استخر نقدینگی چگونه کار می‌کند؟

Balancer که یک پروتکل مالی غیرمتمرکز (DeFi) در حال ظهور است، برای ارائه این سرویس از ترکیبی از دارایی های رمزنگاری شده استفاده می کند، تجارت بدون واسطه مالی مانند صرافی را امکان پذیر می کند!

ضرر ناپایدار چیست و چگونه اتفاق می‌افتد؟

هرروزه اصطلاحات متنوع‌تر و جدیدتری در دنیای ارز دیجیتال به گوشمان می‌رسند. آگاهی و فهم این اصطلاحات قبل از سرمایه‌گذاری امری ضروری است چرا که از احتمال ضرر دیدن در این بازار کم می‌کند. یکی از اصطلاحاتی که اگر تابه‌حال با سیستم مالی غیرمتمرکز (DeFi) سروکار داشته‌اید به‌احتمال زیاد به گوشتان خورده است، عبارت “ضرر […]

هرروزه اصطلاحات متنوع‌تر و جدیدتری در دنیای ارز دیجیتال به گوشمان می‌رسند. آگاهی و فهم این اصطلاحات قبل از سرمایه‌گذاری امری ضروری است چرا که از احتمال ضرر دیدن در این بازار کم می‌کند. یکی از اصطلاحاتی که اگر تابه‌حال با سیستم مالی غیرمتمرکز (DeFi) سروکار داشته‌اید به‌احتمال زیاد به گوشتان خورده است، عبارت “ ضرر ناپایدار” یا Impermanent Loss است. ضرر ناپایدار چه زمانی به وجود می آید؟ زمانی که قیمت توکن های شما در مقایسه با زمان سپرده گذاری آن ها در استخر های نقدینگی، دچار تغییر میشود. هرچه این تغییر بزرگتر باشد، میزان این ضرر هم به مراتب بیشتر می شود. در این مقاله به بررسی ضرر ناپایدار و چگونگی جلوگیری از اتفاق افتادن آن می پردازیم. همراه ما باشید.

ضرر ناپایدار چیست؟

صرافی‌های غیرمتمرکزی مثل سوشی سواپ، پنکیک سواپ یا یونی سواپ دارای حجم معاملات و نقدینگی زیادی هستند. این پروتکل‌های دیفای به کسانی که منابع مالی دارند، اجازه می‌دهند به یک بازار ساز (Market Maker) تبدیل شوند و از کارمزد معاملات درآمد کسب می‌کنند. دموکراتیک و غیر متمرکز کردن بازارسازی، زمینه بروز فعالیت‌های اقتصادی را بدون اصطکاک زیاد در فضای کریپتو ایجاد کرده است. باید بگوییم وجود ضرر ناپایدار (Impermanent Loss) به خاطر ویژگی های ذاتی در طراحی این بازارها است.

ضرر ناپایدار زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت فعلی توکن‌های شما در مقایسه با زمانی که آن‌ها را در استخر نقدینگی گذاشته‌اید، کمتر شود. این جا منظور از ضرر، ارزش دلاری کمتر در زمان برداشت سرمایه نسبت به زمان واریز آن است.

استخرهایی که دارایی‌های کمتری دارند و در محدوده قیمتی کوچک‌تری قرار می‌گیرند، کمتر در معرض زیان ناگهانی قرار می‌گیرند. به‌عنوان‌مثال استیبل کوین‌ها یا توکن‌های رپد شده (Wrapped Token)، در یک بازه قیمتی نسبتا محدودی باقی می‌مانند؛ در این حالت ریسک کمتری برای افت ارزش وجوه تأمین‌کنندگان نقدینگی (Liquidity Providers) وجود دارد.

چرا با احتمال وجود زیان، تأمین‌کنندگان همچنان به تهیه نقدینگی ادامه می‌دهند؟

این ضرر را می‌توان با کارمزد معاملات جبران کرد؛ حتی استخرهای Uniswap که ممکن است کاملا در معرض ضررهای ناگهانی قرار بگیرند، با کمک این کارمزدها می توانند به سودآوری برسند.

در نسخه دوم یونی سواپ به هر تأمین‌کننده نقدینگی، 0.3 درصد سود از هر معامله تعلق می‌گیرد. این‌گونه بگوییم که حتی اگر استخری به‌شدت در معرض ضرر ناپایدار باشد اما حجم معاملات زیادی در آن انجام شود، تأمین نقدینگی آن سودآور خواهد شد.

در مورد صرافی یونی سوآپ و ضرر نا پایدار

زیان ناپایدار به چه عواملی بستگی دارد؟

زیان ناپایدار به عوامل مختلفی بستگی دارد. برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:

• استخر
• دارایی‌های سپرده‌گذاری شده
• پروتکل و حتی شرایط بازار

چرا می‌گوییم ناپایدار؟

واژه Impermanent را می‌توان به مترادف‌هایی مثل “موقت”، “گذرا” یا “ناپایدار” ترجمه کرد. این بدان معنا است که ازدست‌رفتن سرمایه تأمین‌کنندگان نقدینگی امری موقتی می‌باشد و همیشگی نیست. در واقع نتیجه که می‌شود از این تعریف گرفت این است که می‌توان سرمایه ازدست‌رفته را دوباره برگرداند.

علت نامگذاری ضرر پایدار

ضرر ناپایدار چگونه رخ می‌دهد؟

پلتفرم‌های بازار ساز خودکار هیچ اتصالی به بازارهای بیرونی ندارند و به همین خاطر تغییرات صورت‌گرفته در قیمت ارزها در بازارهای بیرونی، قیمت آن‌ها را در AMM ها تغییر نمی‌دهد.

برای تغییر قیمت AMM ها، باید آربیتراژها دارایی های بدون قیمت را بخرند یا دارایی های که از قبل توسط AMM ها قیمت گذاشته شده اند را به فروش برسانند. به خاطر این کار آربیتراژها به سود زیادی برای خود می رسند و باعث به وجود آمدن پدیده ی ضرر ناپایدار می شوند.

چگونه می‌توانیم ضرر ناپایدار یا Impermanent Loss را حساب کرد؟

برای محاسبه ضرر ناپایدار نموداری رسم می‌شود و با تفسیر داده‌های آن می‌توان مقدار ضرر را محاسبه کرد. برای نمونه در این جا نموداری آورده شده است. ذکر این نکته ضروری است که در رسم این نمودار، کارمزد معاملات محاسبه نشده است.

خلاصه داده‌هایی که از این نمودار به دست می‌آوریم:

• تغییر 1.25 برابری قیمت = 0.6 % ضرر
• تغییر 1.5 برابری قیمت = 2% ضرر
• تغییر 1.75 برابری قیمت = 3.8% ضرر
• تغییر 2 برابری قیمت = 5.7 % ضرر
• تغییر 3 برابری قیمت = 13.4% ضرر
• تغییر 4 برابری قیمت = 20 % ضرر
• تغییر 5 برابری قیمت = 25.5 % ضرر

محاسبه ی ضرر ناپایدار

آیا می‌توان از ضرر ناپایدار (Impermanent Loss) جلوگیری کرد؟

در پاسخ به این سؤال باید بگوییم بله می‌توان از راه‌های مختلفی از ضرر ناپایدار جلوگیری کنیم. یکی از راه‌هایی که با استفاده از آن می‌توان از پدید آمدن ضرر ناپایدار جلوگیری کرد و میزان ازدست‌دادن سرمایه را کم کرد، استفاده از استیبل کوین‌ها می‌باشد. شاید برایتان سوال پیش بیاید که استیبل کوین چگونه کمک می‌کند؟ استخرهایی که نقدینگی خود را توسط استیبل کوین‌های قفل شده در قرارداد هوشمند تأمین می‌کنند، دارای ثبات بیشتری هستند و می‌توانند به کم کردن احتمال رخ‌دادن ضرر ناپایدار کمک کنند.

راه بعدی که می‌تواند در کم کردن خطر ضرر ناپایدار مؤثر باشد، پیوستن به استخرهایی است به شما این امکان را می‌دهند که بتوانید سپرده‌هایی با وزن دلخواه را واریز کنید.

استخرهای نقدینگی زیادی به کاربران خود حق انتخاب می‌دهند تا سپرده‌های مربوط به دو نوع دارایی خود را با نسبت‌های 50/50 ، 80/20 و یا 98/2 به استخر اضافه کنند. با این کار می‌توان اثر ضرر ناپایدار را کم کرد.

ریسک تأمین نقدینگی در AMM

بخواهیم صادق باشیم زیان ناپایدار پدیده عجیب یا بزرگی به‌حساب نمی‌آید. این زیان وقتی به وجود می‌آید که شما بخواهید سرمایه‌تان را از استخرها خارج کنید که حتی همین ضرر هم در بیشتر مواقع این قابلیت را دارد که با سود حاصل از کارمزدها جبران شود.

به دو نکته توجه کنید:

• در هنگام واریز به AMM ها مراقب باشید. به این نکته توجه کنید که بعضی از استخرها بیشتر از بقیه در خطر ضرر قرار دارند. به‌طورکلی یادتان باشد که به میزانی که دارایی‌های استخر بی‌ثبات‌تر باشند، احتمال اینکه در معرض ضرر ناپایدار قرار بگیرند بیشتر می‌شود. می‌توانید در ابتدای کار و برای کاهش ریسک مبلغ کمی را واریز کنید.
• بهتر است سراغ AMM های حساب پس داده شده بروید.

کلام آخر

ضرر ناپایدار یکی از مفاهیم مهم در بازار ارز دیجیتال و در واقع در دنیای DeFi محسوب می‌شود. شما با فهم این پدیده با آگاهی بیشتری می توانید سرمایه گذاری کنید و ریسک از دست رفتن سرمایه و ضرر کردن را به حداقل برسانید. توصیه می کنیم قبل از وارد شدن به دنیا دیفای، اطلاعات کافی راجع به آن و ریسک های احتمالی سرمایه گذاری در این دنیا به دست آورید.

استخر نقدینگی چیست و چگونه به انجام تراکنش های ارزدیجیتال کمک میکند؟

استخر نقدینگی یا Liquidity pool چیست و چگونه میتواند در انجام تراکنش ها موثر باشد؟ این فناوری چگونه و با چه هدفی وارد عرصه ارز های دیجیتال شد؟ در ان مقاله از سایت جامع فیبودکس به بررسی این مفهوم خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید تا با نحوه عملکرد آن و جزییات کارکرد این فناوری آشنا شویم.

استخر نقدینگی چیست؟

استخر نقدینگی یک واسطه مالی است میان خریدار و فروشنده جهت انجام تراکنش های مالی و نقل و انتقالات توکن هااست. به واسطه ی این استخر ارتباط میان خریدار و فروشنده از میان میرود. و هر دو به طور مستقیم با استفاده از این فناوری به اهداف مالی خود دست پیدا میکنند.

علاوه بر آن استخر نقدینگی را میتوان یک فضا و یا یک بستر توصیف کرد که به واسطه ی آن نقدینگی بازار تامین میشود. و کاربر با اتصال به آن به سهولت خرید و فروش های خود را انجام میدهند.

روش کارکرد صرافی ها

صرافی های برای انجام مبادلات مالی سابقا تنها از روش Order Book استفاده میکردند. با پیشرفت روز افزون فضای کریپتوکارنسی روش دیگری نیز به این بستر معرفی شد که استخر نقدینگی و یا Liquidity pool نام دارد.

• روش Order book: صرافی ها از طریق مکانیزم موتور تطبیق به اتصال سفارشات در ارتباط با هم میپردازند. به این شکل که فروشنده های یک ارز خاص، مقدار ارز مورد فروش را درون پلتفرم صرافی ثبت و صرافی ها با استفاده از موتور تطبیق، خریداری که با مشخصات فروشنده فوق همخوانی دارد (مقدار و نوع ارز) استخر نقدینگی چگونه کار می‌کند؟ را جست و جو و به فروشنده متصل میکنند.
• روش Liquidity pool: در این روش واسطه و یا موتور تطبیق وجود ندارد. و خریداران و فروشندگان در ارتباط با یکدیگر قرار ندارند. درادامه به معرفی این روش خواهیم پرداخت.

نحوه عملکرد استخر نقدینگی

همان طور که عنوان کردیم در این روش تمامی تراکنش ها، اعم از درخواست های خرید و درخواست های فروش به یک استخر مالی به نام استخر نقدینگی متصل میشود. این استخر دربردارنده درخواست های زیاد مالی بوده. به این شکل که فروشندگان، کوین یا توکن مورد نظر خود را با اتصال به این استخر مالی به فروش میرسانند. و خریداران نیز برای خرید ارز مورد نظرشان به استخر نقدینگی متصل شده و تراکنش خود را انجام میدهند. به طور ساده تر میتوان این گونه عنوان کرد که تمامی عرضه و تقاضا در استخر نقدینگی است. و استخر نقدینگی چگونه کار می‌کند؟ تمامی تراکنش ها از طریق اتصال به آن انجام میشود.

علاوه بر آن دراین روش امکان مشارکت در بخش تامین نقدینگی برای کاربران مهیا است. و افراد میتوانند با اتصال به این استخر های مالی در نقش Liquidity Provider فعالیت داشته باشند.

کارمزد ها

کارمزد های این پلتفرم به این شکل تقسیم بندی شده است. اگر کاربری به جهت انجام معاملات مالی مانند تعویض توکن معاملاتی خود به استخر نقدینگی متصل میشود. طبیعتا برای انجام درخواست های وی کارمز تعیین و کاربر با پرداخت این کارمزد عملیات مالی خود را به انجام میرساند.

اگر کاربری به هدف تامین نقدینگی به استخر متصل شده باشد. در این حالت به وی کارمزد تعلق میگیرد. این کارمزد ها بخشی از پول دریافتی از تریدر ها در بستر Liquidity pool است.

بازارساز خودکار

بازارساز خودکار ابزاری است که با بهره گیری از الگوریتم های ریاضی به اتصال و انجام تراکنش های مالی کمک میکند. این ابزار عملکردی خودکار دارد. و جامعه کریپتوکارنسی را از وجود واسطه برای انجام تراکتنش ها بی نیاز میکند.

بازارساز خودکار با دریافت اطلاعات درست از استخر نقدینگی در خصوص نرخ عرضه و تقاضا به محاسبه قیمت لحظه ای رمزارز مورد نظر میپردازد. و آن را در اختیار کاربران برای خرید قرار میدهد. این پلتفرم برای عملکرد درست، نیاز به استخر نقدینگی دارد. چون از طریق این استخر، داده هایی که برای محاسبه نرخ فروش دارد به طور دقیق محاسبه میکند. و آن را به درستی در اختیار کاربر قرار میدهد. این پروتکل برای قیمت گذاری در یک سیستم خودکار به دور از واسطه، دقیق ترین پلتفرم ممکن خواهد بود.

در اصل قیمت دهی برای انجام تراکنش ها به دست ربات بازارساز خودکار، از طریق محاسبات نرخ عرضه و تقاضا در فرمول ریاضی مشخص به کاربر ارائه داده میشود. لازم است بدانید این فرمول برای تمامی صرافی ها یکسان نبوده. و هر صرافی فرمول منحصر به خود را داراست. و بر اساس دیتا های دریافتی از استخر نقدینگی به قیمت دهی میپردازند.

تامین کننده نقدینگی (LP)

هر کاربر با تزریق دارایی خود به داخل استخر نقدینگی به عنوان یک تامین کننده یا Liquidity Provider از سمت استخر نقدینگی مجاز به دریافت کارمزد از این پلتفرم میشود. مدت زمان ماندگاری پول و دارایی درون استخر وابسته به نظر کاربر میباشد. و استخر نقدینگی محدودیتی را برای ورود و خروج وی ایجاد نمیکند.

کاربرانی که به عنوان Liquidity Provider به استخر متصل میشوند. در ابتدا توکن LP را دریافت میکنند. و در نهایت زمان خروج وی از سیستم، این توکن را از آنان مسترد میکند.

سوددهی پس از سپرده گذاری

ابهامی که برای کاربران پیش می آید اطمینان به شبکه پس از سپرده گذاری است. سوال اینجا است که که پلتفرم Liquidity pool چگونه است؟ چه تضمینی وجود دارد که پس از تزریق دارایی از سمت یک کاربر پلتفرم استخر نقدینگی بر قول خود وفادار باشد و کارمزد شخص سرمایه گذار را پرداخت کند؟

سیستم استخر نقدینگی بر اساس قرارداد هوشمند تنظیم و ارائه شده است. همان طور که در مقاله معرفی قرارداد هوشمند مطالعه کردید این پلتفرم امن بوده و امکان تقلب و تغییر اطلاعات در آن وجود ندارد. و کاربران میتوانند به راحتی با این روش به سوددهی برسند.

کسب سود از طریق Liquidity pool به چه عواملی وابسته است؟

1. زمان ورود و خروج: اگر از فعالان فضای ارز های دیجیتال هستید. پس با مفهوم نوسانات بازار و عوامل دخیل بر روی آن آشنا هستید. فضای کریپتوکارنسی یک فضایی پر نوسان است. و انجام تمامی فعالیت های مالی در این بستر با ریسک همراه است. یکی از موثر ترین عوامل زمان ورود و خروج دراین بستر است.
2. اندازه استخر: اندازه استخر معاملاتی دراصل به ظرفیت صرافی مورد نظر و پوشش دهی از ارزهای گوناگون اشاره میکند.
3. حجم معاملات: منظور از حجم معاملات تعداد معاملات مالی و میزان نقدینگی درون استخر است.

نحوه اتصال به استخر ها:

برای این که بتوانید به استخر های نقدینگی متصل شوید در ابتدا باید از طریق وب سایت رسمی آنها ثبت نام کنید. و پس از ورود به اکانت به راحتی با کلیک بر روی گزینه pool به استخر مالی متصل میشوید. البته صرافی های گوناگون با یکدیگر متفاوت اند. اما همه ی آن ها برای کاربران ساده اند و پیچیدگی خاصی ندارد.

شبکه های پوشش دهی استخر نقدینگی

مهم ترین رمزارز هایی که از این پلتفرم برای انجام تراکنش های خود بهره برده اند عبارت اند از: ارز دیجیتال اتریوم، بایننس کوین، کاردانو، پولکادات و… است.

همچنین صرافی هایی که در این بستر کار میکنند عبارت اند از : صرافی یونی سواپ، وان اینچ،مدک و پنیک سواپ و… است. برای مشاهده صرافی های برتر و بررسی دقیق آن ها با مراجعه به سایت کوین مارکت کپ این امکان برای شما فراهم شده است.

مقایسه عملکرد دو مدل کارکرد Liquidity pool و Order book

برای بررسی عملکرد این دو مدل کارکرد باید به نکات زیر اشاره کنیم.

در روش order book خریدار و فروشنده باید با هم در ارتباط باشند و سفارشات مشترکین باید با هم تطابق داشته باشد. این روش در زمانی که نقدینگی بازار بالا است. مطلوب است. اما زمانی که نقدینگی پایین است تراکنش ها درگیر نوسانات بزرگ میشوند. در روش استخر نقدینگی، همیشه نقدینگی تامین استخر نقدینگی چگونه کار می‌کند؟ است. و وابستگی میان خریدار و فروشنده از میان رفته است. اما این حالت در زمانی که نقدینگی استخر بالا میرود. کارمزد های دریافتی تامین کننده ها به طبع پایین می آید. و با توجه به پلتفرم تازه آن احتمال رویت باگ و حملات هکر ها را در بستر خود دارد.

در نهایت

استخر نقدینگی از دیگر دستاورد های کاربردی ارائه شده به بستر ارز های دیجیتال است. ارز های دیجیتال با هدف دارایی غیر متمرکز به بستر مالی آمدند. و هر روز با ایده های نوآورانه و جدید پلتفرم های خود را قوی تر میکنند. زمان بر تکامل این پروژه ها تاثیر میگذارد. و آنان را کامل تر و کاربر پسند خواهد کرد.

ارز دیجیتال Balancer

ارز Balancer (بالانسر) در واقع یکی از برترین سکه های DeFi در سال جاری است. توکن حاکمیت BAL مدت کوتاهی پس از کامپاند توانست موشک باران شود و بسیار جلب توجه کند! بر خلاف Compound یا Aave Balancer یک پروتکل وام نیست بلکه نوعی مبادله غیرمتمرکز (DEX)، یک سازنده بازار خودکار (AMM) است.

ولی این دقیقا چه معنایی می دهد؟ مزایای آن در مقایسه با مبادلات عادی کجاست؟ چگونه می توان از DEX استفاده کرد؟ استخرهای نقدینگی چیست و چگونه می توانم از این طریق درآمد کسب کنم؟

ارز Balancer (BAL) چیست؟

بالانسر شرکتی است که پشت استخر نقدینگی چگونه کار می‌کند؟ پروتکلی به همین نام قرار دارد! این شرکت در سال 2019 توسط مایک مک دونالد و فرناندو مارتینلی راه اندازی شد و 3 میلیون دلار در مرحله بذر خود جمع کرد. امروزه ما Balancer را بیشتر برای پروتکل سازنده بازار خودکار (AMM) یا مبادله غیرمتمرکز ارائه می دهیم. در یک لحظه به توضیحات دقیق خواهیم رسید. بیایید کمی راحت تر شروع کنیم:

Balancer جایگزینی غیرمتمرکز را برای سازندگان بازار فراهم می کند، کسانی که نقدینگی دارایی های معامله شده را تأمین می کنند. برای تجارت در بورس، نیاز به تقاضا نیز وجود دارد. سازندگان بازار اطمینان حاصل می کنند که هر دو در بازار موجود است، بنابراین از قابلیت تجارت یک دارایی اطمینان حاصل می کنند.

با این حال، اساساً، Balancer همچنین می تواند به عنوان DEX صرافی غیرمتمرکز دیده شود، جایی که می توانید رمزهای واریز شده را با بهترین استخر نقدینگی چگونه کار می‌کند؟ قیمت در بازار خریداری کرده و مستقیماً “مبادله” کنید.

یا به عبارتی:

balancer نرم افزاری است که در Ethereum اجرا می شود و به دنبال ایجاد انگیزه در شبکه توزیع شده رایانه برای انجام صرافی است که کاربران می توانند هر ارز رمزنگاری شده را خریداری و بفروشند.

Balancer که یک پروتکل مالی غیرمتمرکز (DeFi) در حال ظهور است، برای ارائه این سرویس از ترکیبی از دارایی های رمزنگاری شده استفاده می کند، تجارت بدون واسطه مالی مانند صرافی را امکان پذیر می کند!

به بیان ساده تر:

این موضوع ممکن است به شما کمک کند تا در مورد Balancer به عنوان نوعی صندوق شاخص، جایی که کاربران بودجه ای را براساس ارزهای رمزپایه موجود در اوراق بهادار خود ایجاد می کنند، کمک کند. این وجوه به عنوان استخرهای بالانسر شناخته می شوند و هر کاربری که مایل به تأمین نقدینگی یک استخر باشد می تواند این کار را با صرف واریز دارایی در آن انجام دهد.

استخرهای ارز Balancer

استخرهای «نقدینگی» اختراع جدیدی نیستند و در حال حاضر DEX های دیگری مانند Uniswap نیز وجود دارند که بر اساس این اصل کار می کنند. اما تفاوت با Balancer این است که کاربران خود می توانند این مجموعه ها را ایجاد کنند.

استخرهای بالانسر

Balancer استخرهای خصوصی و عمومی ارائه می دهد که هدف آن کاربران با ریسک مختلف است.

استخرهای عمومی به هر کاربر امکان می دهد با افزودن یا برداشت دارایی ها، نقدینگی تأمین کند. پارامترهای استخرهای عمومی قبل از راه اندازی تنظیم شده و قابل تغییر نیستند.

این بدان معنی است که ممکن است برای کاربرانی که دارایی کمتری دارند و به دنبال دریافت هزینه از محبوب ترین استخرها هستند، مفید باشد.

استخر balancer خصوصی چیست؟

استخر Balancer خصوصی به استخر نقدینگی چگونه کار می‌کند؟ مواردی گفته می شود که فقط سازنده استخر می تواند دارایی را اضافه یا برداشت کند. کاربر همچنین می تواند سایر پارامترهای مجموعه مانند هزینه ها ، وزن و انواع دارایی هایی را که می پذیرد تنظیم کند.

استخرهای خصوصی برای مدیران دارایی با سبد سهام بزرگ که می خواهند از دارایی های خاص خود کارمزد کسب کنند مفید است.

در آخر اینکه، استخرهای هوشمند نوعی استخر خصوصی هستند که متعلق به قراردادهای هوشمند است. این ویژگی به استخرها اجازه می دهد تا برای انجام عملکردهای اضافی مانند تغییر وزن یا ایجاد صندوق شاخصی که نمونه کارها را ردیابی می کند، برنامه ریزی شوند.

• استخرهای کنترل شده / خصوصی: این استخرها برای اهداف خصوصی هستند و اجازه تأمین کنندگان نقدینگی خارجی را نمی دهند. پیکربندی استخر فقط توسط سازنده تعیین می شود و می تواند به صورت سفارشی تنظیم شود.
• استخرهای مشترک / عمومی: این استخرها برای همه بازیکنان آزاد هستند اما نهایی هستند و نمی توانند در پیکربندی سفارشی شوند.

کاربرانی که نقدینگی خود را با یک مجموعه Balancer تأمین می کنند، بخشی از هزینه تجارت را که برای استفاده از وجوه خود به شبکه پرداخت کرده اند، کسب می کنند و با ارز رمزنگاری شده سفارشی به نام BAL پاداش می گیرند.

این سپرده ها برای شبکه ضروری است، به این صورت که نقدینگی مورد نیاز کاربران برای خرید و فروش ارزهای رمزپایه را در سیستم عامل فراهم می کند.

به این ترتیب، Balancer به روشی مشابه سایر مبادلات غیرمتمرکز (DEX) مانند Uniswap (UNI) و Curve (CRV) کار می کند. با این حال، Balancer ویژگی های اضافی از جمله توانایی بسته بندی حداکثر هشت توکن در استخرها را ارائه می دهد.

Balancer چگونه کار می کند؟

درست مثل یک صندوق شاخص که می تواند از سهام مختلفی برای تشکیل خود استفاده کند، استخرهای بالانسر نیز از حداکثر هشت ارز رمزپایه مختلف تشکیل شده اند.

مقدار Balancer pool با توجه به درصد هر توکن درون آن تعیین می شود، وزنی که هنگام ایجاد استخر انتخاب شده است.

صندوق شاخص خود متعادل

Balancer از برنامه های سفارشی به نام قراردادهای هوشمند استفاده می کند تا اطمینان حاصل کند که هر استخر نسبت صحیح دارایی را حفظ می کند حتی اگر قیمت سکه های مختلف در استخرها متفاوت باشد.

به عنوان مثال:

استخر بالانسر ممکن است با 25٪ ETH ، 25٪ DAI و 50٪ وام شروع شود. اگر در برهه ای از زمان، قیمت LEND دو برابر شود، استخر به طور خودکار میزان وام باقیمانده را کاهش می دهد تا بتواند 50٪ از ارزش استخر را حفظ کند.

بنابراین، وام دهنده کجا می رود؟

قراردادهای هوشمند Balancer با افزایش قیمت، آنها را در اختیار معامله گرانی قرار می دهد که قصد خرید LEND را دارند.

نکته قابل توجه:

ارائه دهندگان نقدینگی در حالی که وجوه شاخص آنها متعادل می شود، هنوز کارمزد کسب می کنند، اگر بخواهیم مقایسه کنیم این طور می شود که با صندوق های شاخص سنتی که سرمایه گذاران برای خدمات تعادل مجدد کارمزد پرداخت می کنند.

معاملات در Balancer راهنمای سریع

قبل از اینکه بدانیم چگونه می توانید BAL و کارمزد را بدست آورید، می خواهیم نحوه راه اندازی Balancer و استفاده از آن را به عنوان یک مبادله غیرمتمرکز DEX به شما نشان دهیم.

مزیت مبادله غیرمتمرکز این است که شما به KYC نیازی ندارید و می توانید مستقیماً با کیف پول Ethereum شروع کنید. برای این منظور، کیف پول Web 3.0 مانند Metamask را پیشنهاد می کنیم.

سپس می توانید بلافاصله شروع کنید، روی https://balancer.exchange/#/swap کلیک کنید و کیف پول خود را با بالانسر در گوشه بالا سمت راست وصل کنید. در اینجا می توانید طیف گسترده ای از ارزهای رمزپایه ERC20 را انتخاب کنید. به عنوان مثال ، Ethereum (ETH) ، DAI ، MKR ، USDC ، REP ، WBTC ، WETH ، BAT ، SNX ، ZRX ، LINK ، DZAR ، UMA ، LRC ، REN ، LEND ، KNC ، COMP ، OCEAN و بسیاری دیگر!

تجارت با DEX “مبادله” نامیده می شود و تبادل ساده بین دو دارایی را توصیف می کند. Balancer از نقدینگی ارائه شده از استخرهای مختلف استفاده می کند و به طور خودکار بهترین پیشنهاد و بهترین قیمت را برای شما جمع می کند.

اگر می خواهید یک مبادله انجام دهید، می توانید جفت معاملاتی مربوطه را انتخاب کنید و سپس معامله را از طریق کیف پول خود تأیید کنید.

بیایید نگاهی به چگونگی کسب درآمد از Balancer بیندازیم

حال بیایید به سراغ بخشی برویم که احتمالاً اکثر مردم به آن علاقه دارند. چگونه می توانم با Balancer درآمد کسب کنم؟

این ساده است: شما ارزهای رمزنگاری شده ERC20 خود را در یکی از استخرهای مختلف واریز می کنید و بنابراین به نقدینگی سیستم عامل کمک می کنید. به عنوان یک پاداش، علاوه بر هزینه های ثابت، چند توکنBAL نیز دریافت خواهید کرد.

0 تا 100 آشنایی با بازارساز خودکار (AMM) و چگونگی عملکرد آن

بازارساز خودکار یک پیشرفت جدید و هیجان انگیز در صنعت مالی غیرمتمرکز محسوب می شود. با ما همراه باشید تا در ادامه این مقاله نحوه کار و مفهوم آنها را بررسی کنیم.

مفهوم بازارساز خودکار (AMM)

بازارساز خودکار (AMM) ابزاری است که برای تامین نقدینگی در امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) استفاده می شود. آنها برای فعال کردن تجارت خودکار دارایی های دیجیتال استفاده می شوند. AMM ها این کار را با استفاده از استخرهای نقدینگی به عنوان جایگزینی برای بازارهای سنتی خریدار و فروشنده انجام می دهند.

شما می توانید بازارساز خودکار را به عنوان برنامه ای در نظر بگیرید که به تریدر ها کمک می کند بین دو دارایی با قیمت بازار منصفانه مبادله کنند. AMM ها به سرعت محبوبیت خود را افزایش دادند. قبل از بازارساز خودکار، مردم مجبور بودند از دفترچه های سفارش برای تجارت استفاده کنند. پلتفرم‌های مبادله سنتی به مردم این امکان را می‌دهد تا قیمت‌های متفاوتی را برای خرید و فروش دارایی ارائه کنند. پس از مدتی، سایر کاربران قیمت ذکر شده را انتخاب می کنند که با آن موافق هستند. این قیمت به قیمت بازار دارایی تبدیل می شود.

فرآیند سنتی بازارسازی به بازارسازان حرفه ای نیاز دارد که سفارشات زیادی را انجام دهند. بنابراین، از آنها انتظار می رود که حجمی را که می توانند با آن معامله کنند، نقل قول کنند. آنها از نظر فراوانی که می توانند بهترین قیمت ها را نقل کنند محدود هستند. این امر مستلزم رعایت مجموعه ای قوی از پارامترها در ساعات معاملاتی است تا بتوانند به سرعت از موجودی خود بفروشند.

اکثر دارایی ها در حال حاضر هنوز به ساختار مبادله سنتی متکی هستند. اوراق بهادار و املاک و مستغلات معمولاً از این طریق معامله می شود. AMM ها جایگزین جدیدتری ارائه می دهند که برای DeFi قابل اجرا است.

بازارساز خودکار چگونه کار می کند؟

AMM یک فناوری DeFi است که در هر زمان گزینه ای برای معامله در اختیار کاربران قرار می دهد. اولین ویژگی آن این است که سیستم سنتی خرید و فروش را رد می کند و معمولاً حتی نیازی به ایجاد حساب کاربری ندارید.

AMMها به منظور ارائه نقدینگی به DeFi ایجاد شده اند. نقدینگی توانایی تبدیل یک دارایی به دارایی دیگر بدون تغییر قیمت بازار آن است. نقدینگی به طور طبیعی یک چالش برای صرافی‌های DeFi است، AMM ها این مشکلات را از چند راه حل می کنند.

استخر نقدینگی چیست؟

AMM ها با ایجاد استخرهای نقدینگی گزینه جدیدی را در اختیار تریدرها قرار می دهند. آنها همچنین ارائه دهندگان نقدینگی را تشویق می کنند تا دارایی های بیشتری را در استخر نقدینگی قرار دهند.

هر چه تعداد دارایی های موجود در یک استخر بیشتر باشد، معاملات بزرگتری را می تواند پشتیبانی کند. کاربران دیگر نیازی به تجارت بین خریداران/فروشندگان ندارند. کاری که کاربران انجام می دهند معامله در برابر استخر نقدینگی است.

هنگامی که کاربران به یک استخر نقدینگی چگونه کار می‌کند؟ استخر نقدینگی کمک می کنند، نقدینگی آن را افزایش می دهند و تریدر ها را قادر می سازد تا مبادلات بزرگ تری را با قیمت بازار انجام دهند و از یک فرمول ریاضی برای قیمت گذاری توکن های داخل آن استفاده می شود.

در AMMها، فرمول ممکن است به روش‌های مختلفی برای بهینه‌سازی استخر برای اهداف مختلف، بهینه‌سازی شود تا مبادله بین انواع مختلف توکن‌ها تسهیل شود.

چه کسی می تواند در استخر نقدینگی مشارکت کند؟

قابلیت دسترسی یکی دیگر از ویژگی های اصلی AMM ها است. اگر کسی اتصال به اینترنت و هر نوع توکن ERC-20 داشته باشد، می تواند به یک استخر نقدینگی کمک کند.

چرا مردم مشارکت می کنند؟

ارائه دهندگان نقدینگی هنگام تعامل تریدر ها با یک استخر، کارمزد دریافت می کنند. در حالی که این رایج‌ترین و مستقیم‌ترین روشی است که مشارکت‌کنندگان را تشویق می‌کنند، روش دیگری نیز وجود دارد که ارائه‌دهندگان نقدینگی می‌توانند کسب درآمد کنند.

کشت سود یا ییلد فارمینگ (Yield Farming)

برخی از AMM ها با ارائه پاداش های رمزی، تامین نقدینگی را تشویق می کنند. با این AMM ها، ارائه دهندگان نقدینگی از طریق عملی به نام “کشت سود” بازده پاداش را به دست می آورند.

برای مشارکت در کشت سود، کاربران فقط باید تراز مناسبی از دارایی ها را به استخر نقدینگی اضافه کنند. پس از تایید مشارکت، AMM، درست به نام خود، به طور خودکار توکن های پاداش را جمع آوری می کند که ارائه دهنده نقدینگی می تواند به طور منظم ادعا کند. هر چه ارائه‌دهنده نقدینگی بیشتر به نقدینگی کمک کند، توکن‌های پاداش بیشتری کسب می‌کنند.

آینده بازارسازهای خودکار (AMM)

AMM ها که برای اولین بار در سال 2018 توسعه یافتند، اکنون بخشی از اکوسیستم DeFi هستند. نسخه های دیگر نیز به ساختار AMM ها اضافه شده اند، از جمله ابزارهای اتوماسیون برای تامین کنندگان نقدینگی.

AMM ها چیزی بیشتر از ارائه نقدینگی بین توکن ها هستند. آنها همچنین در مورد تقویت بازار ایمن تر و جریان اصلی هستند. AMM ها برای تسهیل تراکنش ها به طور کارآمدتر بر فناوری قراردادهای هوشمند تکیه می کنند که تاکنون در آن موفق بوده است. در آینده، AMM ها پتانسیل دسترسی به سرمایه گذاران بیشتری را دارند. با این حال، برای رسیدن به آن، نوآوری باید سطح بالایی از امنیت و رشد را تضمین کند.

فضای DeFi در حال حاضر بسیار سریع در حال توسعه است. AMM ها بخشی از توسعه فضای DeFi می باشند که به سرعت در حال توسعه هستند و می توانند بخش اصلی پیشرفت آن باشند. در حالی که استفاده از AMM آسان است، چند مورد وجود دارند که این فناوری را بیشتر به جلو می برند. آنها راه حل های پیچیده ای را ارائه می دهند که تجارت و کسب بازدهی دارایی های شما را آسان می کند. تعمیم یافته ترین و قابل استفاده ترین مثال آن Balancer یا پروتکل متعادل کننده است.

پروتکل Balancer

پروتکل Balancer یکی از AMM های پیشرو است که یک AMM و سنسور قیمت خود Balancer را ارائه می دهد. ایده ایجاد ساختار مخالف یک صندوق سرمایه گذاری سنتی است. به جای پرداخت به مدیران صندوق برای متعادل کردن پرتفوی خود، کارمزدهایی را از معامله گرانی که آن را برای شما متعادل می کنند، دریافت می کنید.

Balancer از برخی ریاضیات هوشمندانه استفاده می کند تا کاربران را قادر سازد تا ترکیبی از حداکثر 8 دارایی دیجیتال را به یک استخر نقدینگی اضافه کنند. کاربران می توانند هر توزیع درصد سفارشی را برای ترکیب دارایی های خود انتخاب کنند. این به طور موثر به این معنی است که کاربران یک فرصت منحصر به فرد برای ایجاد یک صندوق خود تعادلی دارند. از طرف دیگر، کاربران فقط می توانند سرمایه گذاری روی شخص دیگری را انتخاب کنند. از بین تمام AMM ها، پروتکل متعادل کننده عمومی ترین پروتکل است. در حالی که راه حل های آنها پیچیده است، آنها سادگی و دسترسی را برای همه مشتریان خود فراهم می کنند.

نتیجه گیری

بازارسازان خودکار کاستی های بازارسازی سنتی را پیگیری می کنند. فرآیند سنتی نیاز به کار دستی دارد که برای تریدرها و سازندگان بازار به طور قابل توجهی زمان بیشتری می برد. به لطف این منبع جدید نقدینگی، صنعت مالی غیرمتمرکز توانسته است بسیار جلوتر حرکت کند. از آنجایی که DeFi به سرعت به رشد خود ادامه می دهد، AMM ها همچنان نقش کلیدی در توسعه آن استخر نقدینگی چگونه کار می‌کند؟ ایفا خواهند کرد. در حال حاضر، تنها چند شرکت در حال ارائه راه حل های جدید در فضای AMM هستند. AMM ها فضای ویژه ای در DeFi هستند و به دلیل سهولت استفاده، قلمرو خود را ایجاد کرده اند.

سوالات متداول

بازارساز خودکار (AMM) ابزاری است که برای تامین نقدینگی در امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) استفاده می‌شود. آنها برای فعال کردن تجارت خودکار دارایی های دیجیتال استفاده می شوند. آنها این کار را با استفاده از استخرهای نقدینگی به عنوان جایگزینی برای بازارهای سنتی خریدار و فروشنده انجام می دهند.

استخر نقدینگی مجموعه‌ای از ارزهای دیجیتال یا توکن‌هایی است که در یک قرارداد هوشمند قفل شده‌اند و برای تسهیل معاملات بین دارایی‌ها در یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) استفاده می‌شود.

ممکن است با Uniswap مواجه شده باشید. علیرغم آنچه ممکن است شنیده باشید، Uniswap یک بازارساز خودکار (AMM) و همچنین یک صرافی غیرمتمرکز و کاملاً محبوب است.

صرافی های غیر متمرکز چگونه کار می‌کند؟ و تفاوت آن با صرافی های معمولی چیست؟

کلاهبرداری به شیوه اسکویید گیم Squid Game؛ کاهش ارزش 99.99 درصدی اسکویید گیم

الزام حضور صرافی‌ها در صنعت ارزهای دیجیتال

ارزروز: بدیهیست که ارزهای دیجیتال هم مانند ارزهای سنتی، نیازمند صرافی ارزهای دیجیتال برای انجام مبادلات هستند. رمزارزها نیازمند بازاری برای خریدوفروش و معامله هستند. در اولین نسل صرافی‌های ارز دیجیتال، صرافی‌های متمرکز، روش انجام تبادلات بسیار ساده و قابل‌درک است. صرافی‌ها سفارش‌های خرید و سفارش‌های فروش کاربران را در قسمتی به‌ نام دفتر سفارشات (Order book) ثبت کرده و آن‌ها را با یکدیگر تطبیق می‌دهند؛ به این ترتیب با واسطه‌گری صرافی‌ها، معاملات میان خریداران و فروشندگان انجام می‌شود. اما در صرافی‌های غیرمتمرکز که به دارایی‌های کاربران دسترسی ندارند.

Automated Market Maker

چگونه می‌توان سفارشات را تکمیل کرد؟ در اینجا روش بازارسازی خودکار (Automated Market Maker) یا به‌اختصار AMM به کار می‌آید. صرافی‌های ارز دیجیتال متمرکز، تحت‌نظارت یک شخص یا گروهی از اشخاص کار می‌کنند. این صرافی‌ها به دارایی کاربران کنترل مستقیم دارند و کاربران برای انجام معاملات مجبور هستند دارایی خود را به کیف پول‌ صرافی واریز کنند. این در حالی است که تمرکزگرایی و دسترسی نهادها به دارایی افراد، خلاف ماهیت ذاتی ارزهای دیجیتال است.

با توجه به این مشکلات، صرافی‌های غیرمتمرکز ارز دیجیتال یا همان دکس‌ها (DEX) روی کار آمدند تا بدون الزام کاربران به احراز هویت و بدون نگهداری دارایی‌های کاربران در کیف پول‌های امانی، امکان مبادله بی‌واسطه ارزهای دیجیتال را فراهم کنند. البته در این مطلب قصد نداریم درمورد همه جنبه‌های صرافی‌های غیرمتمرکز صحبت کنیم؛ بلکه تمرکز ما روی یک جنبه است: نحوه تعیین قیمت و تأمین نقدینگی ارزهای دیجیتال در صرافی‌های غیرمتمرکز.

زیان غیردائمی (impermanent loss) استخر نقدینگی چگونه کار می‌کند؟

زیان غیردائمی (impermanent loss) در صرافی‌های مبتنی بر AMM چیست؟ بازارسازهای خودکار را به صورت سریع می توان اینگونه عنوان نمود: الگوریتم بازارساز خودکار، در حقیقت جایگزینی برای دفاتر سنتی ثبت سفارشات خریدوفروش است. تا پیش از پیدایش صرافی‌های غیرمتمرکز مبتنی بر بازارساز خودکار، سفارشات خریدوفروش در پایگاه‌های داده متمرکز صرافی‌ها ثبت می‌شدند و مکانیزمی به نام موتور تطبیق، سفارش‌های خریدوفروش شبیه به هم را به یکدیگر وصل می‌کرد.

به‌عنوان مثال، اگر شما بخواهید ۱ بیت کوین را در قیمت ۱۰٬۰۰۰ دلار خریداری کنید، سفارش خرید خود را در صرافی ثبت می‌کنید. از سوی دیگر فروشندگان بیت کوین نیز سفارشات فروش خود را با قیمت‌های موردنظر خود ثبت می‌کنند و سپس موتور تطبیق صرافی وارد عمل می‌شود. موتور تطبیق، سفارشات خرید و فروش را با هم مقایسه می‌کند و هرگاه دو سفارش (خرید و فروش) با مبلغ یکسانی (مثلاً ۱۰٬۰۰۰ دلار) به ثبت رسیده باشند، معامله را در میان آنها انجام می‌دهد. یعنی بیت کوین‌های فروشنده را به خریدار و دلار‌های خریدار را به فروشنده انتقال می‌دهد.

اما نسل جدید صرافی‌های غیرمتمرکز، به‌طور کلی دفتر سفارشات را از پلتفرم خود حذف کرده و مفهوم بازارساز خودکار را جایگزین آن کرده‌اند. بازارساز خودکار، مجموعه‌ای از چندین قرارداد هوشمند بلاک چینی است که برای هر جفت معاملاتی، نقدینگی لازم را فراهم کرده و بر اساس مکانیسم عرضه و تقاضا، قیمت ارزها را تعیین می‌کند.

جفت‌های معاملاتی مختلف

الگوریتم بازارساز خودکار، برای جفت‌های معاملاتی مختلف، فضایی را تحت‌عنوان استخر نقدینگی ایجاد می‌کند. هر استخر نقدینگی، با واریز مقدار معادلی از جفت‌ارز معاملاتی راه‌اندازی می‌شود. حالا برای انجام یک مبادله، افراد می‌توانند کیف پول خود را به قرارداد هوشمند استخر نقدینگی موردنظر متصل کنند و با واریز یکی از توکن‌ها، مقدار معادلی از توکن دیگر را دریافت کنند. در واقع در این روش، افراد به‌جای آنکه توکن‌های خود را با یکدیگر مبادله کنند، توکن‌ها را با قرارداد هوشمند استخر نقدینگی مبادله می‌کنند.

نسبت توکن‌های موجود در داخل استخر، نشان‌دهنده نرخ عرضه و تقاضای آنهاست. بنابراین، بازارساز خودکار با استفاده از این نسبت، تغییرات قیمت ارزها را در طول زمان محاسبه می‌کند. افرادی که نقدینگی جفت‌ارزهای موجود در استخر‌ها را تأمین می‌کنند، «تأمین‌کننده نقدینگی یا (Liquidity provider)» نامیده می‌شوند. این افراد با قفل‌کردن دارایی‌های خود در استخر، می‌توانند بخشی از کارمزد‌های پرداخت‌شده توسط معامله‌گران را به‌ دست آورند. آنها همچنین هر زمان که بخواهند، می‌توانند دارایی خود را آزاد کرده و از استخر نقدینگی خارج کنند.

بازارساز خودکار

بازارساز خودکار یک الگوریتم ریاضی است که برای معاملات بی‌واسطه در صرافی‌های غیرمتمرکز، بازار ایجاد می‌کند. در اینجا منظور از بازار، شرایطی است که باید مهیا شود تا یک معامله انجام گیرد. این الگوریتم به‌صورت خودکار و با استفاده از مکانیسم عرضه و تقاضا، قیمت دارایی‌ها را تعیین کرده و به کاربران اجازه می‌دهد بدون ثبت سفارش خریدوفروش، و حتی بدون نیاز به طرف مقابل معامله (فروشنده یا خریدار) معاملات خود را انجام دهند.

برای اینکه بتوانید عملکرد بازارسازهای خودکار را بهتر درک کنید، بار دیگر یادآوری می‌کنیم که عملکرد صرافی‌های غیرمتمرکز به سازمان خاصی وابسته نیست. این پلتفرم‌ها در حقیقت قراردادهای هوشمندی هستند که بر روی بلاک چین ثبت و اجرا می‌شوند. بنابراین باید پروتکل مشخصی برای قیمت‌گذاری دارایی‌ها، تأمین نقدینگی و تعدیل آن داشته باشند. این وظیفه برعهده بازارساز خودکار است.

شخص به شخص یا همتا به همتا

اگر نحوه انجام معاملات در نسل‌های اولیه صرافی‌های غیرمتمرکز (مانند بیت شیرز و بایننس دکس) را شخص به شخص یا همتا به همتا (Peer-to-peer) بدانیم، معاملات در صرافی‌های غیرمتمرکز مبتنی بر استخر نقدینگی چگونه کار می‌کند؟ بازارساز، به‌صورت شخص به قرارداد (Peer-to-contract) انجام می‌شود. زیرا کاربران می‌توانند با اتصال کیف پول شخصی خود به پلتفرم صرافی (با حفظ اختیار کامل بر دارایی‌هایشان)، مستقیماً دارایی مورد نظرخود را از یک قرارداد هوشمند بخرند یا به آن بفروشند.

بازارساز خودکار مانند یک ربات است که وظیفه دارد در هر لحظه، قیمت یک ارز را در برابر ارز مقابل آن محاسبه کرده و به شما پیشنهاد دهد. به‌بیان دیگر، وقتی می‌خواهید یک ارز دیجیتال را در ازای ارز دیجیتال دیگری بخرید یا بفروشید، مقدار معادل آن را برای شما تعیین می‌کند. فرمول بازارسازهای خودکار صرافی‌های مختلف با یکدیگر متفاوت است. برخی از آنها مانند یونی سواپ (Uniswap) و پنکیک سواپ (Pancakeswap) برای این کار از فرمول‌های ساده‌ای استفاده می‌کنند، در حالی که برخی دیگر مانند کرو (Curve) و بَلِنسر (Balancer) فرمول‌های پیچیده‌تری دارند.

شیوه عملکرد بازارسازهای خودکار

تصور کنید که جفت‌ارز ETH/UNI را انتخاب کرده‌اید و می‌خواهید در ازای فروش بخشی از اترهای خود، توکن یونی خریداری کنید. برای این کار باید توکن‌های اتر را به استخر واریز کرده و معادل آن توکن یونی دریافت کنید. در این صورت، حجم اتر موجود در استخر نقدینگی زیاد و حجم یونی موجود در این استخر کم می‌شود. بنابراین طبیعی است که قیمت یونی برای مدتی بالا می‌رود و در عوض، قیمت اتر کاهش پیدا می‌کند. این اتفاق تا جایی ادامه دارد که معاملاتی برعکس معامله شما از سوی دیگران انجام شود و قیمت دوباره به تعادل برسد. البته این اتفاق زودتر از چیزی که تصور می‌کنید می‌افتد؛ چراکه وقتی قیمت یک ارز دیجیتال (یا یک توکن) در یک صرافی کم می‌شود، افراد زیادی به خرید آن تمایل پیدا می‌کنند و قیمت آن دوباره به تعادل می‌رسد.

پس می‌توانیم این‌طور نتیجه‌گیری کنیم:

بازارساز خودکار، بر اساس نسبت وزنی دارایی‌های موجود در استخر، ارزش (یا قیمت) آنها را نسبت به یکدیگر تعیین می‌کند. در پروتکل‌های پیچیده‌تری همچون بَلِنسر (Balancer) که استخر‌های آن به‌جای یک جفت‌ارز شامل سبدی از ارزهاست، نحوه محاسبه این نسبت وزنی تا حدودی پیچیده‌تر است. اما در پروتکل‌هایی مثل یونی سواپ، سوشی سواپ و پنکیک سواپ که از ساده‌ترین شکل بازارساز استفاده می‌کنند، نسبت وزنی ارزها از رابطه x * y = k محاسبه می‌شود.

برای فهم بهتر این مکانیسم، جفت‌ارز ETH/USDT را درنظر بگیرید. اگر تعداد ETH را X، تعداد استیبل کوین USDT را Y و حجم نقدینگی استخر موردنظر را K در نظر بگیریم، در فرمول X * Y = K مقدار K همیشه ثابت خواهد بود. بنابراین پروتکل بازارساز خودکار، قیمت X و Y را به‌گونه‌ای تعیین ‌می‌کند که در فرمول بالا، K ثابت بماند.

استخر نقدینگی

با توجه به آنچه گفته شد، . در بازارساز خودکار نیازی به وجود دو طرف برای معامله نیست و تنها وجود یک فروشنده یا یک خریدار برای انجام معامله کافی است؛ . اما هنوز نیازمند آن هستیم که کسی این بازار را ایجاد کند. مثلاً وقتی که می‌خواهید . اتر خود را در ازای توکن دای (DAI) بفروشید، . قرارداد هوشمندی که طرف معامله شماست باید به اندازه کافی دای داشته باشد . تا به کیف پول شما واریز کند. اینجاست که پای تأمین‌کنندگان نقدینگی به میان می‌آید. نقدینگی بازارسازهای خودکار، از سوی کاربرانی ارائه می‌شود که اصطلاحاً «تأمین‌کننده نقدینگی» (Liquidity Provider یا به‌اختصار LP) نامیده می‌شوند.هر کاربری می‌تواند به میزان دلخواه خود، در تأمین نقدینگی استخر‌ها مشارکت داشته باشد. صرافی‌های مبتنی بر بازارساز، به‌منظور تشویق به تأمین نقدینگی بیشتر، همه یا بخشی از کارمزد مبادلات صرافی را به تأمین‌کنندگان نقدینگی اختصاص می‌دهند.

تأمین نقدینگی در استخر‌ها

فرایند کلی تأمین نقدینگی در استخر‌های بازارساز خودکار به این صورت است: . افرادی که قصد سپرده‌گذاری دارایی‌های خود را دارند، . با توجه به نرخ سود استخر‌های گوناگون، . استخر موردنظر خود را برای تأمین نقدینگی انتخاب می‌کنند. تأمین‌کنندگان نقدینگی، کیف پول خود را به قرارداد هوشمند استخر موردنظر متصل می‌کنند. به این ترتیب، . به قرارداد هوشمند اجازه می‌دهند به مقدار تعیین‌شده از توکن‌ها دسترسی داشته باشد. و از آن برای انجام مبادلات سایر استخر نقدینگی چگونه کار می‌کند؟ کاربران استفاده کند . سپس مبلغ موردنظر برای تأمین نقدینگی را تعیین کرده و از هریک از جفت توکن موجود در استخر، . به میزان یکسان تأمین نقدینگی می‌کنند.

به‌عنوان مثال اگر بخواهید در استخر ETH/DAI مبلغ ۱ اتر را تأمین نقدینگی کنید، . باید معادل ۱ اتر، . از توکن‌های DAI هم سپرده‌گذاری کنید. بعد از سپرده‌گذاری دارایی‌ها در استخر موردنظر، . قرارداد هوشمند به اندازه سهم افراد از نقدینگی هر استخر، . توکن‌های LP همان استخر را به کیف پول آنها انتقال می‌دهد.

کارمزد مبادله توکن‌ها

کارمزد مبادله توکن‌ها، به‌صورت خودکار به استخر‌های مربوطه واریز می‌شود و کاربران به‌میزان سهمی که از نقدینگی هر استخر دارند، از کارمزدهای جمع‌شده درآمد کسب می‌کنند. در نهایت، تأمین‌کنندگان نقدینگی هر زمان که بخواهند می‌توانند توکن‌هایLPرا به قرارداد هوشمند واریز کرده و توکن‌های سپرده‌گذاری‌شده در استخر را به‌همراه سود حاصل از کارمزدها دریافت کنند. میزان و نحوه توزیع سود حاصل از کارمزد‌ها در میان تأمین‌کنندگان نقدینگی، بسته به مدل اقتصادی طراحی شده برای هر پروتکل متفاوت است. به‌عنوان مثال صرافی یونی سواپ،۰.۳٪از ارزش هر معامله را به‌عنوان کارمزد دریافت کرده و مستقیماً به تأمین‌کنندگان نقدینگی انتقال می‌دهد.

صرافی سوشی سواپ نیز۰.۳٪از هر معامله کارمزد می‌گیرد؛ . اما بخشی از آن را به پلتفرم کشت سود خود اختصاص می‌دهد. از طرفی پلتفرم‌های دیگر ممکن است . برای جذب کاربران بیشتر، . کارمزد کمتری دریافت کنند. مثلاً صرافی پنکیک سواپ،۰.۲٪از ارزش معامله را به‌عنوان کارمزد از معامله‌گران دریافت کرده . و به تأمین‌کنندگان نقدینگی اختصاص می‌دهد. اما همۀ داستان بازارسازهای خودکار و استخرهای نقدینگی این نیست. یکی از خطرات بالقوه برای تأمین‌کنندگان نقدینگی در بازارسازهای خودکار، زیان غیردائمی (impermanent loss) است که در بخش بعد آن را توضیح می‌دهیم.

بازارساز خودکار یکی از مهم‌ترین دستاوردهای امور مالی غیرمتمرکز (دیفای) است.

اگرچه بازارسازهای خودکار در مقایسه با صرافی‌های دارای دفتر سفارشات محدودیت‌های خاص خود را دارند. و اگرچه کار با آنها به‌ راحتی صرافی‌های سنتی نیست، . اما نوآوری آن‌ها در دنیای ارزهای دیجیتال بسیار ارزشمند است. نباید فراموش کنیم . که بازارسازهای خودکار هنوز در مراحل ابتدایی توسعه خود هستند. انواعی از این بازارسازها مانند یونی سواپ، . سوشی سواپ و پنکیک سواپ (PancakeSwap) که ما امروزه می‌شناسیم و استفاده می‌کنیم، . معمولاً رابط کاربری زیبا و کاربرپسندی دارند، . اما هنوز هم از نظر قابلیت محدود هستند.

این صرافی‌ها هم مانند هر نوآوری دیگری به زمان احتیاج دارند. تا همه قابلیت‌های خود را به نمایش بگذارند. و به حداکثر پتانسیل خود دست یابند. در آینده‌ای نه‌چندان دور و با پیشرفت هرچه بیشتر این فناوری، . بازارسازهای خودکار طوری طراحی خواهند شد. که علاوه بر کاربرپسندبودن، . کارمزد کمتر و در نهایت نقدینگی بیشتری را برای کاربران دیفای به ارمغان بیاورند.