشیم.
کابوس سه ماهه بورس
بیست و پنجم بهمن ماه ۱۳۹۹ مصادف بود با نخستین روزهای ورود محمدعلی دهقان دهنوی به سازمان بورس و اوراق بهادار و به کارگیری دامنه نوسان نامتقارن در بازار سهام؛ دامنهای که در ابتدا با افزایش یک درصدی سقف مجاز نوسان مثبت به ۶ درصد و کم شدن نوسان منفی آن به ۲ درصد تصور میشد راهی باز خواهد کرد به سوی رونق دوباره بازار یاد شده. با این حال نه تنها اینطور نشد بلکه با فشرده کردن عرضهها به تعمیق رکود در این بازار انجامید. این رویه حتی با افزایش دامنه منفی به سه درصد نیز بهبود نیافت و کار را تا آنجا وخیم کرد که اگر روز گذشته رشد ۵/ ۰ درصدی شاخص کل بورس به ثبت نمیرسید احتمالا همین امروز یا فردا باید شاهد شکسته شدن مقاومت این نماگر در کانال یک میلیون و ۱۳۰ هزار واحدی میبودیم.
بازار سهام در ماههای گذشته فراز و نشیبهای متعددی را تجربه کرد و به سبب افزایش ریسک مقررات متغیر ناشی از تعدد تصمیمات و التهاب در سیاستگذاری کلان این بازار شاهد خروج قابل توجه سرمایه بود. در طول این مدت دامنه نوسان نامتقارن که بر این بخش از اقتصاد کشور تحمیل شد شرایطی را پدید آورد تا بسیاری از سرمایهگذاران حقیقی که اعتماد آنها به این بازار در طول سالهای گذشته جلب شده بود رفته رفته با افت بیشتر قیمتها و نبود فضای مناسب و چشماندازی روشن برای بازگشت به روند صعودی از بازار سرمایه خارج شوند. این در حالی بود که در طول مدت یادشده سنگ بزرگ حجم مبنا پیش پای لنگ تقاضا به مانعی بزرگ تبدیل شده بود که با سنگین شدن صفهای فروش و اشباع عرضه عملا معاملات بسیاری از نمادها را مختل میکرد. دقیقا به همین دلیل بود که در طول مدت یاد شده بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار سرمایه به این رویه انتقاد کردند و حتی بسیاری بدنه تصمیمگیری در سازمان بورس را به واکنش انفعالی در مواجهه با انتقادات و خواستهها متهم ساختند.
تمامی اینها در حالی رخ داد که انتظار میرفت خیلی زودتر از این حذف دامنه نوسان نامتقارن و توجه بیشتر به اصلاح مقررات مربوطه مانند دستورالعمل بازارگردانی و گرههای معاملاتی شرایط را حداقل تا حدودی برای این بازار تسهیل کند و راهی هرچند باریک پیش روی سرمایهگذاران بازار سرمایه قرار دهد تا شاهد خروج پول حقیقی از این بازار نباشیم.
با این حال این امر نه تنها محقق نشد بلکه در مواقعی ارزش معاملات خرد بازاری را که در کمتر از یکسال گذشته به فراتر از ۲۴ هزار میلیارد تومان در روز رفته بود را به زیر ۷۰۰ میلیارد تومان رساند و تقاضای حقیقی در بورس و فرابورس را آنچنان تضعیف کرد که ارزش معاملات خرد بورس در برخی روزها به کمتر از ارزش معاملات خرد صندوقهای etf رسید. این در حالی است که صندوقهای یاد شده در طول یک سال گذشته افزایش قابلتوجهی را در ارزش معاملات خود شاهد نبودند و سنگینتر شدن کفه تقاضا در آنها نه از روی توسعه این بخش از بازار سرمایه بلکه به دلیل تضعیف قابل توجه معاملات خرد به شکل مستقیم بود. در طول این مدت بسیاری از سرمایهگذاران تصمیم گرفتند تا عطای سرمایهگذاری مستقیم را به لقایش ببخشند و با کاهش ریسک خود سرمایهگذاری را از طریق صندوقهای یاد شده و به شکل غیر مستقیم دنبال کنند.
بازگشت از یک تصمیم ناکارآ
اما در شب نوزدهم اردیبهشت ماه یعنی ۲ روز کاری قبل و در روز۹ماهگی اصلاح بازار سهام اعلام شد که سازمان بورس و اوراق بهادار از تصمیم خود برگشته است و با متقارن کردن دامنه نوسان سعی در کاهش التهاب بازار و متعادل کردن صفهای فروش دارد. این طور که به نظر میآید در نهایت اعتراضهای گسترده فعالان بازار سرمایه و کارشناسان و صاحب نظران حوزه مالی سبب شده تا پس از ارائه کلی دستورالعمل طرح و برنامه که هیچ کدام از آنها کارساز نشد، نحوه معاملات در بورس از لحاظ سقف و کف مجاز نوسان قیمتها به محدوده قبلی بازگردد. با این تصمیم میتوان گفت که پسرفت بازار سرمایه که در سهماه اخیر کابوسی غیرمنتظره را برای سرمایهگذاران حقیقی و حقوقی را رقم زده بود از شنبه هفته دیگر پایان مییابد.البته در اینجا توجه به یک نکته نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است. تغییر دامنه نوسان و متقارنشدن آن در مقطع فعلی لزوما به این معنا نیست که روند بازار سرمایه از شنبه بهطور کامل و در تمامی نمادها مانند آنچه که در پنج ماهه ابتدایی سال ۹۹ شاهد بودهایم مثبت خواهد شد. بررسی دقیقتر تصمیم اخیر سازمان بورس نشان میدهد که نسبت به گذشته شرایط برای تقویت سرمایهگذاری بنیادی و به دور از هیجان تقویت شده است. آنطور که در خبرها ذکر شده قرار است تا گام روبهجلوی نهاد ناظر برای منطقیشدن عملکرد بازار سرمایه و نزدیکشدن هرچه بیشتر آن به معیارهای روزآمد بازارهای بینالمللی سهام، پس از این مرحله دامنه نوسان متقارن بازتر شود. این به آن معناست که در ماههای پیشرو ممکن است بورس و فرابورس فراغ بال بیشتری برای تعیین قیمت در طول معاملات یک روز داشته باشند. از طرف دیگر این مساله سبب خواهد شد تا چه در روزهای رونق و در روزهای رکود احتمال انباشت عرضه و تقاضا که سبب سنگینشدن صفهای خرید یا فروش میشود کمتر از گذشته باشد. وقوع چنین امری به آن معنا خواهد بود که احتمال فعالیتهای سفتهبازانه هدفمند که در بازار سهام با نامهایی نظیر پروژهکردن و سیگنالفروشی در جریان بوده و هست با ادامه این مسیر رو به جلو کمتر و کمتر شود. به این ترتیب میتوان انتظار داشت از افزایش یا کاهش غیرمعمول قیمتها کاسته و توجه بهنظرات مردم مانند آنچه که نظرسنجی «دنیایاقتصاد» نشان میداد به بهبود اوضاع بازار سرمایه منجر شود. در این نظرسنجی که در روزهای نخست ماهجاری انجام شده اکثریت قریب به اتفاق فعالان بازار خواهان افزایش دامنه نوسان یا بازگشت آن به تقارن شده بودند.
کوکتر شدن ساز مخالف حجم مبنا
اما فارغ از اینکه دامنهنوسان به قبل بازگشته، میتوان گفت که مهمترین گام رو بهجلو در تصمیم اخیر سازمان بورس کاهش قابلتوجه حجم مبنا به محدوده یک و نیم میلیارد تومان است. کاهش هماهنگی مقدار برای نمادهای بورسی و فرابورسی (البته بهجز بازار پایه) سبب میشود تا کشف قیمت در وضعیت کنونی که بسیاری از سهمها با کمبود قابلتوجه نقدشوندگی مواجه هستند نسبت به گذشته با سهولت بسیار بیشتری انجام شود. همانطور که در گزارشهای پیشین به کرات به این مساله اشاره شده بود حجم مبنا قانونی پرسابقه در بازار سرمایه کشور است که مشابه آن در کشورهای دیگر وجود ندارد. این قانون در طول سالهای گذشته در مسیر متعادل شدن قیمتها، چه در روندهای صعودی و چه در روندهای نزولی موانع جدی ایجاد کرد. از اینرو انتظار میرود با کاهش قابل توجه این متغیر در بسیاری از نمادهای بازار سرمایه از شنبه هفته بعد شاهد آزادی عمل بیشتری در کشف بدون دخالت قیمتها باشیم. بر این اساس انتظار میرود که با برداشتهشدن تبعیض میان نمادهای کوچک و بزرگ و یکدست شدن حجم مبنا در آنها که اثر سنگینی سهام در بسیاری از نمادها مانند «فملی»، «فولاد»، «فارس»، «شستا» و . را از بین میبرد، از زمان بهکارگیری این رویه، سایه سفتهبازی از سر نمادهای کوچک کم شود؛ عاملیکه سبب شده تاکنون سرمایهگذاران بنیادی در این نوع سهام به دلیل بالا بودن حجم بهطور کلی از بازار سهم ایران رخت بربندند. بر این اساس اگرچه بازگشت دامنه نوسان به مثبت و منفی ۵ درصد در وهله اول ممکن است بازگشت به عقب بهنظر بیاید با این حال باید گفت که در ترکیب این تغییر با کمشدن حجم مبنا در بازار سهام، گامی بسیار موثر نسبت به دورههای گذشته بازار سرمایه برای معقول و کارآترشدن بازار سهام برداشته شده است.
بارقههای خوشبینی
روز گذشته شاخصبورس دقیقا ۵/ ۰ درصد رشد کرد و اگرچه خالص خرید حقیقی در آن به میزان ۱۲۵ میلیارد تومان منفی بود، با این وجود نشانههایی از انبساط خاطر را نسبت به تصمیم اخیر نمایان کرد. در این روز بسیاری از نمادها شاهد برچیده شدن صفوف فروش بودند و ارزش صفوف ۱۷درصد کاهش یافت. در فرابورس نیز ورود ۷۰۵ میلیون تومانی ورود پول حقیقی در بازار ثبت شد. با توجه به آنچه که گفته شد بهنظر میآید که در ماههای پیشرو اگرچه عوامل منفی نظیر کاهش بیشتر قیمت دلار و کاهش انتظارات تورمی و نزدیکشدن قیمت سهام به میانگین تاریخی براساس نرخ بازده بدون ریسک امری دور از انتظار نیست اما حداقل در نخستین گام معقول متولیان بازار سرمایه راه برای تقویت سرمایهگذاری بنیادی و بلندمدت فراهم شده و در صورتی که این قوانین بهخصوص در جنبههای جزئیتر انجام معاملات پی گرفته شوند میتوان در ماههای پیشرو بازاری متعادلتر، منصفانهتر و کمالتهابتر را شاهد بود؛ بازاریکه در صورت حصول توافق میان ایران و قدرتهای جهانی بر سر مساله برجام این آمادگی را خواهد داشت تا از میوه بازگشت ایران سیگنال مثبت حقیقی ها به بورس بهعرصه معاملات بینالمللی و تبادل بدون دردسر کالا و خدمات بهخوبی بهره ببرد و از این طریق شاهد بهبود وضعیت درآمدی شرکتها در میانمدت و بلندمدت باشد.
بورس دوشنبه از دریچه آمار
در جریان دادوستدهای روز دوشنبه شاهد افزایش تقاضا برای سهام گروههای «فلزات اساسی»، «چندرشتهای صنعتی»، «بانکها»، «محصولات شیمیایی»، «کانه فلزی»، «رایانه»، «مالی» و «تامین آب و برق و. » بودیم به طوری که شاخص این گروهها سبزپوش بود. «فلزات اساسی» با رشد ۸/ ۲ درصدی در صدر آنان قرار داشت. در مقابل سهام گروه «کاشی و سرامیک» بدترین عملکرد را به واسطه بازگشایی نامطلوب نماد معاملاتی «کلوند» پس از افشای اطلاعات با اهمیت رقم زد. به طوری که شاخص این گروه با افت کمتر از ۹ درصدی همراه بود. نماد شرکت کاشی الوند به مدت دو هفته متوالی در بهمنماه سال گذشته در سقف قیمت معامله شد، پس از آن از ۲۱ بهمن ۱۳۹۹ تاکنون حتی یک روز مثبت نداشت و گرچه افزایش نرخ ۱۰ درصدی گرفت اما با افت قابل توجه ۵۴ درصدی بازگشایی شد.
از نکات قابل تامل معاملات روز گذشته تحرکات مثبت برای سهام خودرویی بود. این دسته سهام و در صدر آن دو غول خودرویی «خودرو» و «خساپا» که در روزهای گذشته برای یک هفته متوالی صف فروشهای سنگین داشتند دیروز با افزایش تقاضا به محدوده مثبت کشانده شدند. هرچند سایر نمادهای گروه سرخپوش بودند و شاخص این گروه همچنان با افت ۴/ ۱ درصدی همراه شد، اما دیگر خبری از صف فروشهای سنگین حداقل برای سهام بزرگتر نبود.
پیش بینی بورس فردا 27 مهر 1400/بازار سهام شکننده است
سیگنال های مثبت کامودیتی ها به همراه تغییرات محدود نرخ ارز، میتواند آغازگر تحرکات سمت تقاضا در معاملات بازار سهام باشد اما فعلا خریداران توان برگشت روند معاملات به صورت پایدار را ندارند.
به گزارش پایگاه تحلیل و اطلاع رسانی صبح زاگرس شاخص های عملکردی بازار سهام در روز میانی هفته اگرچه با فشار سمت عرضه شروع شد اما در پایان تحرکات سمت تقاضا، شاخص کل را سبز رنگ کرد. به نظر میرسد بازار در روز سه شنبه ناشی از تحرکات سمت تقاضا بتواند خریداران را فعال نگه دارد. این در حالی است که عرضه ها در نمادهای کوچک فعالتر بودند و همچنان مانع پیشروی شاخص هستند.
با تغییرات دلار، سیگنال های مربوط به مذاکرات وین و احتمال از سرگیری گفتوگوها با مذاکرات در بروکسل به همراه تغییرات مثبت کامودیتی ها بازار فعلا در شرایط نوسان محدودی دنبال میشود. البته سمت عرضه اگرچه توان فشار برای تداوم نزول شاخص را دارد اما سمت تقاضا نیز در روز دوشنبه نشانه های مثبتی را در دقایق پایانی به ثبت رساند که نشان میدهد این وضعیت میتواند روند معاملات در روز سه شنبه را دستخوش تغییر قرار دهد.
اگرچه سرانه خرید و فروش حقیقی ها به نفع خریداران به ثبت رسید و تعداد نمادهای دارای صف فروش 2.4 برابر تعداد نمادهای دارای صف خرید است، ورودی جریان نقدینگی در بازار سهام دوباره منفی و جریان نقدینگی در صندوق های با درآمد ثابت دوباره با وضعیت مثبتی دنبال شد. با تحولات شکل گرفته در بازار سهام، جریان فروش اگرچه همچنان توانمند ارزیابی میشود اما از شدت آن نسبت به دفعات قبل کاسته شده است.
ارزش معاملات خرد همچنان در 5 هزار میلیارد تومان به ثبت میرسد و این در حالی است که شکاف سرانه خرید و فروش حقیقی ها دوباره به نفع فروشندگان شدت گرفت. این سیگنال ها میتواند توان سمت عرضه را ارزیابی کند.
معاملات روز سه شنبه میتواند به تاثیر از مختصات شکل گرفته با تحریکات سمت تقاضا آغاز شود اما در ادامه با دید همانند سیگنال مثبت حقیقی ها به بورس روز قبل فشار سمت عرضه چقدر توان غلبه بر تقاضا را دارد. تازه ترین نظرسنجی اقتصادنیوز هم نشان میدهد که معاملات روز سه شنبه با تحرکات سمت تقاضا آغاز میشود اما در ادامه سمت عرضه دوباره میتواند مانع از پیش روی شاخص شود. فعلا بازار در همین محدوده مشخص پیگیری میشود. البته تردید و انتظار خریداران همچنان شرایط بازار را شکننده و ناپایدار جلوه میدهد.
دیدگاه شما