ریسک های استفاده از پول های فیات

ارز فیات چیست؟تفاوت آن با رمزارزها و استاندارد طلا

به زبان ساده ، ارز فیات پول قانونی است که ارزش آن را بیشتر از کالای فیزیکی یا کالایی از دولت صادر کننده آن می گیرد. قدرت دولتی که ارزش پول فیات را تعیین می کند در این نوع پول کلیدی است. بیشتر کشورهای جهان از سیستم ارزی فیات برای خرید کالا و خدمات ، سرمایه گذاری و پس انداز استفاده می کنند. ارز فیات در تعیین ارزش پول قانونی جایگزین استاندارد طلا و سایر سیستم های مبتنی بر کالا شد.

ظهور ارز فیات

ارز فیات قرن ها پیش در چین نشات گرفته است. استان چکوان در طی قرن یازدهم اقدام به صدور پول کاغذی کرد. در ابتدا می توان آن را با ابریشم ، طلا یا نقره عوض کرد. اما سرانجام ، کوبلای خان به قدرت رسید و در طول قرن سیزدهم یک سیستم ارزی فیات ایجاد ریسک های استفاده از پول های فیات کرد. مورخان ادعا می کنند که این پول در سقوط امپراتوری مغول بسیار موثر بود ، ریشه ریزش و خرج بیش از حد و تورم بیش از حد.

پول فیات در قرن ۱۷ در اروپا نیز مورد استفاده قرار گرفت که توسط اسپانیا ، سوئد و هلند تصویب شد. این سیستم در سوئد یک شکست بود و دولت سرانجام آن را برای استاندارد نقره کنار گذاشت. طی دو قرن بعدی فرانسه و کانادا ، مستعمرات آمریکا و سپس دولت فدرال ایالات متحده نیز با استفاده از پولهای آزمایشی نتایج ناخوشایند بدست آوردند.

در قرن بیستم ، ایالات متحده دوباره به استفاده از ارز مبتنی بر کالا تا حدودی محدود بازگشت. در سال ۱۹۳۳دولت به کار مبادله پول کاغذ به طلا خاتمه داد. در سال ۱۹۷۲ ، تحت ریاست جمهوری نیکسون ، ایالات متحده استاندارد طلا را به طور کامل کنار گذاشت ، و نابودی خود را در مقیاس بین المللی نهایی کرد و به سیستم Fiat Money روی آورد. این منجر به استفاده از ارز فیات در سراسر جهان شد.

ارز فیات در برابر استاندارد طلا

سیستم استاندارد طلا اجازه تبدیل اسکناس های کاغذی به طلا را می داد. در واقع ، تمام پول کاغذی توسط مقدار محدودی طلا که در اختیار دولت بود ، پشتیبانی می شد. بر اساس یک سیستم ارزی مبتنی بر کالا ، دولت ها و بانک ها تنها در صورت داشتن ارزش مساوی از فروشگاه های طلا می توانند ارز جدید را به اقتصاد وارد کنند. این سیستم توانایی دولت در ایجاد پول و افزایش ارزش پول آنها را صرفاً براساس عوامل اقتصادی محدود کرد.

از طرف دیگر ، تحت سیستم ارزی فیات ، پول ممکن است به چیز دیگری تبدیل نشود. با پول فیات ، مقامات می توانند به طور مستقیم بر ارزش پول خود تأثیر بگذارند و آن را به شرایط اقتصادی گره بزنند. دولت ها و بانک های مرکزی کشورهایشان کنترل بسیار بیشتری بر سیستم های ارزی دارند. آنها می توانند به رویدادهای مختلف مالی و بحران ها با ابزارهای مختلف مانند ایجاد بانکداری ذخیره کسری و اجرای تسهیل کمی پاسخ دهند.

مدافعان استاندارد طلا معتقدند که یک سیستم ارزی مبتنی بر کالا از ثبات بیشتری برخوردار است زیرا توسط چیزی فیزیکی و ارزشمند پشتیبانی می شود. طرفداران ارز فیات معتقدند که قیمت طلا جز ثبات نبوده است. در این زمینه ، ارزش یا ارزش هر دو ارز مبتنی بر کالا و پول فیات می تواند نوسان داشته باشد. اما با وجود یک سیستم ارزی فیات ، دولت دارای انعطاف پذیری بیشتری برای اقدام در شرایط اضطراری اقتصادی است.

نکات مثبت و منفی استفاده از ارز فیات

اقتصاددانان و سایر کارشناسان مالی در حمایت از ارز فیات اتفاق نظر ندارند. مدافعان و مخالفان با شور و اشتیاق موافقان و مخالفان این سیستم ارزی را مطرح می کنند.

کمبود

پول فیات تحت تأثیر کمبود کالای فیزیکی مانند طلا تحت تأثیر قرار نمی گیرد.

هزینه

تولید پول فیات نسبت به پول مبتنی بر کالا مقرون به صرفه است.

پاسخگویی

ارز فیات به دولت ها و بانک های مرکزی آنها انعطاف پذیری در رسیدگی به بحران های اقتصادی را می دهد.

تجارت بین الملل

ارز فیات در کشورهای جهان مورد استفاده قرار می گیرد و آن را به یک نوع ارز قابل قبول برای تجارت بین الملل تبدیل می کند.

راحتی

برخلاف طلا ، پول فیات به ذخایر فیزیکی متکی نیست که به ذخیره سازی ، محافظت ، نظارت و سایر خواسته های پرهزینه احتیاج دارند.

بدون ارزش ذاتی

ارز فیات هیچ ارزش ذاتی ندارد. این اجازه می دهد تا دولت ها از هیچ چیز پول خلق کنند ، که می تواند منجر به تورم فوق العاده شود و سیستم اقتصادی آنها را فروپاشاند.

از نظر تاریخی دارای ریسک

از نظر تاریخی ، اجرای سیستم های ارزی فیات به طور معمول منجر به سقوط مالی می شود ، که نشان می دهد این سیستم ها برخی از خطرات را دارند.

ارز فیات در مقابل ارز رمزنگاری شده

ارز فیات و ارز رمزپایه از این نظر مشترک هستند که هیچ یک از آنها توسط کالای فیزیکی پشتیبانی نمی شوند – اما در اینجا شباهت به پایان می رسد. در حالی که پول فیات توسط دولت ها و بانک های مرکزی کنترل می شود ، ارزهای رمزپایه اساساً غیرمتمرکز هستند ، که بیشتر به دلیل یک دفتر توزیع شده دیجیتال به نام بلاکچین است.

تفاوت قابل توجه دیگر بین این دو سیستم ارزی نحوه تولید هر یک از این اشکال پول است. بیت کوین ، مانند اکثر ارزهای رمزپایه ، یک منبع کنترل شده و محدود دارد. در مقابل ، با توجه به قضاوت خود درباره نیازهای اقتصادی یک کشور ، بانک ها می توانند از هیچ چیز پول ناچیزی ایجاد کنند.

ارزهای رمزنگاری شده به عنوان یک شکل دیجیتالی از پول ، هیچ همتای فیزیکی ندارند و بدون حاشیه هستند و باعث می شود محدودیت آنها در معاملات جهانی کمتر باشد. علاوه بر این ، معاملات برگشت پذیر نیستند و ماهیت ارزهای رمزنگاری شده در مقایسه با سیستم فیات ردیابی را بسیار دشوارتر می کند.

قابل ذکر است ، بازار ارزهای رمزپایه بسیار کوچکتر و در نتیجه بی ثبات تر از بازارهای سنتی است. این احتمالاً یکی از دلایلی است که ارزهای رمزپایه هنوز به طور جهانی پذیرفته نشده اند ، اما با رشد و بلوغ اقتصاد رمزنگاری ، نوسانات احتمالاً کاهش می یابد.

افکار پایانی

آینده هر دو شکل ارز به هیچ وجه قطعی نیست. در حالی که ارزهای رمزپایه هنوز راهی طولانی در پیش دارند و مطمئناً با چالش های بیشتری روبرو خواهند شد ، تاریخچه Fiat Money آسیب پذیری این شکل از پول را نشان می دهد. این دلیل بزرگی است که بسیاری از مردم در حال بررسی امکان حرکت به سمت سیستم رمز ارز برای معاملات مالی خود هستند – حداقل در برخی از موارد.

یکی از ایده های اصلی ایجاد Bitcoin و ارزهای رمزپایه ، کشف شکل جدیدی از پول است که در شبکه توزیع شده نظیر به نظیر ساخته می شود. احتمالاً بیت کوین برای جایگزینی کل سیستم ارزی فیات ایجاد نشده است بلکه برای ارائه یک شبکه اقتصادی جایگزین ایجاد شده است. هنوز هم مطمئناً این پتانسیل را دارد که بتواند یک سیستم مالی بهتر برای جامعه بهتر ایجاد کند.

ارزهای فیات و آینده پول‌های کاغذی (Fiat Money)

در این مقاله به بررسی تاریخچه پول و روند تغییر آن تا رسیدن به ارزهای فیات پرداخته شده است. بررسی ماهیت ارزهای فیات و آینده آنها و نیز جایگزین های آن را در اینجا مطالعه کنید.

آیا ارزهای فیات نسل آخر پول‌های کاغذی هستند؟

استفاده از پول در جهت انجام مبادلات تجاری مختلف قرن‌های زیادی است که توسط بشر انجام می‌شود. در این مدت، پول مورد استفاده مردم از نظر ظاهری و ماهیتی تغییرات فراوانی داشته است و همچنان در حال تغییر است. از شروع مبادلات اولیه انسان که به صورت کالا به کالا انجام می‌شد تا ضرب سکه‌های طلا و نقره توسط سلسله‌های پادشاهی در سراسر جهان و در نهایت تولید پول کاغذی و استفاده از این واسط برای انجام آسان‌تر معاملات همگی بخشی از این پروسه بوده‌اند.

پول کاغذی نیز خود در دومین فاز ماهیتی خود به سر می‌برد. اولین فاز این پول،پول کالای اولیه (Commodity Money) بود که در آن یک ضریب توافقی از واحد پول رایج کشور با یک کالای اولیه اساسی نظیر طلا یا نقره وضع می‌شد و دولت حاکم تنها براساس میزان تولیدی آن کالای اساسی اجازه تولید واحد پول اضافه‌تر را داشت. فاز ثانویه پول کاغذی که با جدا شدن از کالاهای اساسی اتفاق افتاد را پول یا فیات (Fiat Money) می‌گویند.

ارزهای فیات

پول فیات یک ارز صادر شده توسط دولت است. این ارز با یک کالای اولیه فیزیکی، مثل طلا یا نقره، پشتیبانی نمی‌شود و تنها پشتیبان آن دولت صادر کننده آن ارز است. ارتباط بین عرضه و تقاضا و پایداری دولت صادرکننده، به جای ارزش کالای اولیه پشتیبان آن تحت عنوان پول کالای اولیه، ارزش پول فیات را تعیین می‌کند. مدرن‌ترین ارزهای کاغذی ارزهای فیات هستند که شامل دلار آمریکا، یورو و سایر ارزهای جهانی بزرگ می‌شوند.

نکات کلیدی:

• پول فیات یک ارز صادرشده توسط دولت است که توسط یک کالای اولیه نظیر طلا پشتیبانی نمی‌شود.
• پول فیات به بانک مرکزی کنترل بیشتری بر روی اقتصاد می‌دهد؛ زیرا می‌تواند کنترل میزان چاپ پول را در دست داشته باشد.
• مدرن‌ترین ارزهای کاغذی، مانند دلار آمریکا، ارزهای فیات هستند.
• یکی از خطرهای پول فیات این است که با چاپ بیش از حد آن توسط دولت، یک تورم افسارگسیخته اتفاق بیوفتد.

نحوه کار پول یا ارزهای فیات

پول فیات فقط به این دلیل ارزشمند است که دولت آن ارزش را حفظ می‌کند. یا اینکه دو طرف یک قرارداد بر سر ارزش آن توافق می‌کنند. در گذشته، دولت‌ها سکه‌ها را از یک کالای اولیه ارزشمند نظیر طلا یا نقره ضرب می‌زدند. یا پول کاغذی که قابل بازخرید برای یک میزان مشخص از یک کالای اولیه فیزیکی بود را چاپ می‌کردند. پول فیات غیرقابل تبدیل است و قابلیت بازخرید ندارد. واژه فیات (Fiat) از زبان لاتین می‌آید که معمولاً به صورت دستوری “باید باشد (it shall be)” و “بگذارید انجام شود (let it be done)” ترجمه می‌شود.

ریسک از دست دادن ارزش پول فیات به دلیل تورم یا حتی بی‌ارزش شدن آن در واقعه تورم افسار گسیخته، به دلیل عدم ارتباط آن با منابع فیزیکی، همانند ذخیره ملی طلا یا نقره وجود دارد. اگر مردم ایمان خود را از ارز ملی از دست بدهند، آن پول دیگر هیچ ارزشی نخواهد داشت. این قضیه برای ارزهای پشتیبانی شده با طلا متفاوت است. این مدل ارز به دلیل تقاضا برای طلا در جواهرات و دکوراسیون و همچنین ساخت ادوات الکترونیکی، کامپیوترها و وسایل نقلیه در صنعت هوا و فضا دارای ارزش ذاتی است.

نکات ویژه

دلار آمریکا هم پول فیات و هم پول رایج (Legal Tender) است؛ به این معنی که برای قرض‌های خصوصی و عمومی قابل قبول است. پول رایج به طور ساده هر ارزی است که توسط یک دولت قانونی می‌شود. بسیاری از دولت‌ها یک ارز فیات عرضه می‌کنند و سپس آن را تحت عنوان استاندارد بازپرداخت قبوض، تبدیل به پول رایج می‌کنند.

در گذشته ایالات متحده، ارز کشور توسط طلا (و در مواردی توسط نقره) پشتیبانی میشد. دولت فدرال جلوی مبادله ارز برای طلای دولت توسط مردم را با تصویب عملکرد بانکی فوری سال 1933 گرفت. استاندارد طلا، که ارز آمریکا را با طلای فدرال پشتیبانی می‌کرد، وقتی که آمریکا عرضه طلا به سایر کشورها در ازای ارز آمریکا را متوقف کرد، به طور کامل در سال 1971 به پایان رسید.

از آن موقع، برای دلار آمریکا گفته شده که توسط “اعتماد و اعتبار کامل” دولت آمریکا پشتیبانی می‌شود. “پول رایج برای همه بدهی‌ها، چه عمومی چه خصوصی” می‌باشد. ولی “قابل بازخرید به پول قانونی در خزانه‌داری ایالات متحده یا در هر بانک ذخیره فدرال”، آنطوریکه چاپ روی ورق دلار آمریکا ادعا می‌کند، نیست. به این معنا که دلار آمریکا اکنون به جای “پول قانونی” که قابل معاوضه برای طلا، نقره یا هر کالای اولیه دیگر است، “پول رایج” است.

مزایا و معایت ارزهای فیات

مزایا:

پول فیات در صورتی که بتواند نقش‌هائی که اقتصاد یک کشور از واحد پولی خود انتظار دارد (حفظ ارزش، ایجاد حساب عددی و ساده‌سازی تبادل) را برآورده کند، ارز خوبی خواهد بود. همچنین حق‌الضرب بسیارخوبی دارد.

ارزهای فیات در قرن 20 برتری یافتند. مخصوصاً به دلیل اینکه دولت‌ها و بانک‌های مرکزی در تلاش بودند تا اقتصادشان را از بدترین تأثیر رونق و ورشکستی طبیعی چرخه کسب‌و‌کار ایزوله کنند. پول فیات مثل طلا نادر یا منبع ثابت نیست. به همین دلیل، بانک‌های مرکزی کنترل بسیار بیشتری در تأمین آن دارند. این قضیه به آن‌ها قدرت مدیریت متغیرهای اقتصادی مثل تأمین اعتبار، نقدشوندگی، نرخ‌های سوددهی و سرعت پول را می‌دهد. برای مثال، ذخیره فدرال آمریکا تعهد دوگانه برای پائین نگه داشتن بیکاری و تورم دارد.

معایب:

بحران رهن مسکن سال 2007 و بحران مالی پیروی آن، این عقیده که بانک‌های مرکزی الزاماً می‌توانند از بروز رکود یا کسادی‌های بزرگ با تنظیم تأمین پول جلوگیری کنند را نقض کرد. یک ارز گره خورده با یک کالای اولیه مثل طلا ، به طور کلی بخاطر عرضه محدود طلا از پول فیات پایداری بیشتری دارد. بخاطر عرضه نامحدود آن، فرصت‌های بیشتری برای ایجاد حباب‌ با پول فیات وجود دارد.

مثالی که پول فیات نتیجه اشتباه داد: تورم افسارگسیخته

کشور آفریقائی زیمبابوه یک مثال از بدترین سناریو در ابتدای دهه 2000 ارائه داد. در پاسخ به مشکلات جدی اقتصادی، بانک مرکزی کشور شروع به چاپ پول با سرعت سرسام‌آور کرد. این منجر به تورم افسارگسیخته شد که بین 230 تا 500 میلیارد درصد در سال 2008 افزایش یافت. قیمت‌ها با سرعت افزایش یافتند و مصرف‌کننده‌ها ناچار به حمل کیف‌های پرپول فقط برای خرید اقلام اولیه شدند. در اوج بحران، 100 تریلیون دلار زیمبابوه حدود 40 سنت از ارز آمریکا ارزش داشت.

علت ارزش پول فیات

در تضاد با پول بر پایه کالای اولیه (Commodity-Based Money) همانند سکه‌های طلا یا برگه‌های کاغذی قابل معاوضه برای فلزات ارزشمند، پول فیات تماماً با اعتقاد و اعتماد کامل به دولتی که آن را عرضه کرده است، پشتیبانی می‌شود. یک علت برای امکان‌پذیری این قضیه، این است که دولت‌ها از شما بابت عرضه پول فیات مالیات طلب می‌کنند. از آنجائیکه همه باید مالیات بپردازند یا در غیر اینصورت با مجازات‌های سرسختانه یا زندان روبرو شوند، مردم آن را در مبادلات قبول می‌کنند (این اصطلاحاً نقشه‌گرائی (Chartalism) گفته می‌شود). تئوری‌های دیگر پول، مانند تئوری اعتبار، باور دارد که از آنجائیکه همه گونه‌های پول در اصل یک ارتباط اعتبار و بدهی است، مهم نیست که پول با چیزی برای حفظ ارزش پشتیبانی نشود.

علت ارجحیت پول فیات توسط اقتصادهای مدرن

پیش از قرن 20، بیشتر کشورها گونه‌ای از استاندارد طلا یا پشتیبانی توسط یک کالای اولیه را مورد استفاده قرار می‌دادند. هرچند با رشد و گسترش معاملات و سرمایه‌داری بین‌المللی در مقیاس و وسعت، میزان محدود طلا خروجی از معادن و موجود در گاوصندوق بانک مرکزی توانائی پیش آمدن با ارزش جدید پیش رو را نداشت که باعث ایجاد اختلالات جدی در بازار و تجارت جهانی میشد. پول فیات به دولت‌ها انعطاف‌پذیری بیشتری برای مدیریت ارز خود، گذاشتن قوانین مالی و ثبات بازارهای جهانی می‌دهد. همچنین امکان وجود ذخیره جبران کسری را می‌دهد که به بانک‌های تجاری اجازه می‌دهد تا میزان پول در دسترس خود را برای تلاقی با تقاضای قرض گیرندگان چندبرابر کند.

جایگزین‌های پول فیات

امروزه عملاً هر کشور یک پول رایج دارد که پول فیات است. در حالی که قابلیت خرید و فروش طلا و سکه‌های طلا وجود دارد، به ندرت از آن‌ها برای مبادلات یا خرید روزانه استفاده می‌شود و بیشتر تحت عنوان اشیاء کلکسیونی یا دارائی معاملاتی درنظر گرفته می‌شود.

رمزارزهائی، مثل بیت‌کوین، در دهه گذشته به عنوان یک چالش برای طبیعت تورمی ارزهای فیات ظهور کردند؛ ولی جدا از افزایش علاقه‌مندی و مقبولیت، این دارائی‌های مجازی از دید سنتی “پول” دیده نمی‌شود. در میان ارزهای دیجیتال، شاخه‌ای تحت عنوان کوین‌های ثابت (Stablecoin) وجود دارد که کوین‌های در حال چرخش درون این شبکه با یک میزان معادل از ارزهای فیات، مثل دلار، یورو، یا ین ژاپن، پشتیبانی می‌شود که درون یک حساب بانکی مشخص نگهداری می‌شوند و هدف از طراحی این ارزها وجود یک منبع ثابت و پایدار برای ارزش‌گذاری سایر ارزهای دیجیتال می‌باشد. از میان کوین‌های ثابت وثیقه فیات (Fiat-Collaterized Stablecoins) که اکثراً برمبنای دلار آمریکا ارزش گذاری می‌شوند، می‌توان به تتر (Tether(USDT))، TrueUSD (TUSD)، USD Coin (USDC) و Binance USD (BUSD) اشاره کرد.

پول فیات و احتمال بروز تورم افسار گسیخته

تاکنون، اکثر کشورهای دارای پول فیات تنها میزان متوسطی از تورم را تجربه کرده‌اند که به طور متوسط زیر 2% در سال در چند دهه گذشته بوده است. در واقع، داشتن یک سطح ثابت از تورم یک محرک مثبت یا رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاری دیده می‌شود؛ زیرا مردم را به درگیر کار کردن پول به جای بیکار گذاشتن آن و از دست دادن قدرت خرید در طول زمان تشویق می‌کند.

در حالی که دولت‌ها ظرفیت چاپ “نامحدود” واحد ارزی فیات را به صورت تئوری دارند، معمولاً چنین کاری را انجام نمی‌دهند. داشتن یک ارز پایدار و نسبتاً قدرتمند فقط یک تعهد از مدرنترین بانک‌های مرکزی نیست. یک ارز درحال بی‌ارزش شدن پیوسته برای معاملات و تأمین مالی مضر است. همچنین، این قضیه نامشخص است که آیا “چاپ فراوان” پول عامل ایجاد تورم افسارگسیخته است یا خیر. در واقع، تورم‌های افسارگسیخته در طول تاریخ، حتی در مواقعی که پول بر مبنای فلزات گرانبها بود نیز اتفاق افتاده است. همه تورم‌های افسارگسیخته معاصر با یک شکست بنیادی در اقتصاد تولید بنیادی و یا ناپایداری اقتصادی در کشور شروع شده است.

همه چیز درباه ارز فیات؛ از تایخچه تا مقایسه با ارزهای دیجیتال

به زبان ساده، ارز فیات همان پول قانونی است که قدرتش را نه از یک کالای فیزیکی مانند طلا، که از دولت پشتیبانی‌کننده می‌گیرد. در واقع دولت چاپ کننده فیات تعیین می‌کند که ارزش آن چقدر باشد. هر چه قدرت دولت بیشتر باشد، ارزش پول آن نیز بیشتر می‌شود.

بسیاری از کشورهای جهان از ارز فیات برای خرید کالا، دریافت خدمات، سرمایه‌گذاری و پس‌انداز استفاده می‌کنند. ارز فیات در دنیای امروزه جایگزین استاندارد طلا و سایر سازوکارهای مشابه شده است.

تاریخچه ارز فیات

ریشه اولین استفاده از ارز فیات به قرن‌ها پیش در چین بازمی‌گردد. استان سیچوان در قرن یازدهم اقدام به صدور و چاپ پول کاغذی کرد. در ابتدا امکان تعویض پول کاغذی با ابریشم، طلا و نقره وجود داشت. اما سرانجام با به قدرت رسیدن کوبلای خان در قرن سیزدهم سیستم ارز فیات برای نخستین بار در جهان شکل گرفت. بد نیست بدانید که مورخان بر این باورند که استفاده از این سیستم پولی و خرج‌های بیش‌ازاندازه با به وجود آمدن ابر تورم، مقدمات سقوط امپراتوری مغول را فراهم کرد.

پس از چین، پول فیات (Fiat) در قرن هفدهم در اروپا استفاده شد. اسپانیا، سوئد و هلند کشورهایی بودند که از ارز فیات استفاده می‌کردند. این سیستم در سوئد شکست خورد و دولت سرانجام آن را کنار گذاشت و استاندارد نقره را جایگزین کرد. علاوه بر این در دو قرن بعدی فرانسه نو در کانادا، مستعمرات آمریکا و سپس دولت فدرال ایالات‌متحده نیز با استفاده پول‌های فیات تجربیات ناخوشایندی را پشت سر گذاشتند.

در قرن بیستم ایالات‌متحده مجدداً به استفاده از ارز ریسک های استفاده از پول های فیات مبتنی بر کالا روی آورد. اما در سال ۱۹۳۳، دولت به کار تبادل پول کاغذی با طلا خاتمه داد تا نهایتاً در سال ۱۹۷۲ زیر نظر ریاست جمهوری نیکسون، ایالات‌متحده استفاده از استاندارد طلا را به‌طور کامل کنار گذاشت و به سیستم ارزی فیات روی آورد. در نتیجه این اقدام ارز فیات در سراسر جهان استفاده شد.

ارز فیات در برابر استاندارد طلا

سیستم استاندارد طلا تبدیل اسکناس‌های کاغذی به طلا را ممکن می‌کرد. در واقع میزان محدودی طلا پشتوانه تمام پول‌های کاغذی‌ای بود که دولت چاپ می‌کرد. در یک سیستم ارزی مبتنی بر کالا، دولت‌ها و بانک‌ها تنها در صورت داشتن ارزش مساوی از ذخایر طلا می‌توانند اقدام به چاپ پول کنند. این سیستم توانایی دولت در چاپ پول و افزایش ارزش آن‌ها را صرفاً بر اساس عوامل اقتصادی محدود کرده بود.

از سویی دیگر در سازوکار ارز فیات، پول ممکن است هیچ کالایی را به‌عنوان پشتوانه نداشته باشد. با پول فیات، دولت‌ها می‌توانند به‌طور مستقیم بر ارزش پول خود تأثیر گذاشته و آن را به شرایط اقتصادی گره بزنند. به همین خاطر دست دولت‌ها و بانک‌های مرکزی برای کنترل سیستم ارزی کشور بازتر است. همچنین قدرت پاسخگویی دولت‌ها در بحران بیشتر بوده چراکه ابزارهای مختلف و متنوع‌تری در اختیار دارند.

مدافعان استاندارد طلا معتقدند که یک سیستم ارزی مبتنی بر کالا ثبات بیشتری دارد زیرا پشتیبان آن کالایی فیزیکی ریسک های استفاده از پول های فیات و ذاتاً ارزشمند است. اما از سویی دیگر طرفداران ارز فیات قیمت طلا را به‌هیچ‌عنوان باثبات ارزیابی نمی‌کنند. با توجه به همه این صحبت‌ها ارزش هر دو سیستم ارز مبتنی بر کالا و ارز فیات می‌تواند نوسان داشته باشند. اما در سیستم ارز فیات دولت قدرت عمل بیشتری دارد.

نکات مثبت و منفی استفاده از ارز فیات

اقتصاددانان و سایر کارشناسان مالی در حمایت از ارز فیات اتفاق‌نظر نداشته و هرکدام استدلال متفاوتی در ریسک های استفاده از پول های فیات این رابطه دارند. اما به‌طورکلی می‌توان نکات مثبت و منفی استفاده از ارز فیات را به نحو زیر ارزیابی کرد.

کمیابی: پول فیات تحت تأثیر مشکل کمیابی کالاهای فیزیکی مانند طلا قرار نمی‌گیرد. با این وجود همین مزیت در شرایطی به نفع سیستم‌های اقتصادی نیست.

هزینه: تولید پول فیات مقرون‌به‌صرفه‌تر از پول مبتنی بر کالا است.

پاسخگویی: ارز فیات به دولت‌ها و بانک‌های مرکزی قدرت عمل بیشتری در پاسخ به بحران‌های اقتصادی می‌دهد.

تجارت بین‌الملل: ارز فیات در کشورهای جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد و آن را به ارزی قابل‌قبول برای تجارت بین‌الملل تبدیل کرده است.

تسهیلات و آسودگی: برخلاف طلا، پول فیات به ذخایر فیزیکی متکی نیست که به ذخیره‌سازی، محافظت، نظارت و سایر عوامل پرهزینه احتیاج داشته باشد.

بدون ارزش ذاتی: ارز فیات هیچ ارزش ذاتی ندارد. این اجازه می‌دهد تا دولت‌ها از هیچ پول خلق کنند، که می‌تواند منجر به ابر تورم و نهایتاً فروپاشی اقتصادی بینجامد.

از نظر تاریخی دارای ریسک: از نظر تاریخی سازوکارهای ارز فیاتی به‌طورمعمول منجر به سقوط مالی شده است و این مسئله نشان‌دهنده آن است که این سیستم‌ها چندان هم بی‌خطر نیستند.

ارز فیات در مقابل ارز دیجیتال

ارز فیات و ارز دیجیتال از این منظر که هیچ یک از آن‌ها پشتوانه فیزیکی ندارند وجه اشتراک دارند، اما شباهت این دو ارز در همین‌جا به پایان می‌رسد.

درحالی‌که دولت‌ها و بانک‌های مرکزی ارز فیات را کنترل می‌کنند، ارزهای دیجیتال به خاطر بهره گرفتن از دفتر توزیع‌شده دیجیتال به نام بلاکچین، اساساً غیرمتمرکز هستند.

تفاوت قابل‌توجه دیگر این دو سیستم ارزی، نحوه تولید هر یک از این اشکال پول است. بیت کوین و اکثر ارزهای دیجیتال، میزان کنترل‌شده و محدودی دارد. در مقابل، با توجه به نیازهای اقتصادی یک کشور، بانک‌ها می‌توانند از هیچ پول چاپ کنند.

ارزهای دیجیتال به‌عنوان شکل دیجیتالی از پول، دارای هیچ همتای فیزیکی نبوده و بدون مرز هستند و این مسئله محدودیت معاملات و تراکنش‌های جهان آن‌ها را از بین می‌برد. علاوه بر این، تراکنش‌های ارزهای دیجیتال برگشت‌پذیر نبوده و به خاطر ماهیت ارزهای رمزنگاری ردیابی آن‌ها در مقایسه با سیستم فیات بسیار دشوارتر است.

البته باید توجه کرد که بازار ارزهای دیجیتال در مقایسه با بازارهای سنتی بسیار کوچک‌تر است و بنابراین نوسانات بیشتری دارد. احتمالاً یکی از دلایلی که ارزهای دیجیتال هنوز به‌طور جهانی پذیرفته‌نشده‌اند همین باشد، اما با رشد و بلوغ اقتصاد ارزهای دیجیتال، احتمالاً شاهد کاهش نوسانات قیمتی خواهم بود.

سخن آخر

با توجه به گفته‌ها و تاریخ، آینده هیچ‌یک از این سازوکارهای ارزی به‌هیچ‌عنوان قطعی نیست. ارزهای دیجیتال هنوز راهی طولانی در پیش دارد و به‌طورقطع با مشکلات و چالش‌های بسیاری روبرو خواهد شد. از سویی دیگر تاریخ بارها آسیب‌پذیری ارز فیات را تکرار کرده است. در واقع این دلیل بزرگی است که عده بسیاری را بر آن داشته تا امکان پذیرش سیستم رمز ارزها را برای معاملات مالی و تراکنش‌ها بررسی کنند.

یکی از اهداف اصلی ایجاد بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال ساخت و معرفی شکل تازه‌ای از پول در شبکه‌ای توزیع‌شده همتا به همتاست. احتمالاً بیت کوین به‌طورکلی برای جایگزینی کل سیستم ارزی فیات ایجاد نشده و بیشتر راه‌حل اقتصادی جایگزین است. بااین‌وجود همچنان دارای این پتانسیل است که سیستم مالی بهتری برای جامعه‌ای بهتر به ارمغان بیاورد.

پول فیات؛ ارز فیات چیست؟ انواع ارز فیات و مقایسه آن‌ها با رمزارزها

در بازارهای مالی از واژه پول فیات به دفعات استفاده می‌شود. همچنین در بازار رمزارزها و صرافی‌ها بخش‌هایی به نام فیات وجود دارد. پول فیات یا ارز بی‌پشتوانه دارایی‌ها است که ارزش ذاتی نداشته و هویت آن‌ها وابسته به یک دولت یا حکومت است.

لغت فیات در زبان انگلیسی به معنای «اجازه و مجوز انجام کار» است. در حقیقت علت این نام‌گذاری تصمیم‌هایی است که دولت‌ها برای استفاده از ارز فیات اتخاذ می‌کنند. در ادامه با مفهوم، انواع و قابلیت‌های پول فیات آشنا خواهیم شد و نقش آن در بازار رمزارزها را بررسی خواهیم کرد.

پول فیات چیست؟

به بیان ساده پول فیات (Fiat) یا فیات کارنسی ارز رایج و قانونی است که در یک کشور استفاده شده و توسط دولت و سازمان‌های مالی مربوطه چاپ می‌شود. دلار آمریکا، پوند انگلیس و ریال ایران پول فیات محسوب می‌شوند. کشورهای زیادی در سرتاسر دنیا از ارز فیات برای تبادلات کالایی و خدماتی خود بهره می‌گیرند.

پیدایش ارز فیات

اولین حکومتی که پول فیات را ابداع کرد امپراطوری چین بود. از این دارایی برای تبادل ابریشم، طلا و نقره استفاده می‌شد. چاپ پول از همان ابتدا دردسرهای زیادی داشت. انتشار اسکناس بدون رعایت اصول اقتصادی باعث تورم خواهد شد و این اتفاق برای حکومت مغول‌ها افتاد. آن‌ها تلاش کردند تا با چاپ پول قدرت اقتصادی خود را افزایش دهند اما در نهایت این تصمیم باعث سقوط امپراطوری آن‌ها شد.

پس از آسیای میانه نوبت به بخش‌هایی از اروپا رسید تا از ارز فیات را به جای سکه‌های نقره و طلا استفاده کنند. طولی نکشید تا تمام کشورهای اروپا و آمریکا از فیات کارنسی برای تبادل دارایی استفاده کردند و بدین ترتیب پول‌های کاغذی جایگزین سکه‌های طلا و نقره در جهان شد.

کشمکش بین استاندارد طلا و پول فیات

اقتصاددان‌های قرن بیستم طرح پشتوانه‌سازی پول کاغذی به وسیله کالا را طراحی کردند. معمولا از طلا به عنوان پشتوانه فیات کارنسی استفاده می‌شد و به همین دلیل مفهوم «استاندارد طلا» در بین کارشناسان اقتصادی آن زمان رایج شد. پس از مدتی ایالات متحده امریکا دوباره تصمیم به کنار زدن استاندارد طلا گرفت و پول فیات را جایگزین استانداردهای کالایی کرد. نتیجه این اقدام آمریکا رایج شدن پول‌های بی‌پشتوانه و استفاده از ارز فیات در سایر کشورها بود.

ارزش فیات کارنسی چگونه تعیین می‌شود؟

پول فیات هیچ پشتوانه مشخصی ندارد و اعتبار آن فقط تحت تاثیر تلاش‌ها و اقدامات دولت صادر کننده پول قرار دارد. در حقیقت دولت تعیین‌کننده ارزش پول فیات خواهد بود. مهمترین عامل ارزش‌گذاری پول فیات اعتماد مردم به سیاست‌های اقتصادی دولت و حکومت است.

ارزهای پیشین با استفاده از کالاهای باارزش پشتوانه‌سازی می‌شدند. درنتیجه ارزش واقعی آن‌ها تابعی از قیمت پشتوانه‌ها بود. بنابراین اگر دولتی قصد چاپ پول داشت، می‌بایست به اندازه ارزش پول‌های چاپ شده، طلا در بانک مرکزی ذخیره می‌کرد. در نتیجه دست دولت برای چاپ بدون پشتوانه بسته بود و حتما قبل از چاپ باید منابع مالی لازم را تامین می‌کرد.

ارز فیات به ذخایر فیزیکی نیازی ندارد و ارزش آن تابعی از طلا، نقره یا سایر دارایی‌ها نیست. در نتیجه رفتارهای مردم و جریان‌های اقتصادی کشور ارزش آن را تعیین می‌کند. برای مثال با چاپ پول بیش از حد معمولا کشور دچار تورم اقتصادی می‌شود. تورم باعث کاهش ارزش پول فیات خواهد شد.

در نهایت تورم و افزایش نقدینگی اعتماد مردم به پول ملی کشور را از بین می‌برد و در این زمان افراد به خرید دارایی‌هایی روی می‌آورند که ارزش آن‌ها ثابت است. برای مثال طلا، نقره یا ارزهای دیگر کشورها می‌تواند مردم را از خطر کاهش ارزش پول ملی در امان نگه دارد. هر چند این دارایی‌ها نیز دچار نوسان‌های ارزشی می‌شوند اما معمولا دامنه نوسان آن‌ها بسیار کم و متعارف است.

مقایسه ارز فیات و ارز دیجیتال

توزیع‌کنندگان

فیات کارنسی و رمزارزها دارای شباهت‌ها و تفاوت‌هایی هستند. برای مثال هر دوی این دارایی‌ها بدون پشتوانه بوده و صرفا بر اساس اعتبار سازمان‌ها، نهادهای متولی و حجم عرضه و تقاضا ارزش‌گذاری می‌شوند. یکی از تفاوت‌های این دو دارایی در دل همین مورد است که سازمان‌های متولی آن‌ها دارای تفاوت‌های اساسی هستند. ارزهای فیات معمولا توسط دولت‌ها و نهادهای حکومتی عرضه می‌شوند اما رمزارزها متعلق به بخش خصوصی هستند. به جز برخی از ارزهای دیجیتال خاص مثل تتر که توسط بانک مرکزی یک کشور توزیع شده است، معمولا منافع مالکان ارزهای دیجیتال با متولیان ارزهای فیات کاملا در تضاد است.

روش‌های تولید

از دیگر تفاوت‌های فیات کارنسی با رمزارز می‌توان به فرایندهای تولید آن‌ها اشاره کرد. ارزهای دیجیتال بر اساس الگوریتم‌های اثبات کار یا اثبات سهام تولید می‌شوند. در طرف مقابل پول‌های فیات توسط دولت چاپ شده و روند خاصی برای تولید ندارند. ارزهای دیجیتال قوانین و الگوریتم‌های مختلفی برای تولید واحد جدید مقرر کرده‌اند و همچنین برخی از آن‌ها توسط توسعه‌دهندگان به مرور زمان عرضه می‌شوند.

حجم قابل عرضه

حجم عرضه فیات کارنسی با ارزهای دیجیتال متفاوت است. پول‌های فیات به طور نامحدود قابل چاپ هستند اما رمزارزها برنامه‌های متفاوتی برای حجم عرضه دارند. برای مثال بیت کوین تعداد واحدهای قابل عرضه را محدود کرده است و روند عرضه احتمالا تا ۱۰۰-۱۵۰ سال دیگر زمان خواهد برد. اتریوم نیز اعلام کرده است تا اطلاع ثانوی امکان تولید بلاک جدید وجود دارد و پس از با تغییر الگوریتم اجماع، باید از فرایند اثبات سهام برای پردازش و تایید تراکنش‌ها استفاده شود. دوج کوین حجم عرضه را به طور کل محدود نکرده اما حداکثر مقدار عرضه را برای یک سال مشخص کرده است. سایر رمزارزها نیز قوانین مختلفی دارند.

محدودیت‌های جغرافیایی

از دیگر تفاوت‌ها می‌توان به فرامرزی بودن کریپتو کارنسی اشاره کرد. پول فیات محدود به کشور خاصی است. حتی دلار نیز با وجود شهرت جهانی اما به راحتی در کشورهایی غیر از آمریکا قابل استفاده نیست. در طرف مقابل ارزهای دیجیتال مرزهای فیزیکی را از بین برده‌اند و به راحتی قابل انتقال به سرتاسر جهان هستند.

مزایا و معایب پول‌های فیات

نظرات مختلفی پیرامون فیات کارنسی وجود دارد. طرفداران پول فیات مزایایی همچون انعطاف‌پذیری، عدم محدودیت، پاسخگویی بیشتر، هزینه کمتر و سهولت استفاده را برای این پدیده نام می‌برند. از طرفی منتقدان ارز فیات از ریسک بالا و عدم برخورداری از ارزش ذاتی به عنوان اصلی‌ترین معایب فیات کارنسی یاد می‌کنند.

به طور کل با استفاده از پول‌های فیات تجارت بین‌المللی آسان‌تر خواهد شد و هزینه‌های پشتوانه‌سازی از بین خواهد رفت. همچنین دست دولت برای ایجاد تغییرات مالی باز خواهد بود. همین عامل می‌تواند منجر به ایجاد خطرات بسیار زیادی شود. تورم‌ها و فروپاشی‌های اقتصادی معمولا در اثر سیاست‌های غلط دولت در چاپ و عرضه ارزهای فیات صورت می‌گیرد.

جمع‌بندی

اقتصاد هر روز پیچیده‌تر از قبل می‌شود. شاید تا دویست سال پیش بخش اعظمی از مبادلات تجاری با استفاده از طلا و نقره انجام می‌شد و چالش‌های به مراتب کمتری پیش روی فعالان اقتصادی بود. امروزه با توسعه کشورها و پیشرفت علوم مختلف، اقتصاد نیز دچار تغییرات زیادی شده است.

مفاهیمی همچون پول فیات می‌توانند به طور همزمان عامل شکوفایی یا فروپاشی یک اقتصاد باشند. ارزهای بی‌پشتوانه یک ایده برای رشد اقتصادی دولت‌ها بود که در برخی موارد منجر به ایجاد آشوب‌های کلان شد. کشور زیمباوه در بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰ به علت مشکلات اقتصادی شروع به چاپ بیش از حد پول کرد که موجب تورم افسارگسیخته و در نهایت فروپاشی اقتصاد این کشور شد.

مهمترین عامل در تعیین سرنوشت پول فیات تصمیمات و سیاست‌های دولت است. باید دید سرنوشت ارزهای فیات دوباره دستخوش تغییر خواهد شد و تورم‌ها یا بحران‌های اقتصادی دوباره باعث استفاده از استاندارد طلا خواهد شد یا خیر.

10 ریسک سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال که باید بدانید

ظهور مشاغل فنآوری مالی در سال های اخیر مسائل حقوقی جدیدی را به همراه دارد و از کارآفرینان، سرمایه گذاران و مشاوران حرفه ای می خواهد که با دقت نظارت و انطباق با تحولات نظارتی جدید و همچنین در حال توسعه سرمایه گذاری داشته باشند. ریسک های سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال با توجه به شکل سرمایه گذاری و رویکردهای آن متفاوت خواهد بود، اما به هر ترتیب نیاز است که با شناخت زمینه های ریسک، از شدت و تاثیرگذاری منفی آن تا حد امکان کاسته شود.

بلاکچین بطور خاص به کلید واژه جدید در رسانه های مالی تبدیل شده است، ارزهای رمزپایه، پیشنهادات اولیه سکه (ICO) و توکن ها در مرتبه دوم قرار دارند.

بیت کوین یک ارز دیجیتالی است که توسط یک پلت فرم پروتکل دیجیتال منبع باز (و “شبکه بیت کوین”) صادر و از طریق آن منتقل می شود. شبکه بیت کوین یک شبکه کاربری آنلاین و بین کاربران با استفاده از دفتر معاملات دیجیتال معروف به “Blockchain” است که به طور کامل یا جزئی در برنامه های نرم افزاری کاربران ذخیره می شود. هر تراکنش ثبت، مهر و موم شده و به صورت عمومی در یک “بلاک” در Blockchain در دسترس عموم قرار داده می شود، بنابراین یک تاریخ معامله قابل تأیید از همه بیت کوین های موجود (به جز معاملات خارج از بلاکچین) ایجاد می کند. پروتکل های شبکه بیت کوین اجازه ایجاد تعداد محدودی بیت کوین (بیش از 21 میلیون) را می دهد. بر این اساس، ارزهای رمزپایه دیگری (رقیب) مانند Ethereum ، Ripple و Litecoin ساخته شده اند. از آنجا که شبکه های رمزنگاری برای ایجاد، انتقال یا تعیین ارزش ارزهای دیجیتال به مراجع دولتی یا موسسات مالی متکی نیستند، کاربران می توانند ارزهای دیجیتال را بدون درگیر شدن واسطه ها خریداری و معامله کنند. با این حال، ارائه دهندگان خدمات شخص ثالث زیادی برای تسهیل معاملات و تبدیل ارزهای دیجیتال به یا از ارز فیات ظاهر شده اند. ارزهای رمزنگاری شده و سیستم عامل ها و صرافی های مربوط به آن طی سال های گذشته رشد بسیار بالایی را تجربه کرده اند. به همین تناسب روی آوردن کاربران به ابزار مبادلاتی چون سایت های معتبر خرید وب مانی و ابزارهای مشابه را شاهد بوده ایم.

ریسک سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال

سرمایه گذاری موفقیت آمیز یا تجارت بیت کوین و سایر ارزهای رمزنگاری شده به مهارت فنی و حداقل دانش اولیه در مورد نحوه کار Blockchain نیاز دارد. در زیر به برخی از مهمترین مواردی را که سرمایه گذاران باید از این صنعت جدید و در حال تغییر آگاه باشند، اشاره کرده ایم:

1. از بین رفتن یا از بین بردن کلید خصوصی

بیت کوین (همه ی ارز های دیجیتال) در کیف پول دیجیتالی ذخیره می شود و فقط توسط دارنده کلید عمومی و کلید خصوصی مربوط به کیف پول دیجیتالی که بیت کوین در آن نگهداری می شود ،قابل کنترل است که هر دو منحصر به فرد هستند. اگر کلید خصوصی گم شود، از بین برود یا در غیر این صورت به خطر بیفتد، ممکن است یک سرمایه گذار نتواند به بیت کوین های موجود در کیف پول دیجیتال مربوطه دسترسی پیدا کند و اساساً از بین خواهد رفت. اگر کلید خصوصی توسط شخص ثالث کشف شود، در این صورت ممکن است این شخص ثالث بتواند به بیت کوین های شما دسترسی پیدا کند.

لازمه ی حضور در بازار ارز های دیجیتال حفظ کد 12رقمی و کلید عمومی و خصوصی برای تمام ارز ها است. باید سعی کنیم هنگام استفاده از کیف پول های نرم افزاری کد 12 رقمی را روی یک کاغذ نوشته و در جای امنی نگه داری کنیم. زیرا ممکن است به طریقی اطلاعات موجود در موبایل یا لپ تاپ شما دزدیده شود در این صورت هر فردی که کد 12 رقمی را داشته باشد امکان دسترسی به تمام دارایی های شما را خواهد داشت و به دلیل عدم امکان پیگیری تراکنش ها در بازار ارز های دیجیتال راهی برای برگرداندن دارایی ها نیست.

این مشکل با توجه کاربران به امنیت دارایی هایشان قابل حل است. همچنین کاربران می توانند از کیف پول های سخت افزاری آفلاین استفاده کنند در این صورت نگرانی ای از بابت از دست رفتن کلید خصوصی و امنیت حساب وجود نخواهد داشت.

2. سایر خطرات امنیت سایبری از جمله فعالیت مخرب

سیستم عامل های تجاری و ارائه دهندگان خدمات شخص ثالث ممکن است در برابر هک یا سایر فعالیت های مخرب آسیب پذیر باشند. به عنوان مثال، در آگوست 2016، تقریباً 120،000 واحد به نمایندگی از 72 میلیون دلار بیت کوین از صرافی Bitfinex در هنگ کنگ به سرقت رفت که منجر به افت فوری قیمت 23٪ شد. در سپتامبر 2015، BitPay به دلیل حمله فیشینگ تقریباً 1.8 میلیون دلار بیت کوین از دست داد. همچنین، اگر یک یا چند بازیگر مخرب کنترل گره های اجماع کافی در شبکه بیت کوین یا سایر روش های تغییر را بدست آورند، ممکن است Blockchain تغییر کند. در حالی که شبکه بیت کوین غیرمتمرکز است، شواهد فزاینده ای از تمرکز با ایجاد “استخرهای استخراج” و سایر تکنیک ها وجود دارد که ممکن است خطر کنترل یک یا چند بازیگر برای کنترل شبکه بیت کوین ریسک های استفاده از پول های فیات یا سایر بلاکچین های مشابه را افزایش دهد.

البته تغییر در شبکه ی ارز های دیجیتال به دلیل هزینه بر بودن تقریبا ناممکن است هر فردی که بخواهد بازار را به دست بگیرد باید بتواند بیش از 50 درصد افراد موجود در زنجیره ی بلاک چین را با خودش همسو کند. این کار به دلیل ناشناس بودن افراد موجود در بلاک چین تقریبا غیر ممکن است.

3. خطرات مرتبط با معاملات نظیر به نظیر، ریسک سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال

ارزهای دیجیتال از طریق ارائه دهندگان خدمات شخص ثالث و به عنوان معاملات نظیر به نظیر بین طرفین می توانند در سیستم عامل های آنلاین متعددی معامله شوند. بسیاری از بازارها بدون ارائه خدمات تسویه حساب و یا واسطه و بدون تنظیم مقررات، به راحتی طرفین را گرد هم می آورند. در چنین حالتی، تمام خطرات (مانند فروش دو برابر) بین طرفین مستقیماً در معامله دخیل هستند.

4. سایر خطرات مربوط به سیستم عامل ها و مبادلات تجاری

سیستم عامل های معاملات ارز دیجیتال، عمدتاً بی نظم بوده و فقط شفافیت محدودی را در رابطه با فعالیت های خود فراهم می کنند، به دلیل موارد کلاهبرداری، شکست در تجارت یا نقض امنیت، جایی که سرمایه گذاران نمی توانند خسارات وارده را جبران کنند، مورد بررسی بیشتر قرار می گیرند. اگرچه شخص برای تجارت بیت کوین یا سایر ارزهای رمزپایه به پلتفرم معاملاتی یا صرافی نیازی ندارد، اما از این سیستم عامل ها اغلب برای تبدیل ارز فیات به ارز رمزپایه یا تجارت یک ارز رمزپایه دیگر استفاده می شود. خطرات استفاده از سیستم عامل ها زیاد نیست اما باید نیم نگاهی به آنها نیز داشته باشیم.

5. از دست دادن اطمینان به ارزهای دیجیتال

ارزهای دیجیتال بخشی از “صنعت دارایی های دیجیتال” جدید و به سرعت در حال تحول است که خود در معرض درجه بالایی از عدم اطمینان است. برای استفاده نسبتاً کم از ارزهای دیجیتال در بازار خرده فروشی و تجاری، سیستم عامل های آنلاین فعالیت تجاری گسترده ای را از سوی دلالان ایجاد کرده اند که می خواهند از نگهداری کوتاه مدت یا بلند مدت ارزهای دیجیتال سود ببرند. اکثر ارزهای رمزپایه توسط یک بانک مرکزی، یک سازمان ملی یا بین المللی، دارایی یا اعتبار دیگری پشتیبانی نمی شوند و ارزش آن ها کاملاً با ارزشی تعیین می شود که فعالان بازار از طریق معاملات خود برای آنها قائل هستند، به این معنی که از دست دادن اعتماد به نفس ممکن است ایجاد کند سقوط فعالیتهای تجاری و افت ناگهانی ارزش.

البته با توجه به سابقه ی 10 سال بیت کوین به عنوان قدیمی ترین ارز دیجیتال، نگرانی عمده ای از بابت از دست دادن کامل ارزش وجود ندارد اما هیچکس نمی تواند اطمینان کاملی به دیگران بدهد.

6. مقررات جلوگیری یا محدود کردن تجارت ارزهای دیجیتال

از نظر وضعیت حقوقی ارزهای دیجیتال، بین تنظیم کنندگان مختلف مغایرت قابل توجهی وجود دارد. نهادهای نظارتی همچنین نگران این هستند که بیت کوین و سایر ارزهای رمزپایه توسط مجرمان و سازمان های تروریستی استفاده شود. در آینده، برخی از کشورها ممکن است حق دستیابی، مالکیت، نگهداری، فروش یا استفاده از ارزهای دیجیتال را محدود کنند یا اینکه صرافی های بزرگ را مجبور به احراز هویت کاربران کنند.(شیوه ای که اخیرا گفته می شود صرافی بایننس در هلند آن را اجرا میکند)

این که این تغییرات تا چه حد بتواند جلوی گسترش ارز های دیجیتال را بگیرد مشخص نیست اما باید به این نکته توجه کرد که با توجه به ماهیت پویای ارز های دیجیتال امکان اینکه بتوان این بازار را به طور کامل محدود کرد دور از ذهن است. روز به روز ارز های دیجیتال با قابلیت های جدیدتر و سرعت بالاتر وارد بازار ارزهای دیجیتال می شود از این رو پیش بینی می شود دولت ها تلاش بیشتری را برای کنترل این بازار به انجام رسانند.

7. خطرهای تبدیل ارز، ریسک سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال

سیاست ها یا وقفه در واریز یا برداشت ارز فیات به داخل یا خارج از سیستم های معاملاتی ممکن است بر توانایی تبدیل برخی از سرمایه گذاران تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، هنگامی که دو بزرگترین سیستم عامل معاملات در چین در فوریه 2017 وام های برداشت را متوقف کردند و پس از بحث و گفتگو با مقامات چینی، شروع به اجرای سیاست های سختگیرانه ضد پولشویی کردند، این بلافاصله باعث کاهش قیمت و حجم معاملات شد. البته در نهایت ارز های دیجیتال با وجود محدودیت ها راه خود را پیدا خواهند کرد اما این اقدامات شوک های عجیبی بازار وارد می کنند.

عوامل دیگر همچون جنگ می تواند بر بازار ارز های دیجیتال اثر بگذارد سایه ی جنگ میان روسیه و اوکراین در سال 2022 توانست برای مدتی بازار رمز ارز ها را نوسانی کند. از سایر عوال تاثیر گذار می توان تصمیمات فدرال رزرو و تعیین نرخ بهره را نام برد. به صورت کلی می توان گفت با توجه به ماهیت مالی بازار ارز دیجیتال، این بازار از تمامی وقایع اقتصادی و سیاسی تاثیر می پذیرد.

8. مالیات بر ارزهای دیجیتال

برای سرمایه گذاران در ارزهای رمزپایه، باید توجه داشت که عدم اطمینان قابل توجهی در رابطه با نحوه پرداخت مالیات سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال وجود دارد. بیت کوین و سایر ارزهای رمزپایه ممکن است دارایی در حوزه های قضایی خاص و ارز در سایر کشورها محسوب شوند. مالیات بر فروش یا ارزش افزوده ممکن است به خرید و فروش ارزهای دیجیتال اعمال شود. سرمایه گذاران براساس صلاحیت داخلی خود، ممکن است به طور منظم به مشاوره مالیاتی خاصی احتیاج داشته باشند تا از پرداخت مالیات سرمایه گذاری های خود در ارزهای دیجیتال اطمینان حاصل کنند. هنوز در اکثر کشور ها از کسانی که ارز های دیجیتال نگه داری می کنند مالیات دریافت نمی شود اما باید دید در آینده سیاست گذاری ها در ارتباط با ارز های دیجیتال چگونه خواهد بود.

9. کاهش سرعت شبکه، ریسک سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال

برای بیت کوین، استخراج فرآیندی است که بوسیله آن بیت کوین ایجاد می شود و معاملات تأیید می شود. از طریق بارگیری یک نرم افزار خاص، رایانه کاربر به یک “گره” تبدیل می شود که بلوک ها را تأیید می کند (به عنوان مثال جزئیات برخی یا آخرین معاملات اخیر). به ماینرهایی که در افزودن بلاک به بلاکچین موفق باشند، بطور خودکار بیت کوین تعلق می گیرد (بعلاوه هزینه تراکنش برای معاملات ثبت شده) با این حال ، اگر پاداش برای حل بلوک ها و هزینه های معاملات به اندازه کافی بالا نباشد یا اگر حجم بالایی از معاملات همزمان اتفاق بیفتد، بلاکچین ممکن است کاهش سرعت را تجربه کند. اگر تعداد معاملات در بلاکچین بسیار زیاد باشد، کاهش سرعت برای سایر ارزهای رمزپایه نیز امکان پذیر است. هم اکنون در بازار ارز های دیجیتال اقبال عمومی به سمت استفاده از ارز های دیجیتالی است که از الگوریتمی به جز اثبات کار (که در آن استخراج لازمه اضافه شدن بلوک جدید است) می رود. برای مثال ارز دیجیتال آدا از الگوریتم اثبات سهام استفاده میکند. همچنین ارز های دیجیتال جدید به سمت استفاده از تراکنش هایی می روند که در آن ها سرعت بسیار بالا باشد در گذشته اضافه شدن هر بلوک برای بیت کوین 10 دقیقه زمان می برد اما هم اکنون ارز های جدیدی اضافه شده اند که همین فرایند در آنها کمتر از 1 دقیقه زمان می برد.

10. “چنگال” در بلاکچین

آخرین و نه مهمترین، ارزهای رمزپایه در پروتکل هایی تنظیم می شوند که بر تعاملات نظیر به نظیر بین کاربران مختلف حاکم هستند. اختلاف نظر بین پروتکل های مورد استفاده بین کاربران ممکن است منجر به ایجاد “چنگال” شده و دو شبکه جداگانه باز شود. به عنوان مثال، در سال 2016، Ethereum یک انشعاب دائمی را در Blockchain خود تجربه کرد که منجر به تولید دو نسخه از ارز دیجیتال آن شد، Ethereum (ETH) و (Ethereum Classic (ETC، که تجارت بسیار متفاوتی دارند. به تازگی، بیت کوین نیز اولین چنگال خود را تجربه کرده است که منجر به ایجاد Bitcoin Cash (BCC)، ارز رمزنگاری شده جدید می شود.

تا به اینجا با ریسک های معاملات ارز های دیجیتال آشنا شدیم، هدف ما در این مقاله این بود که شما را با مخاطرات احتمالی موجود در بازار آشنا کنیم. در صورتی که با آگاهی کامل اقدام به خرید رمز ارز کنید هیچ اتفاق غیر قابل پیش بینی رخ نخواهد داد. خرید ارز دیجیتال همواره با خطراتی همراه است، خطری معمول که در هر خرید و فروش دیگر نیز وجود دارد.

شما می توانید علاوه بر سرمایه گذاری روی رمز ارز ها، روی دلار الکترونیکی نیز سرمایه گذاری کنید. دلار الکترونیکی در دو نوع پرفکت مانی و نیز شارژ وب مانی خرید و فروش می شود.