خروج نقدینگی از بازار قوت گرفت
با توجه به انباشت نقدینگی خنثی نشده در بانکها، افزایش نرخ تورم مصرفکننده و تولیدکننده و وضعیت ملتهب بازار ارز ، بانک مرکزی در حال بررسی روشهای افزایش نرخ سود، برای جلوگیری از انتقال نقدینگی به بازار دارایی است.
بازگشت دلالان ارز به معاملات شبانه
با ابلاغ دستورالعمل خرید و فروش ارز در شبکه صرافیهای مجاز از سوی بانک مرکزی، دلالان به معاملات شبانه روی آورده و در حال انجام فعالیت های سفته بازی هستند.
آخرین قیمت خودروها در بازار
بعد از اعلام بسته جدید بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز و خروج زنجیره خودروسازی کشور از لیست دریافتکنندگان ارز ۴۲۰۰ تومانی، به نوعی افزایش قیمت خودرو در بازار کلید خورد.
سیگنال رئیسکل به بازار سکه
دنیای اقتصاد نوشت:رئیسکل بانک مرکزی اعلام کرد: سکههای پیش فروش به موقع و با همان قیمت سابق به خریداران تحویل داده خواهند شد. این در حالی است که در چند وقت اخیر، سیگنالهای متفاوتی از سوی برخی مقامهای سیاسی به بازار داده شده بود.
تب بازار ارز فروکش کرد
برگ برنده خروج نقدینگی از بازار قوت گرفت بسته جدید ارزی
تحلیلگران اقتصادی معتقدند یکی از برگ برندههای سیاستهای جدید، در نظر گرفتن نقش جدی، فعال و تقریبا با مکانیسم بازار آزاد برای بازار ثانویه ارز است؛ اگرچه با توجه به تحریمهای سه ماه آینده، احتمالا امکان صادرات فرآوردههای پتروشیمی، فلزات و. مانند قبل ادامه نخواهد داشت.
یک هفته دیگر وضع دلار خوب میشود
با اجرایی شدن بسته جدید ارزی و به راه افتادن بازار ثانویه، رییس کنفدراسیون صادرات اتاق بازرگانی ایران گفت: برای پیدا شدن قیمت واقعی در بازار ثانویه، معاملاتی انجام شده اما هنوز به حد انتظار نرسیده که پیشبینی میشود نهایتا تا یک هفته دیگر، عرضه ارز بیشتر و بازار تنظیم شود. همچنین با جان گرفتن صرافیها قیمتها پایینتر میآید.
بحث استیضاح باید در گام اول از خود کمیسیون اقتصادی مجلس رقم بخورد
سیلابی که رها شده/ چرا دولت برای نقدینگی جامعه برنامه ریزی نمیکند؟
نقدينگی يا بهاصطلاح پول و شبه پول به مجموع اسكناس و مسكوک در دست مردم، سپردههای جاری و سپردههای پسانداز بخش خصوصی نزد بانکها و. گفته میشود و یکی از چالشهای اصلی اقتصاد ایران رشد نقدینگی است. نقدینگی ازجمله متغیرهای پولی اقتصاد است که کارکرد دوگانه دارد بهطوریکه اگر نقدینگی جذب بخش واقعی اقتصاد گردد، منجر به رشد اقتصادی و تقویت بخش مولد میشود، ولی اگر به سمت بازارهای غیرمولد سوق یابد، منجر به بیثباتی در اقتصاد میشود و آثار مخربی به دنبال خواهد داشت.
سالانه 28 میلیاد دلار درآمد نفتی داریم
جمالی نوبندگانی:بیان اینکه قریب 1.5 میلیون بشکه نفت در روز صادر می کنیم، اظهار داشت: میزان صادرات نفت در یک ماه به 45 میلیون بشکه می رسد که اگر قیمت هر بشکه را 50 دلار در نظر بگیریم ماهانه 2 میلیارد و 250 میلیون دلار در یک سال حدود 28 میلیاد دلار درآمد نفتی کشور می شود.
امیدواریم بتوانیم نوسانات بازار ارز را کنترل کنیم
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور گفت: امیدواریم بتوانیم نوسانات بازار ارز را کنترل کنیم تا مشکلاتی که در این زمینه برای مردم بوجود آمده است، تا حد زیادی کاهش پیدا کند.
استاندار مازندران : سازمان حمایت از حقوق مصرف کننده در شهرستان ها تشکیل شود
پیشنهادات دولت برای حمایت منطقی از پیمانکاران
رئیس سازمان برنامه و بودجه از پیشنهادات دولت برای حمایت منطقی از پیمانکاران خبر داد و گفت: برای حمایت منطقی از پیمانکاران طرحهای عمرانی در مقابل نوسانات نرخ ارز برنامه داریم.
جنگ نخواهد شد/ هیچ آدم عاقلی با فرمول آمریکایی مذاکره نمی کند/برخی خطوط قرمز در برجام رعایت نشد(+تصاویر)
رشد ۱۱۰ هزار تومانی قیمت سکه/ یورو ۱۲ هزار و ۱۶۹ تومان خریداری شد+ جدول
در بازار تهران سکه طرح جدید با 110 هزار تومان افزایش 3 میلیون و 553 هزار تومان و یورو با 275 تومان رشد 12 هزار و 169 تومان به فروش رسید.
رویای خوزستانی ها در آن سوی ابرهای چارتر
افزایش چند برابری قیمت بلیت پرواز اهواز - مشهد در روزهای گذشته و رسیدن به مرز 100میلیون ریال، برای چندمین بار در سال های اخیر بحث تخلف، نبود نظارت بر بلیت های چارتری و احتمال وجود مافیا در این پروازها را دوباره مطرح کرد.
انتظار کاهشی معاملهگران در بازار ارز / معاملات فردایی رونق گرفت
طی روزهای گذشته با توزیع بخشی از ارز پتروشیمیها، بازار ارز تا حدودی آرام گرفته و روند رو به کاهشی را تجربه می کند؛ حال دلالان به معاملات فردایی با نرخ کاهشی روی آورده اند.
۱۰ خریدار بزرگ سکه چه کسانی هستند +اسامی
در این مطلب اسامی ده نفر از خریداران عمده سکه که حدود ۱۷۰ هزار قطعه سکه پیش خرید کرده اند را مشاهده می کنید.
پزشکیان: دنبال مقصر در دولت نگردید/مشکلات کشور تقصیر یک نفر نیست بلکه هزینه سیاستی است که مقابل امریکا انتخاب کرده ایم
مسعود پزشکیان در روزهایی که انگشت اتهام شماری از نمایندگان در بحران بازار ارز به سمت دولت نشانه رفته است با بیانی صریح گفت که منشاء بحران امروز ایران و امریکا سیاستی است انتخاب کرده ایم
دستگیری باندهایی با دلارهای قاچاق و محموله میلیاردی برنج و تنباکو
احمد ترحمی، دبیر ستاد مبارز با قاچاق کالا و ارز استان یزد در گفتگو با خبرنگار تابناک درباره روند برخورد با پدیده قاچاق در استان گفت: به صراحت میگویم در استان در مبارزه با پدیده قاچاق کالا هیچ خط قرمزی نداریم.
حریف بورس در ۱۴۰۰
برخلاف پیشبینی اکثر کارشناسان که گمان میکردند بورس تهران، ۱۴۰۰ را متفاوتتر از روزهای پایانی ۹۹ آغاز میکند، اما جریان معاملاتی به گونهای پیش رفت که نماگراصلی بازار نوسانات جدی را از سرگذراند. به طوری که از ابتدای سال تاکنون شاخص کل ۶/ ۱۱ درصد (معادل ۱۵۲ هزار واحد) افت کرده است.
به گزارش عصر گمرک به نقل از دنیای اقتصاد، ارزش معاملات سهام و روند قیمتها با وجود اخبار مثبت چنگی به دل نمیزند و به نظر میرسد این اتفاقات نمیتواند ضامن بازگشت سرمایهگذاران به تالارهای شیشهای باشد.
اما آنچه بر بازارهای موازی رخ میدهد نیز قابل تامل است. بررسی وضعیت بازارهای دیگر نشان میدهد سرمایهگذاران بازارهای دلار،مسکن،سکه و رمزارزها نیز در نامطمئنترین حالت ممکن بهسر میبرند و سرمایهگذاران این بازارها مستاصل از سرمایهگذاری خود دنبال درهای خروج میگردند. گواه این مدعا به آمار گزارش بانک مرکزی در مورد نقدینگی بر میگردد. بر اساس آخرین گزارش بانک مرکزی در اسفندماه، حجم پایه پولی کشور با رشد ۵/ ۴ درصدی از مرز ۴۵۵ هزار میلیارد تومان عبور کرد تا نرخ رشد حجم پایه پولی کشور در مقیاس سالانه به بیش از ۲۹درصد برسد. آمار بانک مرکزی در مورد نقدینگی نیز نشان میدهد، نقدینگی با رشد ۱/ ۵ درصدی در اسفند و جهش ۶/ ۴۰ درصدی در سال ۹۹ به مرز ۳۵۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. افزایش حجم نقدینگی نشان میدهد حجم زیادی از پول طی ماههای منتهی به سال ۹۹ از بازارهای مختلف خارج شده است. هر چه از ارزش معاملات بازار سهام کاسته میشود چشم سرمایهگذاران بورسی بیشتر از هر زمانی به بازارهای رقیب دوخته میشود. این در حالی است که از اواخر سال گذشته کارشناسان شرایط بازار سهام در فروردین و اردیبهشت ماه را معقولتر از اسفند ۹۹ پیشبینی کرده بودند، اما همانطور که مشاهده کردیم برخلاف فروردین ۹۹ سهامداران با ضرر و زیان بسیاری دست به گریبان شدند.
بلاتکلیفی سرمایهگذاران
اما با توجه به شرایط رکودی و نوسانی بازارهای دیگر، مقصد سرمایهگذاران بورسی بعد از خروج از بازار به سمت چه بازارهایی خواهد بود.
کارشناسان معتقدند سرمایهگذاران بازارهای مختلف با توجه به وضعیت نامشخص این بازارها تا زمان انتخابات ریاستجمهوری و تعیین تکلیف احیای برجام و گشایشهای سیاسی و اقتصادی، محتاطتر از هر زمان دیگری گام برخواهند داشت. در همین راستا برخی از فعالان اقتصادی، بازار رمزارزها را بزرگترین رقیب بازار سهام عنوان میکنند.از سوی دیگر با توجه به اینکه ماهیت وجودی این بازار با ابهام همراه است برای سرمایهگذاران داخلی با ریسک بسیار آمیخته شده. به ویژه با هشدارهای مدیران بانک مرکزی مبنی بر احتمال مسدود شدن مسیرهای انتقال وجه، ریسک سرمایهگذاری در این بازار افزایش یافته است.از اینرو تحلیلگران با توجه به ماهیت ابهام آلود این بازار معتقدند سرمایههای کلان وارد بازار ارزهای دیجیتال نمیشوند اما رمزارزها میزبان سرمایههای خرد بسیاری خواهند بود. در همین رابطه مهدی افنانی کارشناس بورس ضمن اشاره به جدیدترین آمار بانک مرکزی از میزان نقدینگی در کشور میگوید: بر اساس گزارش بانک مرکزی در اسفند، نقدینگی بالاترین رشد ماهانه خود را در سال ۹۹ با ثبت رقم ۱/ ۵ درصد به رخ کشید تا نقدینگی مرز ۳۵۰۰ هزار میلیارد تومان را لمس کند. این میزان نقدینگی نشان دهنده خروج سرمایه از همه بازارهاست . بررسی سایر بازارها از ناامیدی فعالان بازارها نسبت به سرمایهگذاری در بازارهای سنتی حکایت میکند. به عنوان مثال بازار مسکن در شرایطی با پیشروی رکود دست و پنجه نرم میکند که به نظر نمیرسد جایی برای رشد قیمت بیشتر آن وجود داشته باشد. بازار مسکن فراتر از تورم، پرش قیمتی را در دو سال اخیر تجربه کرده و فعالان این بازار میدانند که در حال حاضر مسکن برای سرمایهگذاری گزینهای سوخته محسوب میشود از این رو قدرت جذب سرمایهگذاری مجدد را ندارد.
کاهش جذابیت بازارهای طلایی
وی با بیان مصائب سرمایهگذاری در بازار سکه و طلا اظهار میکند: ریسکهایی که در سرمایهگذاری بازارسکه آتی به وجود آمده بازار طلا و سکه را از جذابیت سرمایهگذاری خارج کرده و روند کاهشی قیمتها در این بازار منجر به خروج بخش زیادی از سرمایهگذاران شده است. برهمین اساس سرمایهگذاران با توجه به چشمانداز کاهشی قیمتها در بازار سکه و طلا سمت آن نخواهند رفت.
به گفته این کارشناس، در حال حاضر ۳بازار اوراق ثانویه، اوراق با درآمد ثابت یا صندوقهای با درآمد ثابت و رمزارزها مهمترین بازارها برای جذب سرمایهگذاری محسوب میشوند. وی عنوان میکند: بازار رمز ارزها با اما واگرهای بسیاری روبهرو است و عدم شفافیت، بزرگترین مشکل بازار رمز ارزهاست. بر اساس برآوردها، سرمایههای خرد قابلیت جذب بیشتری در بازار ارزهای دیجیتال از خود نشان میدهند. سرمایهگذاران کلان به دلیل مشکلات نقلوانتقال و جابه جایی پول از طریق صرافیها یا درگاههای موجود نسبت به این بازار بدبین هستند. در واقع بازار رمز ارزها برای سرمایههای تا حدود ۲ میلیارد تومان از جذابیت سرمایهگذاری برخوردار است.
چراغ سبز به بازار اوراق
افنانی بازار اوراق و بازارثانویه سهام را برای سرمایههای بزرگ مامنی جذاب توصیف میکند و معتقد است این بازارها رقابت تنگاتنگی برای جذب سرمایه خواهند داشت و دو بازار ارزهای دیجیتال و سهام میزبان سرمایههای خرد طی ماههای آتی خواهند بود.
رقبای داخلی و خارجی بورس
از شروع ریزش بازار بورس حدود ۹ ماه میگذرد. در این مدت بسیاری از سرمایهگذاران به تدریج مبادرت به خروج نقدینگی از این بازار کردهاند. پرسش مهم این است که این پولها مجددا وارد چرخه بورس میشوند یا ترجیح میدهند جهت جبران زیان به سوی بازارهای موازی کوچ کنند. «بررسی سایر بازارهای سرمایهگذاری در ۶ ماه گذشته نشان میدهد برای بازار بورس چند رقیب داخلی و خارجی خروج نقدینگی از بازار قوت گرفت را میتوان در نظر گرفت. در حوزه سرمایهگذاریهای داخلی از رقبای اصلی بورس میتوان بازار مسکن، ارز، طلا، سپردههای بانکی و حتی بازار خودرو را نام برد.» این را حسن برادران هاشمی تحلیلگر بازار سهام میگوید و اظهار میکند: در این بین سپردههای بانکی یا صندوقهای با درآمد ثابت به دلیل ماهیت متفاوت و کم ریسک بودن و البته درآمد مشخص، مشتریان خاص خودش را دارد و به نظر نمیرسد برای کسانی که هیجان بورس را تجربه کردهاند جذابیت داشته باشد. البته همواره سرمایهگذاران حقوقی برای مدیریت ریسک، بخشی از سرمایهها را به سپرده یا اوراق مشارکت اختصاص میدهند. به گفته این کارشناس، سایر بازارها در ۶ ماه گذشته مانند بورس نوسانات قابلتوجهی داشتهاند. بازار دلار و طلا همزمان با افت شاخص و بر خلاف آن در شهریور روند صعودی در پیش گرفتند که تا اواخرآبان و اعلام نتایج انتخابات ریاستجمهوری آمریکا ادامه داشت. بر همین اساس همزمان با شکست ترامپ،روند نزولی قیمتها در دو بازار دلار و طلا آغاز شد و این روزها با قوت گرفتن احتمال احیای برجام به پایینترین قیمت، طی ۶ ماه گذشته رسیدهاند.
بر همین اساس به نظر میرسد قیمتهای کنونی دلار و طلا به محدودههای مهم حمایتی رسیدهاند و پیشبینی میشود تا چند ماه آینده در همین محدوده با نوسانات اندک همراه باشند. وی با اشاره به وضعیت بازار مسکن خاطرنشان میکند: بازار مسکن بازیگران سنتی و خاص خود را دارد. البته ورود به بازار مسکن برخلاف سایر بازارها با سرمایه کم امکانپذیر نیست از این رو نمیتوان بازار مسکن را رقیب جدی برای بازار بورس در کوتاهمدت در نظر گرفت. این روزها قیمتها در بازار مسکن هر چند افت قابلتوجهی نداشته، اما تعمیق رکود و کاهش نقدشوندگی آن نگرانی سرمایهگذاران این بازار سنتی را به دنبال داشته است. این کارشناس در ادامه از بازار خودرو به عنوان رقیبی کم خطر یاد و اظهار میکند: بازار خودرو اصولا بازار سرمایهگذاری نیست، اما متاسفانه با توجه به آشفتگی قیمتگذاریهای دستوری، محلی برای سفتهبازی شده است. این روزها علاوه بر رقبای داخلی برای بورس، بازار فارکس بهخصوص ارزهای دیجیتال نیز محلی برای جذب سرمایههای داخلی شده است. برادران هاشمی در همین رابطه بیان میکند: فارکس در گذشته هم رقیب بازار بورس بوده و به نظر نمیرسد با توجه به ماهیت و ریسکپذیری بالای آن و نیز مشکلات تبادل پول رقیب سرسختی برای بورس باشد اما ارزهای دیجیتال چند ماهی است که با حواشی و هیاهوی بسیاری همراه بودهاند و طی ۶ ماه گذشته بر مدار صعودی حرکت کرده اند گرچه برخی از آنها در یک ماه گذشته وارد فاز اصلاحی شدهاند. وی در پایان تاکید میکند: در مجموع با بررسی همه این بازارها به نظر میرسد بازار سرمایه علاوه بر اینکه برخلاف سایر بازارها چرخ صنعت را به حرکت در میآورد برای سرمایهگذاری نیز با توجه به افت قابلتوجه قیمت و ارزندگی آن و همچنین گزارشهای مناسب شرکتها و فرآیند شفاف و قانونمند برای سرمایهگذاری در میانمدت و بلندمدت جذابیتهای خاص خودش را دارد.
شتاب مانعزدایی بر ریل بورس کالا
در ادبیات اسناد بالادستی، بورسهای کالایی به عنوان شتابدهندههایی برای مانعزدایی و حمایت از تولید محسوب میشوند که خروج از مکانیزم مناقصات و نرخگذاری دستوری یکی از این نشانهها است.
ویکی پلاست به نقل از دنیای اقتصاد : بورس کالا بستری است که عرضهکنندگان و متقاضیان کالاهای گوناگون را در سایه شفافیت اطلاعات گرد هم آورده تا در فضای رقابتی و از راه تعیین نرخ واقعی به دادوستد بپردازند.
طی سالهایی که از راهاندازی بورس کالا میگذرد، حضور همزمان و فعال خریداران و فروشندگان در بورس کالا، به ایجاد رقابت نسبی در فضای کالایی کشور منجر شده که نه تنها امکان نظارت بر معاملات کالاها مهیا شده است، بلکه با تامین مالی تولیدکنندگان از طریق ابزارهای مالی- کالایی، نقدینگی مورد نیاز تولید تامین خواهد شد. این فرآیند، ضعفهای گوناگونی که پیش از این در بازارهای غیر رسمی و معاملات سنتی وجود داشت را رفع کرده و شرایط دادوستد کالاها را بهبود بخشیده است.
تجربه بازارهای داخلی و نگاهی به رخدادهای جهانی در یک و نیم قرن اخیر نشان میدهد که توسعه صنعتی از بستر بورسهای کالایی عبور کرده است.
آن هم در شرایطی که ذات تشکیل یک بورس کالا در ایران و اقصی نقاط جهان به معنی رفع بسیاری از موانع اداری و اجرایی است و حتی موانع تجاری همچون واسطهگری و سختگیریهای معاملاتی یا پوشش ریسک و تامین مالی نیز در این بستر مرتفع میشود.
ذات مانعزدایی در بازارها را قطعا باید از بستر بورسهای کالایی رهگیری کرد. همچنین در قوانین بالادستی به وضوح ردپای این توانمندی و پتانسیل مشهود است.
بنابراین کافی است از حالت بالقوه به بالفعل تبدیل شود. این مطلب نیاز دارد تا عزم واقعی تصمیمسازان در حمایت از این سازوکار خروج نقدینگی از بازار قوت گرفت را مشاهده کنیم و البته میتوانند ابزارهای جدیدی برای حمایت از تولید و رفع موانع موجود در برابر شکوفایی بخش تولیدی به شمار روند.
که حتی این امکان مهیاست که محدودیتهای مربوط به تحریمهای وضع شده را از بستر بورسهای کالایی به شیوههای متفاوت بیاثر و خنثی کرد.
اینکه بورس انرژی در اوج تحریمهای سختگیرانه و ظالمانه توانست محمولههای عظیمی از نفت خام و فرآوردههای نفتی را صادر کند، واقعیتی است که نمیتوان از کنار آن به سادگی عبور کرد و به نظر میرسد همین تجربه به زودی در بورس کالای ایران نیز خودنمایی خواهد داشت.
ابزارهای مالی-کالایی در جهت حمایت از تولید
بررسی روند دادوستد محصولات طی چند سال گذشته نشان میدهد که انجام معاملات از بستر رسمی و قانونی همچون بورسهای کالایی در فراهم آوردن مسیری که بتواند به رشد و مانعزدایی تولید کمک فزایندهای کند، نقش بسزایی دارد.
از آنجا که از مهمترین و اصلیترین نقشهایی که بورسهای کالایی در اقصی نقاط دنیا و همچنین کشور ما ایفا میکنند، ایجاد شفافیت و تسهیل روابط تجاری میان خریدار و فروشنده است، این پتانسیل را دارند تا با ابزارهای متنوع مالی- کالایی که به کار میبرند، در جهت حمایت از متقاضیان مواد اولیه و عرضهکنندگان محصول ظاهر شوند.
چرا که بورسهای کالایی با توجه به ویژگیهای فنی که در ذات خود نهفته دارند، میتوانند با تامین مالی تولیدکنندگان از طریق قراردادهای سلف استاندارد موازی، بهره بردن از قراردادهای خرید دین و حتی روشهای گوناگون فروش اعتباری به تضمین خرید مستمر مواد اولیه از این بستر بپردازند.
آن هم در شرایطی که عرضهکنندگان نیز میتوانند از فروش محصول تولیدی خود اطمینان خاطر داشته و بدون نگرانی از تامین ملزومات مورد نیاز تولید، بتوانند از میزان تقاضا برای محصولشان در مقاطع مختلف سال اطمینان حاصل کنند.
معاملات گواهی سپرده و صندوقهای کالایی به عنوان ابزارهای مالی معرفی میشوند که میتوانند مکانیزم نظام انبارداری و شفافیت در موجودی انبارها را افزایش دهند.
از این طریق در تمام روزهای سال تضمین دسترسی به مواد اولیه برای متقاضیان وجود دارد و از ورود تقاضای هیجانی در برهههای خاصی از فصول سال کاسته میشود.
به این ترتیب روند ورود تقاضا به بستر بورس کالا با بهره بردن از چنین ابزارهای مالی، متعادل میشود و در شرایط رکود و رونق اقتصادی به خوبی امکان تعدیل جریان ورود و خروج نقدینگی به بازارهای کالایی رصد میشود.
زیرا در این صورت است که فعالیتهای سفتهبازی و واسطهگری با جذابیت کسب سود بیشتر یا آربیتراژ میان بازارها تا حد زیادی کمرنگ میشود و به تدریج جریان ورود و خروج نقدینگی به این بازارها متعادل خواهد شد. از این رو به تقویت حجم عرضه و رشد ارزش معاملات منجر خواهد شد که وزن بازارهای کالایی در اقتصاد ملی را افزایش میدهد.
کشف قیمتهای واقعی در بستر شفاف معاملاتی و حذف زمینههای قیمتسازی یا دخالتهای دستوری، از جمله مواردی است که ارزش بورس کالا را در اقتصاد کشور بالا برده و روز به روز بر نقش این بازار در جهت متعادلسازی اقتصاد و رونق تولید میافزاید.
با توجه به تحولات بورس کالا طی یک سال گذشته میتوان به این نتیجه رسید که گام برداشتن در مسیر توسعه از اهداف اصلی این بازار رسمی کالایی کشور است که با بهرهگیری حداکثری از مجموعه ظرفیتهای بورس کالا میتوان به نقش کلیدی آن در جهت تحقق شعار سال یعنی تولید، پشتیبانیها و مانعزداییها گام برداشت. در حال حاضر محصولات بسیاری از گروههای صنعتی و معدنی، فرآوردههای نفتی و پتروشیمیایی و بسیاری از محصولات کشاورزی در بورس کالا مورد دادوستد قرار میگیرند.
این در حالی است که انجام دادوستد مجموعه محصولاتی که به بورس کالا راه یافتهاند در بستر سه بازار فیزیکی، مشتقه و بازار مالی این امکان را برای متقاضیان و عرضهکنندگان فراهم میکند که به صورت آزادانه، حضوری فعال برای دادوستد در بورس کالا داشته باشند.
زیرا از این طریق نه تنها معاملات خود را با واقعیترین نرخ ممکن انجام میدهند، بلکه با بهرهگیری از جریان شفاف اطلاعاتی که مهیا شده است، میتوانند با کمترین هزینه به مبادله پرداخته و در سایه تضامین و قراردادهای گوناگونی که طرفین معامله به بورس کالا ارائه میدهند، دادوستدهای خود را در شرایط امن ایجاد شده انجام دهند.
بررسی روند معاملات کالاها طی سال گذشته در بورس کالا، به وضوح نشان دهنده آن است که خریداران و فروشندگان محصولات مختلفی که تاکنون به بورس کالا راه یافتهاند، طی سال گذشته از این بستر معاملاتی چه استقبال روزافزونی داشتهاند، تا جایی که در زمینه حجم معاملات و میزان عرضه و تقاضاهای به ثبت رسیده در بورس کالا رکوردهای چشمگیری در بازارهای مختلف آن به ثبت رسید.
دادههای ثبت شده به وضوح فاصله گرفتن از شیوههای سنتی معاملات و هدایت حداکثری کالاها به این بستر رسمی و قانونی را امری بسیار مهم جلوه میدهد که میتوان آن را به عنوان پیش نیاز اصلی یک نظام اقتصادی موفق معرفی کرد.
چرا که در صورت نیاز امکان نظارت و رهگیری دادوستد کالاها در بستر اقتصاد کشور وجود دارد و بخشهای مختلف تولیدی در کنار تامین نیازمندیهای خود میتوانند با برنامهریزیهای بلندمدت در مسیر توسعه و ارتقای تولیدات خود گام بردارند.
دو بازار آتی و مشتقه راهی برای متنوعسازی پرتفوی سرمایهگذاران
این درحالی است که بورس کالا در سال گذشته با طراحی ابزارهای مالی متنوع، در گروههای کالایی گوناگون اعم از صنعتی و معدنی، پتروشیمیایی و کشاورزی، در کنار تامین مواد اولیه مورد نیاز متقاضیان، توانسته با توسعه و تعمیق بازار آتی و مشتقه راهی برای متنوعسازی پرتفوی سرمایهگذاران در بازار کالاییها فراهم کند.
از این رو در زمان مهاجرت نقدینگی از بازارهای موازی نظیر سهام، ارز و سکه، بتوانند نقدینگی سرگردان خود را به دو بازار آتی و مشتقه هدایت کنند و امکان سفتهبازی در بازار نقدی و فیزیکی بورس کالا به حداقل برسد.
اگرچه هنوز هم این دو بازار در ابتدای راه دستیابی به بلوغ نسبی قرار دارند، اما با توجه به خبرهای امیدوارکنندهای که در پایان سال گذشته از بورس کالا به گوش رسید و توسعه و تعمیق بازار گواهی سپرده با ورود سایر کالاهای صنعتی و معدنی و پتروشیمیایی به این بازار قوت گرفت میتوان دورنمای جذابی را در سال جدید برای این گروه از معاملات بورس کالا متصور بود.
از آنجا که گواهی سپرده کالایی به عنوان مادر ابزارهای مالی معرفی میشود، میتوان انتظار داشت با بهرهگیری از معاملات گواهی سپرده برای انواع کالاهای پتروشیمیایی و انواع مقاطع طویل فولادی که پیش از این پشت سد مشکلات مالیاتی قرار داشت و از ورود آنها به این بازار جلوگیری به عمل میآمد، راهاندازی صندوقهای خروج نقدینگی از بازار قوت گرفت کالایی و معاملات ثانویه محتمل ارزیابی شود.
به علاوه از مزایای دیگر تعمیق این بازار میتوان به بلوغ هر چه بیشتر نظام انبارداری در کشور اشاره کرد که با گسترش بهره بردن از اوراق سپرده کالایی که مبتنی بر قبوض انبار هستند، شفافیت و نظارت کاملتری بر این بخش نیز حاکم شود.
صعود حجم و ارزش معاملات طی سال گذشته در بازارهای گوناگون بورس کالا
به گزارش منتهی به 29 اسفندماه 1399 ، که از سوی شرکت بورس کالای ایران منتشر شده است، دادههای معاملاتی به ثبت رسیده در طول سال گذشته نشان میدهند که بیش از 33 میلیون تن از انواع کالاها در بازار فیزیکی بورس کالا مورد دادوستد قرار گرفت که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با رشد 27 درصدی همراه شده است.
همچنین ارزش معاملات این میزان کالا طی سال گذشته به میزان 312 هزار و 635 میلیارد تومان ثبت شد که صعود 127 درصدی را نشان میدهد.
اگرچه رشد قیمتها در سال جاری و به ویژه افزایش بیسابقه بهای ارز نقش بسزایی در این صعود قیمتی داشته است اما بخشی از این میزان افزایش مربوط به رشد حجم معاملات است که در سال گذشته رقم خورده است. اگر بخواهیم تالارهای موجود در بازار فیزیکی بورس کالا را به تفکیک مورد بررسی قرار دهیم، در تالار صنعتی و معدنی بیش از 13 میلیون و 738 هزار تن کالا به ارزش 166 هزار میلیارد تومان مورد دادوستد قرار گرفته است که نسبت به سال 98 رشد زیادی را تجربه کرده است.
در تالار محصولات پتروشیمیایی نیز به میزان 5 میلیون و 141 هزار تن محصول دادوستد شد که ارزشی بالغ بر 83 هزار میلیارد تومان داشت.
از میزان حجم معاملات ثبت شده در این تالار 3 میلیون و 438 هزار تن مربوط به پلیمرها و یک میلیون و 699 هزار تن نیز انواع محصولات شیمیایی بودند. در مجموع معاملات تالار محصولات پتروشیمیایی در سال گذشته نسبت به سال 98 رشد 11 درصدی حجم و 96 درصدی ارزش معاملات را به همراه داشت.
در سال گذشته 684 تن کالا در بازار محصولات کشاورزی بورس کالا معامله شد. این میزان محصول ارزشی بالغ بر 649 میلیارد تومان خروج نقدینگی از بازار قوت گرفت در برداشت.
دادههای معاملاتی حکایت از انجام صد درصدی معاملات زعفران به صورت نسیه دارد که بخش عمده افزایش در ارزش معاملات بازار کشاورزی بورس کالا مربوط به این محصول است. در مجموع در سالی که گذشت 74 تن زعفران دادوستد شد. بخش عمده معاملات محصولات کشاورزی در بازار مالی و مشتقه انجام میشود.
بازار مشتقه بورس کالای خروج نقدینگی از بازار قوت گرفت ایران نیز شاهد معامله 13 میلیون و 727 هزار و 341 قرارداد آتی و 34 هزار و 544 قرارداد اختیار معامله بوده است که مجموع این میزان قرارداد، ارزشی حدود 19 هزار و 562 میلیارد تومان داشت. نقره جدیدترین محصولی است که در بخش قراردادهای آتی طی سال گذشته مورد دادوستد قرار گرفت و در این مدت کوتاهی که به این بازار وارد شد، 49 هزار و 848 قرارداد به ارزش بیش از 100 میلیارد تومان را به ثبت رساند.
بازار ابزارهای مالی بورس کالا طی سال گذشته با پویایی بسیاری فعالیت کرد. به طوری که مجموع قراردادهای این بازار رشد 90 درصدی را نسبت به سال 98 به ثبت رساند. این در حالی است که ارزش این قراردادها در مقایسه با سال 98 با صعود 187 درصدی همراه بود.
اوراق سلف استاندارد موازی، اوراق گواهی سپرده و واحدهای صندقهای سرمایهگذاری از جمله ابزارهای مالی هستند که در این بخش از بورس کالا مورد دادوستد قرار گرفتهاند.
در این بخش بیش از 53 میلیون اوراق سلف موازی استاندارد به ارزشی نزدیک به 3 هزار و 956 میلیارد تومان در حالی دادوستد شد که این آمار با رشد 146 و 386 درصدی نسبت به دوره مشابه سال پیش از آن همراه شد. در بخش معاملات گواهی سپرده کالایی نیز معاملهگران شاهد رشد 96 و 121 درصدی حجم و ارزش معاملات نسبت به دوره پیش از آن بودند تا با معامله بیش از 132 میلیون و 822 هزار ورقه بهادار مبتنی بر کالا ارزشی بالغ بر 8/ 8 هزار میلیارد تومان به ثبت برسد. یک میلیارد و 559 میلیون و 692 هزار و 585 واحد سرمایهگذاری صندوقهای کالایی نیز در حالی خرید و فروش شد که ارزشی بیش از 5 هزار و 940 میلیارد تومان برای آن رقم خورد.
البته مسیر توسعه بورس کالا طی سال گذشته به گونهای بود که دو بازار و تحویل جدید در آن راهاندازی شد، بازار اول به آغاز تابلوی معاملات املاک و مستغلات در بازار فیزیکی اختصاص داشت که با فروش سه باب ملک، ارزش این معاملات به 32میلیارد و 645میلیون تومان رسید. معاملات مناقصه نیز بازار جدید دیگری بود که در سال 1399 آغاز به کار کرد تا با معامله 20 هزار عدد کنتور برق ارزش 6 میلیارد و 715 میلیون تومانی در این حوزه ثبت شود.
هنگامی که مولفههای اقتصادی همچون عرضه و تقاضا در فضای رقابتی به دادوستد میپردازند امکان سوءاستفاده برای واسطهگران از بین میرود.
از این رو کشف واقعی قیمت که از مهمترین مزایای بورس کالا به شمار میرود محقق خواهد شد. در این صورت است که در بلندمدت امکان برنامهریزی برای تولیدکنندگان و مصرفکنندگان فراهم میشود. بنابراین مکانیزم ایجاد شفافیت در دادوستدها میتواند سیگنالهای قدرتمندی برای پیشبینی دورنمای بازارهای کالایی مخابره و ریسکهای ناشی از نوسان قیمت ناشی از تورمهای انتظاری را تعدیل کند.
البته این مطلب در حالی به طور کامل محقق میشود که در کنار فضای رقابتی ایجاد شده برای کشف نرخ، بتوان با متنوعسازی ابزارهای معاملاتی و راهاندازی بازارهای گوناگون این بستر رسمی کالایی کشور را تعمیق بخشید تا در برهههای زمانی که تورم یا رکود بر دادوستد کالاها سایه میاندازد از دادههای اثرگذار معاملاتی همچون حجم معاملات صیانت شود.
تلاشهای بورس کالا در سال گذشته برای راهاندازی معاملات گواهی سپرده کالایی و معاملات قراردادهای مشتقه روی محصولات صنعتی و معدنی و پتروشیمیایی امیدواریهایی را نسبت به سال جاری ایجاد کرده است. چرا که در کنار کاهش دخالتهای دستوری آن با هدف تنظیم بازار، مسیر توسعه بازارهای نوین و ابزارهای مالی مدرن کالایی هموار خواهد شد.
خروج بیسابقه پول از بازار سرمایه؛ علت اصلی سقوط شاخص
یک کارشناس بازار سرمایه خروج بیسابقه پول از بازار سرمایه را عل اصلی سقوط شاخص کل دانست و مطرح کرد: بر خلاف اتفاقات حال حاضر در بازار، آینده بازار سهام روشن است.
بازار ؛ گروه بورس: در روزهایی که هیچ خبری جز پیشرفت مذاکرات، سقوط قیمت دلار و جلسه سران سه قوه در رابطه با بازار سرمایه نیست، شاخص کل خروج نقدینگی از بازار قوت گرفت باز هم سقوط کرد و خود را به ۱.۱ میلیون واحدی نزدیکتر کرد. به گفته کارشناسان بازار سهام، شاخص کل این روزها در نبود نقدینگی و خریداران در بازار سقوط میکند و همه منتظر نشستهاند تا نتیجه جلسه سران سه قوه کشور را در مورد بازار سهام بفهمند بنابراین، هنوز بازار تا سقوط به یک میلیون و ۱۰۰ هزار واحدی ریزش خواهد داشت و در آن مرحله، میتوان انتظار رشد را در بازار سهام داشت و اگر هم این اتفاق نیفتد، باید منتظر کفهای حمایتی دیگر باشیم.
امروز، شاخص کل بازار سهام با افت ۱۱ هزار و ۵۱۰ واحدی به یک میلیون و ۱۸۷ هزار و ۸۳۱ واحد رسید. نبودن خریداران سهام در بازار سرمایه و نگاه کوتاهمدت سرمایهگذاران به بازارهای سرمایهگذاری باعث شده است که وضعیت کلی بازار نسبت به روزهای اوج خود فاصله زیادی بگیرد و تمام سهمهای فروش در انتظار خریداران قرار گیرند، اما با جمع نشدن صفهای فروش سهمها همچنان باید این وضعیت را در بازار ملاحظه کرد.
این روزها که خیلی از معاملهگران فقط نظارهگران بازار هستند، شاخص کل هموزن با سقوط ۹۴۳ واحدی، روی خانه ۴۲۸ هزار و ۱۳۱ واحدی قرار گرفت و شاخص فلزات اساسی در ادامه سقوطهای خود، با ریزش ۱۷ هزار و ۳۵۰ واحدی، در ارتفاع ۸۵۴ هزار و ۸۲۸ واحد ایستاد.
در معاملات روز جاری، نمادهای «برکت»، «فملی»، «شستا»، «فولاد»، «وتجارت»، «وبملت» و «اپال» بیشترین تراکنش را خروج نقدینگی از بازار قوت گرفت داشتند و در این میان، نمادهای «فملی»، «فولاد»، «شستا»، «کچاد»، «فارس»، «وغدیر» و «فخوز» بیشترین تأثیر منفی را روی روند حرکتی شاخص کل داشت.
روند معاملات بازار به گونهای بود که کلیه سهمهای فولادی در بازار سهام قرمزپوش شدند و در بین آنها، «فخوز»، «فنورد»، «فولاد» و «کاوه» افت قیمت ۲ درصدی داشتند. در گروه کانه فلزی، دو نماد فولادی «کچاد» و «کگل» سقوط قیمت زیادی را تجربه کردند و نماد «ذوب» و «ارفع» در بازار فرابورس به طور متوسط افت قیمت نزدیک به یک درصد داشتند.
مصطفی عقیلی، کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با خبرنگار بازار در رابطه با وضعیت رو به افول بورس اظهار داشت: خروج سرمایه از بازار سهام طی هشت ماه گذشته مبلغ قابل توجهی بوده که در تاریخ معاملات بورس بیسابقه است و در این میان، این نقدینگی تا کنون در بازار موازی دیگری وارد نشده است.
وی در ادامه تصریح کرد: با توجه به تحولات سیاسی خارجی و داخلی، بسیاری از سرمایهگذاران ورود مجدد به بازار را به ماههای آتی موکول کردهاند و تا زمانی که اعتماد عمومی به بازار برنگردد و فشار فروش تخلیه نشود، نمیتوان انتظار بهبود در شاخص کل و شاخص هموزن را داشت.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به این که انتظارها به سبز شدن بازار زمانی قوت میگیرد که بازارهای موازی دیگر جذابیتی برای رشد و تورم افسارگسیخته سال گذشته را نداشته باشند، افزود: بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول تورم ۳۰ تا ۳۶ درصدی را برای سال حاری ایران پیشبینی کردهاند که این میزان نشاندهنده آن است که حداقل سودی که سرمایهگذاران را تشویق به ورود به بازار و فعالیت در آن حوزه خواهد کرد، بازدهی بالای ۴۰ درصد خواهد بود که به نظر میرسد تنها بازار سرمایه پتانسیل چنین رشدی را داشته باشد، اما تا زمانی که سیاستها نسبت به بازار سرمایه مشخص نشود، تا مدتی شاهد رشد شاخص کل نخواهیم بود.
عقیلی درباره علل دیگر ریزش شاخص کل بازار سهام گفت: در حال حاضر، بازارهای موازی بازار سرمایه از جمله بورس جهانی اوراق (فارکس) و ارزهای دیجیتال در کوتاه مدت به چشم سرمایهگذاران جذابتر میآیند و علت اصلی خروج پول حقیقی از بازار، روی آوردن مردم به اینگونه معاملات و یا ماین کردن رمزارز">رمزارز است و این بازارها در روزهای جاری برای هر کسی هیجانانگیزتر است.
سایه سنگین سهام عدالت بر معاملات بورس
یک کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه معاملات بورس در وضعیت کنونی بیشتر تحت تاثیر آزادسازی سهام عدالت است، گفت: اگر در وضعیت کنونی برنامهریزی خوبی برای مدیریت بازار صورت نگیرد موج اصلاحی تبدیل به ریزشهای سنگینی خواهد شد که باعث ترس و خروج همه سهامداران از بازار میشود.
به گزارش اکوالبرز، «نوید قدوسی» امروز (سهشنبه) با اشاره به اینکه آزادسازی سهام عدالت در بدترین زمان ممکن در مرحله اجرا قرار گرفت، افزود: موجی که اکنون در بازار وجود خروج نقدینگی از بازار قوت گرفت دارد در ادامه موج مثبتی است که در اردیبهشت ماه ایجاد و باعث وسوسه بسیاری از افراد تازهواردی شد که با هدف کسب سود بدون هیچ اطلاعاتی به این بازار ورود کردند.
وی با اشاره به اینکه نقدینگیهایی که از سوی این افراد وارد بازار شد زمینه افزایش پرشتاب قیمت سهام در بازار را فراهم کرد، افزود: افراد تازهوارد یا به صورت مستقیم اقدام به خرید سهام کردند یا از طریق صندوقهای سرمایهگذاری و شرکتهای سبدگران برای نخستین بار دست به سرمایهگذاری در بورس زدند.
قدوسی با تاکید بر اینکه نقدینگی سهامداران تازهوارد بیشتر به سمت سهمهای بزرگ و شاخصساز سوق پیدا کرد، گفت: بعد از رشدهای چشمگیری که بازار تجربه کرد سهامداران تصمیم به فروش این سهمها و شناسایی سود گرفتند و فشار فروش اصلی در بازار در چند روز اخیر بر روی اینگونه سهمها ایجاد شد.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه، اکنون نقدینگی سهامداران تازه وارد در حال خروج از بازار است که متاسفانه مدیریت خوبی هم برای جلوگیری از این اتفاق صورت نگرفته است.
وی خاطرنشان کرد: احتمال افزایش فشار فروش در بازار هفته جاری به دلیل تعطیلاتی که در پیش داشتیم قوت گرفته بود اما وجود مشکل در سیستم معاملاتی در کنار فشار فروش باعث شد تا بازار روز شنبه به طرز شدیدی در مسیر روند نزولی قرار بگیرد.
قدوسی با بیان اینکه اکنون بازار که وارد فاز اصلاحی شده است نیازمند مدیریتی است که بتواند اصلاح را فقط به شکل اصلاح در بازار ظاهر کند، گفت: مدیریت بازار باید به گونهای باشد که بعد از منطقی شدن قیمتها و انجام معاملات به میزان دست به دست شدن سهام، به مرور قیمتها برای موج حرکت بعدی آماده شوند.
وی با اشاره به اینکه نحوه مدیریت بازار در وضعیت کنونی باعث افزایش سطح ترس در بازار شده است، گفت: بازار در معاملات خود از ریتم حرکتی مشخصی برخوردار است، در صورت بهم ریختن این هماهنگی برگرداندن جسارت خرید به بازار دیگر کار راحتی نخواهد بود.
قدوسی افزود: امیدواریم نهادهایی همانند سازمان بورس، صندوق توسعه بازار و حقوقیهای فعال در بازار با هماهنگی بیشتر و قدرت بالاتر سعی در کنترل هیجانات ایجاد شده در بازار داشته باشند.خروج نقدینگی از بازار قوت گرفت
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: نقدینگی وارد شده به بازار از سوی تازه واردهایی است که تحلیل درستی از بازار ندارند؛ بنابراین در زمان وجود هیجان این نقدینگیها باید به گونهای مدیریت شوند که اتفاق خطرناکی برای بازار رخ ندهد.
وی معتقد است که با توجه به وضعیت قیمت ارز و وجود انتظارات تورمی، ریزش بازار چندان منطقی نباشد و شاخص بورس به زودی دوباره به مدار صعود بازخواهد گشت.
وی با بیان اینکه به نظر میرسد دیگر نشاطی که قبلا در معاملات بازار حاکم بود وجود نداشته باشد و بازار دچار رکود نسبی شود، اظهار داشت: اگر جو منفی در بازار ادامه پیدا کند بازار تا مدتی با حجم معاملات به نسبت پایین همراه می شود مگر اینکه اطلاعات بنیادی بیشتر و جدیدتری از فروش و معامله شرکتها منتشر شود که بتواند بر روند بازار تاثیرگذار باشد.
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: با توجه به کاهش حدود ٣٠ درصدی قیمت سهام شاخصساز به نظر میرسد در وضعیت کنونی قیمت آنها به دلیل سودآوری و ارزش جایگزینی که دارند به جذابیت رسیده باشد.
دیدگاه شما